نکات بهداشتی برای پیشگیری از حصبه

به گزارش مجله خبری نگار، حصبه از بیماری‌های سرایت شونده از طریق آب بوده که صد‌ها سال، جوامع بشری را درگیر خود کرده است. سوم خرداد روز جهانی کشف واکسن حصبه است. به این مناسبت، به بررسی این بیماری می‌پردازیم.

حصبه چیست؟

تب تیفوئید یا تیفوئید که به نام حصبه شناخته شده نوعی عفونت باکتریایی است که توسط گونه خاصی از باکتری سالمونا ایجاد می‌شود. زمانی که باکتری خود را به روده می‌رساند از طریق مخاط روده به داخل بافت زمینه‌ای روده نفوذ می‌کند.

اگر سیستم ایمنی در این مرحله قادر به مقابله با این باکتری نباشد، این باکتری خود را تکثیر می‌کند و سپس وارد جریان خون می‌شود. بعد از این مرحله علایم اولیه بیماری به صورت تب خود را نمایان می‌کند.

سپس باکتری بیشتر نفوذ می‌کند و خود را به مغز استخوان، کبد و مجاری صفرا می‌رساند. در مرحله دوم بیماری، باکتری به داخل بافت ایمنی روده کوچک نفوذ می‌کند و از این به بعد علایم شدید روده کوچک آغاز می‌شود.

تب رایج‌ترین نشانه

این بیماری بیشتر کودکان و سالمندان بالای ۶۰ سال را تهدید می‌کند. دوره نهفته این بیماری ۷ تا ۲۱ روز است و به میزان باکتری‌های وارد شده به بدن بستگی دارد.

در موارد خفیف، ممکن است باکتری‌ها سریع از بین بروند و علایم خفیفی را ایجاد کنند. در این حالت افراد می‌توانند ناقل بیماری باشند.

رایج‌ترین نشانه بیماری حصبه، تب است که عموما این تب ادامه دارد و قطع نمی‌شود. دیگر علامت حصبه درد شدید در ناحیه شکم است که بعضا با التهاب آپاندیس اشتباه گرفته می‌شود.

بیماری حصبه می‌تواند با سرفه‌های خشک همراه شود. در موارد خاصی هم بیمار دچار یبوست یا اسهال می‌شود. خستگی و احساس ناتوانی جسمی و حتی افت سطح هوشیاری و سردرد هم در برخی بیماران مشاهده می‌شود.

سرایت مستقیم و غیر مستقیم

در این بیماری، میکروب از راه دهان وارد دستگاه گوارش می‌شود و از آن جا به دیگر نقاط بدن می‌رسد.

سرایت مستقیم: پرستاران و مراقبان بیماران از راه دست‌های خود آلوده می‌شوند و در معرض آلودگی مستقیم قرار دارند. برخی از پزشکان حصبه را بیماری دست‌های کثیف نامیده‌اند.

سرایت غیرمستقیم: آب، بزرگ‌ترین منبع آلودگی است. به غیر از آب، مواد غذایی، شیر و سبزیجات و نرم‌تنان دریایی (صدف‌ها و میگو‌ها و...) هم ممکن است توسط آب آلوده شوند.

از عوامل دیگر انتقال این ویروس می‌توان به این موارد اشاره کرد:

یخ غیربهداشتی

آلودگی شیر، پنیر تازه توسط آب آلوده یا دست‌های آلوده

سبزیجاتی که آن‌ها را با کود انسانی می‌کارند.

مگس عامل مهمی در پخش بیماری است.

رعایت نکات بهداشتی، بهترین روش پیشگیری

در مواردی که منابع آب آشامیدنی، غیر بهداشتی است باید آب را جوشاند. جوشاندن شیر و پاستوریزه کردن فراورده‌های آن عامل تولید کننده حصبه را به راحتی از بین می‌برد. همچنین سعی کنید نکات بهداشتی را رعایت کنید و همیشه دست‌های خود را با آب و صابون بشویید.

واکسن موثر است

تاکنون دو گونه واکسن برای پیشگیری از حصبه تولید شده اند، واکسن خوراکی و واکسن تزریقی که هر دو موثر بوده است. واکسن یادآور، هر دو سال یک بار برای نوع تزریقی و هر پنج سال یک بار برای نوع خوراکی باید انجام شود.

از سال ۲۰۱۸ سازمان بهداشت جهانی برای مناطقی که مستعد بیماری هستند برنامه‌های واکسیناسیون را ترتیب داده و با انجام این برنامه‌ها تعداد کودکان مبتلا به حصبه در این مناطق به میزان ۸۱ درصد کاهش یافته است.