به گزارش مجله خبری نگار/برنا،پژوهشگران دانشگاه لایپزیگ آلمان و دانشگاه شاندونگ چین موفق به شناسایی سازوکاری کلیدی در بدن شدند که میتواند راه را برای درمان موثر بیماری پوکی استخوان هموار کند.
به گزارش science alert، دستاورد علمی با تمرکز بر گیرنده سلولی GPR ۱۳۳ (یا ADGRD ۱) نشان میدهد تحریک این گیرنده میتواند به شکل چشمگیری تولید و استحکام استخوان را افزایش دهد.
نقش کلیدی گیرنده GPR ۱۳۳ در سلامت استخوانها
پژوهشها نشان داده است که گیرنده GPR ۱۳۳ از طریق فعالسازی سلولهای استخوانساز یا استئوبلاستها نقشی حیاتی در تراکم و قدرت استخوان ایفا میکند. پیشتر نیز تغییرات ژنتیکی در ژن مربوط به این گیرنده با تراکم استخوان مرتبط دانسته شده بود.
از استخوانهای ضعیف تا بازسازی استخوان
تیم تحقیقاتی با انجام آزمایشهایی روی موشهایی که ژن GPR ۱۳۳ در آنها حذف شده یا توسط ترکیب شیمیایی AP ۵۰۳ فعال شده بود، نتایج قابل توجهی بهدست آورد. در نبود این ژن موشها استخوانهایی ضعیف و شکننده مشابه علائم پوکی استخوان داشتند. اما با حضور گیرنده و تحریک آن توسط AP ۵۰۳، تولید و استحکام استخوان به شکل چشمگیری افزایش یافت.
به گفته اینس لیبشر، زیستشیمیدان دانشگاه لایپزیگ: با استفاده از ماده AP ۵۰۳ که اخیرا از طریق غربالگری رایانهای بهعنوان محرک GPR ۱۳۳ شناسایی شده، توانستیم قدرت استخوان را در موشهای سالم و مبتلا به پوکی استخوان بهطور قابلتوجهی افزایش دهیم.
این آزمایشها همچنین نشان دادند که تحریک GPR ۱۳۳ توسط AP ۵۰۳ میتواند همراه با ورزش، اثر تقویتی بیشتری بر استخوانها داشته باشد. به بیان دیگر این ترکیب همچون یک "دکمه زیستی" عمل میکند که استئوبلاستها را به فعالیت بیشتر وامیدارد.
امید به درمانهای نوین برای انسان
اگرچه این یافتهها فعلاً بر پایه مدل حیوانی است، پژوهشگران معتقدند فرآیندهای مشابهی در بدن انسان نیز وجود دارد. به گفته لیبشر: در صورتی که این گیرنده بهدلیل تغییرات ژنتیکی دچار اختلال شود، موشها از سنین پایین نشانههای کاهش تراکم استخوان را نشان میدهند؛ مشابه پوکی استخوان در انسان.
این یافتهها میتواند زمینهساز توسعه درمانهایی باشد که نهتنها استخوانهای سالم را تقویت کنند، بلکه امکان بازسازی استخوانهای تحلیلرفته در بیماران مبتلا به پوکی استخوان، بهویژه زنان یائسه، را نیز فراهم سازند.
کشف راهی تازه برای درمان پوکی استخوان
گامی رو به جلو در مقابله با بیماری خاموش
پوکی استخوان بیماریای جدی است که میلیونها نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. درمانهای موجود تنها قادرند روند پیشرفت بیماری را کند کنند و تاکنون روش قطعی برای درمان یا بازگشت کامل سلامت استخوان وجود نداشته است. همچنین بسیاری از این درمانها عوارض جانبی جدی دارند یا در طول زمان اثربخشی خود را از دست میدهند.
یولیانه لمن، زیستشناس مولکولی دانشگاه لایپزیگ، در این باره میگوید: تقویت همزمان و موازی استخوان که در این پژوهش نشان داده شد، بار دیگر پتانسیل عظیم این گیرنده را برای کاربردهای پزشکی در جمعیت سالمند برجسته میکند.
این یافتههای علمی در نشریه Signal Transduction and Targeted Therapy منتشر شده است و میتواند راه را برای طراحی درمانهای نوین و کارآمد جهت مقابله با پوکی استخوان هموار کند.