روستای اورامان تخت مریوان؛ یکی از جاذبه‌های گردشگری کردستان که نباید از دست بدید!

به گزارش مجله خبری نگار،اورامان روستایی در بخش اورامان شهرستان سروآباد و از جا‌های دیدنی کردستان است. اورامان کردستان از غرب به عراق، از شمال به کردستان و از جنوب به جوانرود محدود می‌شود و جاده‌ای به طول ۷۵ کیلومتر آن را به مریوان وصل می‌کند. این منطقه بین ایران و عراق مشترک است. اورامان را اورامان تخت یا هورامان تخت یا هه ورامان هم می‌گویند. هه ورامان به معنای جایگاه خورشید است. روستای اورامان با داشتن معماری پلکانی به روستای هزار ماسوله کردستان مشهور است، یعنی حیاط یک ساختمان پشت بام ساختمان پایینی است.

مردم اورامان به زبان اورامی که یکی از گویش‌های گورانی است و زیرگروهی از گویش‌های شمال غرب ایران است. سخن می‌گویند. این روستای زیبا در دل کوه و طبیعت با معماری شگفت انگیز سالانه گردشگران و توریست‌های زیادی را از تمام نقاط جهان به خود جذب می‌کند. علاوه بر این روستای اورامان روستا‌های پلکانی در سنندج مانند روستای پالنگان و روستای ژیوار به دلیل کوهستانی بودن منطقه بیشتر به چشم می‌خورد

چرا باید از روستای اورامان بازدید کنیم؟

یکی از جا‌های دیدنی مریوان و از روستا‌های پلکانی در ایران است که نمونه‌ای از ماسوله گیلان به شمار می‌رود.

سکونتگاهی با بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت است و خانه‌هایی سالم از ۹۰۰ سال پیش تاکنون دارد.

طبیعتی بی نظیر دارد و چشم اندازهایش هر چشمی را به خود خیره می‌کند.

تاریخچه روستای اورامان

بر اساس تحقیقات باستان شناسی قدیمی‌ترین ساکنین غرب ایران که اورامان امروزه نیز جزئی از آن است، مردمانی به نام کرتو در حدود هزاره هشتم قبل از میلاد بودند؛ که معیشتی مبتنی بردامداری و زندگی‌ای کوچ نشینی داشتند؛ که بعد‌ها و در حدود هزاره دوم قبل از میلاد اولین دسته از آنان یکجا نشین شدند؛ و اولین شهر را در اورامان بنا نهادند که این شهر معروف باستانی «ءاتوور» نام داشت؛ که توسط آشوریان حدود سه هزار سال پیش به آتش کشیده شده است و در منطقه‌ای به نام آتورگه قرار داشته است. آتورگه نام قدیمی مکانی در مجاورت پاوه امروزه است؛ که شامل حد فاصل بانوره تا روستای زردوئی می‌باشد که حتی نام روستای زردوئی تا حدود ۲۰۰ سال پیش آتورگه بوده که بعد‌ها به زردوئی تغییر نام یافت؛ بنابراین اولین یکجانشینان مردم هورامان اجداد مردم زردوئی هستند.

قدمت آثار باستانی و تاریخی روستای اورامان بر طبق گزارشات باستان شناسی بین ۴۰ هزار تا ۱۲ هزار سال پیش تخمین زده شده است.

این آثار کشف شده که اغلب در حوالی روستای هجیج، ناو و اسپریز یافت شده‌اند شامل ابزار‌های سنگی نخستین انسان‌های غار نشین و حتی استخوان‌های به جای مانده از حیوانات شکار شده است که بیشتر این استخوان‌ها متعلق به بز کوهی بوده‌اند. همچنین، بقایایی از اجاق‌هایی که در غار‌ها بر پا می‌کرده‌اند کشف گردیده است. آثار یافت شده مذکور، مربوط به دوران پارینه سنگی می‌باشند.

از دیگر آثار عصر آهن در اورامان سنگ نبشته اورامان در نزدیکی تنگی ور است. این کتیبه مربوط به دوره آشوری‌ها است که نقش سارگون دوم شاه آشور بر آن نمایش داده شده که همراه با کتیبه‌ای میخی به زبان آشوری در شرح لشکرکشی‌های وی در غرب زاگرس و اورامان است. از دوره سلوکی و اشکانی چند پوست نوشته کشف شده که با عنوان بنچاق اورامان از آن‌ها یاد می‌شود.

معماری روستای اورامان

اورامان تخت بر خلاف نامش اصلاً تخت و صاف نیست بلکه در ناحیه بسیار ناهموار کوهستانی واقع شده است. معماری اورامانات متکی بر ساخت و ساز با استفاده از سنگ و بصورت خشکه چین است به این معنا که ملاتی در آنها به کار نرفته است و خانه‌ها در روستا‌های منطقه با توجه به شیب تند دامنه‌های صخره‌ای به صورت پلکانی ساخته شده است. پنجره‌های آبی، سقف‌های چوبی و گل و گلدان‌ها از زیبایی‌های خانه‌های اورامان تخت هستند.

برخی خانه‌ها در این دیار قدمتی بیش از ۹۰۰ سال دارند و آسیب زیادی ندیده‌اند. خانه‌ها در اکثر موارد در دو طبقه ساخته شده و براساس معیشت فضا‌های خانه‌ها با یکدیگر متفاوت است و خانه‌های افراد باغ دار، کشاورز، دامدار کما بیش با هم متفاوت است. در بسیاری از موارد طبقه همکف به محل نگهداری گله و انبار اختصاص دارد. فضای اصلی مسکونی در طبقه بالاتر واقع است و از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود.

هزینه و زمان پیشنهادی بازدید

برای بازدید از روستای اورامان هزینه‌ای دریافت نمی‌شود و ۲۴ ساعته می‌توان از این روستا بازدید نمود. اگر از سنندج یا مریوان حرکت کنید می‌توانید یک روزه از اورامان تخت بازدید کنید.

نحوه دسترسی به روستای اورامان

روستای اورامان تخت با مریوان ۷۵ کیلومتر فاصله دارد و در قسمت جنوب شرقی آن قرار گرفته است. اگر از مریوان حدود نیم ساعت به سمت سنندج برانید به سه راهی معروف حزب الله خواهید رسید. از اینجا باید به سمت روستای اورامان تخت بپیچید. جاده اورامان در دامنه کوه‌های زیبا ایجاد شده است.

در روستای اورامان از چه بنا‌هایی می‌توان بازدید کرد؟

آرامگاه پیر شالیار

در نزدیکی‌های اورامان تخت در مسیری موسوم به بلبه رهه ورامان، مهم‌ترین مکان تاریخی شهر را که آرامگاه پیر شالیار نام دارد. می‌توانید ببینید که بنایی ساده دارد. بنای آرامگاه پیر شالیار از سنگ است؛ و گنبدی فیروزه‌ای دارد و از احترام بسیاری نزد مردم برخوردار است.

مسجد اورامان تخت

مسجدی قدیمی در اورامان تخت وجود دارد که از مساجد کم نظیر ایران محسوب می‌شود؛ و با وجود بازسازی، هنوز هم می‌توان اصالت را در بافت این بنا دید و لذت برد. در ساخت این مسجد از سنگ برای بنا و چوب گردو برای در و پنجره‌ها استفاده شده است. این مسجد از انواع مساجد شبستانی است و گنبدی بر فرازش دیده نمی‌شود. نکته جالب در مورد مسجد اورامان تخت، وجود چهار گلدسته و چهار طبقه بودن بنای آن است. ۱۴ ستون از چوب گردو در داخل مسجد دیده می‌شود که نقوش اسلامی دارند.

طبیعت روستای اورامان

رودخانه‌های سیروان و لیله در نزدیکی اورامان تخت جریان دارند و کوه‌های سر به فلک کشیده چشم انداز‌هایی بی نظیر را پیش روی تان قرار می‌دهند. درختان بلوط از دیدنی‌های این منطقه هستند؛ و در کنار آنها درختان میل، شرو، پسته وحشی، گردو، توت، زالزالک، گلابی، انجیر، انار و … نیز دیده می‌شود.

بهترین زمان سفر

بهترین فصل سفر به اورامان تخت، بهار و به ویژه اردیبهشت ماه است. اگر قصد سفر به کردستان و اورامان را داشته باشید. می‌توانید با تهیه بلیط هواپیما یا هر وسیله نقلیه دیگری از زیبایی‌های این منطقه لذت ببرید.