مزایا و معایب قرارگرفتن در معرض نور خورشید

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز،مطمئناً بهترین حالت این است که هم‌زمان که از فواید نور خورشید استفاده می‌کنید، خطرات آن را نیز به حداقل برسانید، یعنی یک تعادل سالم برقرار کنید. اینکه تا چه اندازه باید در معرض نور خورشید باشید تا به‌اندازه کافی ویتامین D بسازید بر اساس چه زمانی از روز، چه زمانی از سال، ارتفاعی که در آن زندگی می‌کنید و نوع پوستتان متفاوت است.

خوبی‌های قرارگرفتن در معرض نور خورشید
یکی از فواید معروف قرارگرفتن در معرض نور خورشید اثری است که بر تولید ویتامین D در بدن ما دارد. ویتامین D یک ویتامین بسیار مهم و ضروری است. به دلیل ارتباط نور خورشید یا تولید ویتامین D در بدن به این ویتامین «ویتامین خورشید» نیز می‌گویند.
وقتی پوست شما بدون هیچ محافظی در معرض تابش نور خورشید قرار می‌گیرد، پرتو‌های فرابنفش خورشید به سطح پوستتان می‌رسد و در آنجا با دهیدروکلسترول - ۷ برخورد می‌کند که از پیش‌زمینه‌های ویتامین D است. نور خورشید، انرژی لازم برای فعال‌سازی دهیدروکلسترول - ۷ را تأمین کرده و مسیر تشکیل یکی از فرم‌های فعال ویتامین D به نام ویتامین D ۳ را آغاز می‌کند. کلیه‌ها و کبد نیز این امکان را فراهم می‌کنند.

قرارگرفتن پوست بدون محافظ در برابر نور خورشید هر چند فوایدی دارد؛ اما با خطراتی نیز همراه است. اصلی‌ترین خطر، آسیب پوستی به‌واسطه پرتو‌های فرابنفش می‌باشد. UVA عمیقاً به پوست نفوذ می‌کند و رادیکال‌های آزاد آسیب‌زننده به DNA تولید می‌کند که سرعت‌دهنده پیری پوست است

چرا ویتامین D ضروری است؟ این ویتامین به بدن در جذب و حفظ کلسیم موردنیاز آن کمک می‌کند و نقش مهمی در تعادل سیستم ایمنی نیز دارد و از این طریق از شما در برابر عفونت و التهاب و فعالیت زیاد از حد سیستم ایمنی که مضر است محافظت می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند قرارگرفتن در معرض نور خورشید و بالاتر بودن سطح ویتامین D در بدن ارتباط وجود دارد و می‌تواند ریسک ابتلا به برخی از عوارض خودایمنی مانند ام‌اس را کاهش دهد.

قرارگرفتن در معرض نور خورشید، بهترین راه دریافت ویتامین D است، مگر اینکه مکمل آن را مصرف کنید. زیرا منابع غذایی اندکی حاوی ویتامین D هستند آن‌هم به میزان محدود، مانند تخم‌مرغ، سالمون و قارچی که زیر نور خورشید پرورش‌یافته و غذا‌های غنی شده با ویتامین D. در میان این منابع غذایی، غذا‌های غنی شده بهترین منابع ویتامین D برای اکثر افراد است؛ بنابراین نور خورشید با فرض اینکه به‌اندازه کافی به شما برسد می‌تواند به ساختن ویتامین D کافی در بدن شما کمک نماید.

آیا نور خورشید می‌تواند ریسک بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش دهد؟
فایده دیگر قرارگرفتن در معرض نور خورشید، اثری است که بر رگ‌ها و عروقتان دارد. مطالعات نشان داده‌اند قرارگرفتن در معرض نور خورشید علاوه بر اینکه شما را ریلکس و آرام می‌کند می‌تواند فشارخون را پایین بیاورد. وقتی نور خورشید به پوست می‌رسد باعث می‌شود عروق شما نیتریک اکسید بیشتری تولید کنند که یک ماده شیمیایی طبیعی بوده و رگ‌ها را گشاد می‌کند و باعث کاهش فشارخون می‌شود. همان‌طور که می‌دانید فشارخون بالا یک ریسک فاکتور مهم برای بیماری‌های قلبی و عروقی است.

فواید شناخته شده نور خورشید
ریتم طبیعی بدن شما، کنترل‌کننده جنبه‌هایی از سلامتی شماست، از جمله ترشح هورمون‌ها، سلامت متابولیک و حتی خلق‌وخو. قرارگرفتن در معرض نور طبیعی روز، خصوصاً نور خورشید در صبح کمک می‌کند ساعت بیولوژیک شما تنظیم شده و ریتم شبانه‌روزی بدنتان باعث بهبود متابولیسم و خلق‌وخویتان شود.
نور طبیعی می‌تواند خوش‌اخلاقتان کند و حتی کمکتان کند شب بهتر بخوابید. اختلال فصلی - خلقی یک اختلال شایع روحی است که نوعی افسردگی در روز‌های کوتاه و سرد زمستان بوده و با نورتراپی درمان می‌شود. نور خورشید کمک می‌کند مغز شما هورمون‌هایی مانند سروتونین را که شاد و خوش‌اخلاقتان می‌کند بیشتر ترشح نماید.

بدی‌های زیاد قرارگرفتن در معرض نور خورشید
بله نور خورشید تماماً خوبی و فایده نیست. پرتو‌های فرابنفش نور خورشید دو نوع اصلی دارند: پرتو‌های فرابنفش A (UVA) و پرتو‌های فرابنفش B (UVB). پرتو‌های UVB باعث آفتاب‌سوختگی می‌شوند که به پوستتان آسیب زده و ریسک سرطان‌های پوست را افزایش می‌دهد، از جمله خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست یعنی ملانوما. اما تصور نکنید پرتو‌های UVA با پوستتان مهربان‌اند. هر چند این پرتو‌ها باعث آفتاب‌سوختگی نمی‌شوند؛ اما عمیق‌تر از UVB نفوذ می‌کنند و باعث مشکلات دیگری می‌شوند، مانند آسیب عمقی پوست و پیری زودرس پوست.
قرارگرفتن پوست بدون محافظ در برابر نور خورشید هر چند فوایدی دارد؛ اما با خطراتی نیز همراه است. اصلی‌ترین خطر، آسیب پوستی به‌واسطه پرتو‌های فرابنفش می‌باشد. UVA عمیقاً به پوست نفوذ می‌کند و رادیکال‌های آزاد آسیب‌زننده به DNA تولید می‌کند که سرعت‌دهنده پیری پوست است. از سویی دیگر پرتو‌های UVB عامل آفتاب‌سوختگی و آسیب مستقیم DNA هستند.
به گفته سازمان بهداشت جهانی زیاد در معرض پرتو‌های فرابنفش خورشید قرارگرفتن عامل ۰.۱ درصد از کل بیماری‌هایی است که در سال‌های بعدی زندگی ظاهر می‌شوند. شاید عدد کوچکی به نظر برسد؛ اما باتوجه‌به اثرات بلندمدت پرتو‌های UV که کم‌کم نمایان می‌شود قابل‌توجه است.
خطر دیگر زیاد در معرض نور خورشید قرارگرفتن مربوط به سلامت چشم‌هاست. وقتی چشم‌های شما بدون هیچ فیلتر محافظت‌کننده‌ای در معرض پرتو‌های فرابنفش قرار می‌گیرند، عدسی‌های چشم دچار آسیب اکسیداتیو می‌شوند. این آسیب رادیکال‌های آزاد، ریسک آب‌مروارید را افزایش می‌دهند. ضمناً پرتو‌های فرابنفش خورشید به پشت چشم‌ها نفوذ کرده به ساختار حساس شبکیه آسیب می‌زند. این اتفاق به‌مرورزمان منجر به تباهی لکه زرد خواهد شد که یکی از علت‌های شایع کاهش بینایی بعد از ۵۰ سالگی است.
برخی مطالعات نشان داده‌اند زیاد در معرض نور خورشید قرارگرفتن، سیستم ایمنی را سرکوب کرده و شما را مستعد ابتلا به انواع ویروس‌ها می‌کند، مانند ویروس هرپس سیمپلکس که عامل تبخال است.

در حد متعادل از نور خورشید بهره ببرید
مطمئناً بهترین حالت این است که هم‌زمان که از فواید نور خورشید استفاده می‌کنید، خطرات آن را نیز به حداقل برسانید، یعنی یک تعادل سالم برقرار کنید. اینکه تا چه اندازه باید در معرض نور خورشید باشید تا به‌اندازه کافی ویتامین D بسازید بر اساس چه زمانی از روز، چه زمانی از سال، ارتفاعی که در آن زندگی می‌کنید و نوع پوستتان متفاوت است.
برای محافظت از چشم‌هایتان در برابر نور درخشان خورشید می‌توانید از عینک‌های آفتابی با قدرت مهار UVA و UVB استفاده کنید. کارشناسان توصیه می‌کنند تنها مدت کوتاهی بدون محافظ از نور خورشید استفاده کنید و سپس معیار‌های محافظ را به طور کامل به کار ببرید:. از ضدآفتاب با طیف گسترده و مقاوم به آب با SPF ۳۰ یا بالاتر استفاده کنید.. لباس آستین‌بلند و شلوار بپوشید، از کلاه لبه پهن و عین آفتابی فیلتر دار استفاده کنید.. تاحدامکان در سایه بمانید، خصوصاً بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که پرتو‌های UV در قوی‌ترین حالت خود هستند.. نسبت به سطوح منعکس‌کننده نور هشیار باشید، مانند آب، برف و ماسه.. از تخت‌های برنزه استفاده نکنید؛ چون پرتو‌های مضر UV را ساطع می‌کنند.
لازم است بدانید استفاده از ضدآفتاب، تولید ویتامین D بدن را کاهش می‌دهد. البته بیشتر افراد از لایهٔ ضخیم ضدآفتاب روی پوست خود استفاده نمی‌کند که رسیدن پرتو‌ها به پوست را کاملاً مهار نماید. اما محافظتی که به‌واسطه ضدآفتاب در برابر آسیب نور خورشید فراهم می‌شود به‌هرحال ارزشمند است.

در پایان
ارتباط بین انسان و نور خورشید یک حقیقت تلخ‌وشیرین است. شما برای تولید ویتامین D به نور خورشید نیاز دارید، اما باید متعادل از آن استفاده کنید و باید بدانید تا چه اندازه بهره‌بردن از نور خورشید برایتان ایمن است. شما همیشه این راه را دارید که از مکمل ویتامین D استفاده کنید. حتی اگر به دلیل پوست حساس و روشن یا سابقه سرطان پوست از نور خورشید اجتناب می‌کنید باز هم باید صبح‌ها چشمان خود را در معرض نور خورشید قرار بدهید تا ساعت درونی‌تان تنظیم شود. می‌توانید در ساعات اولیه صبح که پرتو‌های آفتاب هنوز قوی نیستند و کمتر آسیب می‌زنند بیرون بروید.