به گزارش مجله خبری نگار، بازگشت سوخترسانی به روال عادی با تلاش شبانهروزی وآمادگی وزارت نفت با گذشت تنها چند ساعت از بروزاختلال درعرضه سوخت در برخی جایگاهها.
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران سوخت، با بیان اینکه اکنون هیچ مشکلی برای تأمین سوخت وجود ندارد و بهرغم افزایش تقاضا با مشکلی در این حوزه مواجه نیستیم، اظهار کرده است که وضعیت جایگاهها مناسب بوده و روال سوختگیری به حالت عادی بازگشته است.
وی با بیان اینکه در تلاش هستیم تا امکان استفاده از کارتهای هوشمند سوخت در تمام جایگاهها فراهم شود، تصریح کرده که پیشرفت خوبی در این حوزه حاصل شده و جایگاهها در تهران و کلانشهرها با مشکلی مواجه نیستند.
ساعت ۱۰:۳۰ روزدوشنبه (۲۷ آذرماه) خبرحمله سایبری به سامانه سوخت کشور به فضای رسانهای درز کرد.
بلافاصله، آیتالله رئیسی رئیسجمهور کشورمان به جواد اوجی وزیرنفت دستور داد تا ضمن بررسی «علت وقوع» اختلال در عرضه سوخت در برخی جایگاهها، نسبت به «رفع فوری» اختلال پیش آمده اقدام کند.
رئیس جمهور همچنین وزیر نفت را موظف کرد تا نسبت به «اطلاعرسانی مناسب بموقع» به مردم اقدام کند.
وزیر نفت، پس از بروز اختلال در سامانه سوختگیری در برخی جایگاههای کشور با حضور درجایگاه سوخت خیابان بهار شیراز، اظهارکرد که از حدود ساعت ۱۰ صبح با حمله سایبری، عملیات سوختگیری در برخی جایگاههای عرضه سوخت متوقف شد و تأکید کرد: با توجه به تجربه سال ۱۴۰۰، سریعاً همکاران شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، جایگاههای سوخت را به صورت دستی فعال کردند تا عملیات سوختگیری انجام شود و وقفهای در سوختگیری صورت نگیرد.
درواقع صبح دیروز و بهدلیل اختلال، فعالیت برخی جایگاههای سوخت متوقف شد.
هرچند که بلافاصله سوختگیری با نرخ دوم و بهصورت آفلاین آغاز شد و جایگاهها قادر به عرضه سوخت با نرخ دوم شدند.
واقعیت این است که این حمله، اتفاق جدیدی نبود، تجربهای مشابه آبان ۱۴۰۰ که هکرها با شایعهسازی درباره افزایش بنزین اقدام به این کار کرده بودند.
اما با وجود سرعت عمل چند برابری دربازگشت عرضه بنزین به حالت عادی، آنچه حمله سایبری اخیر به سامانه سوخت را با آبان ماه سال ۱۴۰۰ متمایزکرد، همراهی و اعتماد مردم به دولت ناشی از تجربه موفق گذشته در مدیریت بحران بود.
اما در مدیریت این اتفاق بین آبان ۱۴۰۰ با آذر ۱۴۰۲ تفاوتهای مهم و معناداری وجود دارد که نشان از توان بالا و مدیریت دقیق و بسیار سریع در وزارت نفت بود.
ابتدا حوادث حمله سایبری به سامانه سوخت در ۱۴۰۰ را با هم مرور میکنیم.
سهشنبه ۴ آبان ۱۴۰۰ ساعت ۱۱ ظهر یک حمله سایبری به سامانه سوخت ایران انجام شد که همه جایگاهها را از کار انداخت.
به دنبال این امر، صفهای طولانی در پمپ بنزینها شکل گرفت و شایعه افزایش قیمت بنزین برای مردمی که تجربه تلخ آبان ۹۸ را دیده بودند، باعث اضطراب شد.
رئیسجمهور سیدابراهیم رئیسی با حضور میدانی در برخی جایگاههای سوخت تلاش کرد تا از التهابات پیشآمده کاسته و شرایط را برای بازگشت به وضعیت عادی سوخترسانی هموارتر کند. بدین ترتیب وزارت نفت توانست تا پایان همان روز نیمی از جایگاههای سوخت را به صورت آفلاین وارد مدار کند. طبق آمار وزارت نفت، در تجربه گذشته حمله سایبری، بعد از گذشت ۳ روز همه جایگاهها به صورت آفلاین وارد مدار شده و یک هفته اتصال کل جایگاهها به سامانه سوخت و بازگشت به حالت عادی طول کشید. اما تجربه اخیر از جنبههای مختلف با ماجرای آبان ۱۴۰۰ متفاوت است.
جلیل سالاری مدیرعامل شرکت پالایش و پخش گفته که در این حمله سایبری ۶۰ درصد جایگاههای سوخت با چالش کارتخوانهای سوخت مواجه شدند (نه همه) و با تدابیری که اندیشیده بودیم از آسیب ۴۰ درصد از جایگاهها ازحمله سایبری جلوگیری شد.
هرچند که شواهد از پیچیدهتر بودن حمله سایبری اخیر نسبت به آبان ۱۴۰۰ حکایت دارد. اما در حمله اخیر، ضمن حفاظت از ۴۰ درصد از جایگاهها و تداوم اتصال آنها به سامانه سوخت، بلافاصله با ایجاد ستاد مدیریت بحران درحدود ۱۲ ساعت، همه جایگاههای غیرفعال سوخت به صورت دستی وارد مدار شدند، موضوعی که در آبان ۱۴۰۰ سه روز به طول انجامید. جعفر سالارینسب مدیرعامل شرکت ملی پخش عنوان کرد که امروز عملیات اتصال همه جایگاهها به سامانه سوخت تکمیل خواهد شد و افزود که تمام تلاش این بود که به سرعت بتوانیم بحث سوخترسانی انجام شود که این اتفاق رخ داد و در مرحله دوم استفاده از کارتهای سوخت بود که سعی میکنیم همه جایگاههای سوخت قابلیت استفاده از کارت سوخت را داشته باشند. به بیان دیگر در حمله سایبری اخیر در کمتر از ۲ روز همه جایگاه به سامانه سوخت متصل خواهند شد، اتفاقی که در تجربه قبلی ۷ روز طول کشید. اما مهمترین نقطه تفاوت آبان ۱۴۰۰ با آذر ۱۴۰۲، شیوه تعامل دولت و مردم است.
درتجربه اخیر نه تنها شایعه افزایش قیمت بنزین از طرف افکار عمومی جدی گرفته نشد، بلکه مردم نیز همراهی خوبی با متولیان داشته و از ایجاد صفهای طولانی برای نیازهای غیرضروری خودداری کردند.
این موضوع نشان میدهد که تجربه مثبت آبان ۱۴۰۰ و صداقت دولت با مردم، بر اعتماد و همراهی مردم در حمله سایبری اخیر اثرگذار بوده است.
ازآن گذشته، احمد اکرمی، معاون قرارگاه پدافند شیمیایی کشور گفته که اختلال اخیر در عملیات جایگاههای سوخت هیچگونه آسیبی به زیر ساختهای کشور وارد نکرد وافزوده که با توجه به تصویب قانون پدافند غیرعامل کشور که در شهریورماه ۱۴۰۲ توسط رئیس جمهور ابلاغ شد، تمام دستگاهها مکلف شدند الزامات و ملاحظات پدافند غیرعامل را مورد توجه قرار دهند. واقعیت این است که آمادگی وزارت نفت و پیشگیریهای بهموقع، تلاش دشمنان برای ایجاد اختلال در شبکه سوخترسانی کشور را به یک شرمساری و سرافکندگی بزرگ برای دشمنان ملت و مردم ایران تبدیل کرد.