به گزارش مجله خبری نگار،رنگ مخاط موجود در بینی میتواند اولین نشانهی حضور یک ماده آلرژی زا یا یک عفونت در بدن شما باشد.
به گزارش هلث کلولند کلینیک، مخاط بینی که با نام موکوس نیز شناخته میشود، داخل حفره بینی همه افراد را میپوشاند. متخصصان دریافته اند که شما هر روز حدود ۵۰۰ یا ۶۰۰ سی سی مخاط بینی تولید کرده و میبلعید.
مخاط بینی به عنوان یک مانع قوی، در اطراف مناطقی از بدن شما که ممکن است مستعد عفونت باشند، عمل میکند. راج سیندوانی، متخصص گوش، حلق و بینی میگوید: «داخل بینی و همچنین دستگاه تنفسی فوقانی در ناحیه سر و گردن، محیطهای بسیار مرطوبی هستند و مخاط نقش مهمی در محافظت از پوشش و مرطوب نگه داشتن آن دارد.»
بینی اولین خط دفاعی شما از نظر پیشگیری از عفونتها و دفع چیزهای ناخواستهای است که ممکن است بخواهند وارد بدن شما شوند. دکتر سیندوانی میگوید: «مخاط موجود در بینی، ذرات و ارگانیسمهای مزاحم را به دام میاندازد، بنابراین باکتریها یا زبالههایی که تنفس میکنیم مستقیماً به ریههای ما نمیروند.»
با این حال، رنگ مخاط موجود در حفره بینی میتواند چیزهای زیادی در مورد آنچه در داخل مجرای بینی شما میگذرد به شما بگوید و اگرچه پزشکان به ندرت از مخاط بینی به عنوان تشخیص اولیه بیماری استفاده میکنند، اما میتواند شرایط دیگر را نیز برای شما روشن کند.
رنگ مات مخاط میتواند حاکی از موارد مختلفی باشد، از جمله اینکه آیا آلرژی دارید، خونریزی بینی داشته اید، سرماخوردگی یا عفونت سینوسی دارید. با این حال، تغییر رنگ مخاط همراه با بررسی شرایط دیگر تقریباً نشانگر بزرگتری است که هشدار میدهد مشکلی در بدن شما وجود دارد یا خیر.
دکتر سیندوانی میگوید: «اگر مخاط شما در حال تغییر رنگ است، باید ببینید چه اتفاقی میافتد. تغییر رنگ مخاط نشان میدهد که آیا سیستم دفاعی بدن شما خوب کار میکند؟، چیزی شما را آزار نمیدهد؟ شما میخواهید به طور کلیتر به آنچه ممکن است تغییر کرده باشد نگاه کنید. آیا احساس ناخوشی میکنید؟ آیا یک حیوان خانگی جدید یا تغییرات مهم دیگری در محیط خود داشته اید؟ همه ممکن است علت تغییر رنگ مخاط بینی شما باشند.»
در کنار تغییر رنگ مخاط، تغییر رنگ و شکل حنجره نیز یکی از نشانههای نگرانی بالقوه سلامتی است. قوام مخاط موجود میتواند یک علامت هشدار دهنده باشد، اگر غلیظتر باشد، میتواند نشاندهنده وضعیت هیدراتاسیون شما باشد، مانند کمبود مایعات مصرفی یا مصرف بیش از حد قهوه یا نوشیدنیهایی که باعث کم آبی بدن شما میشوند.
این که چه مقدار مخاط تولید میکنید نیز میتواند گویای این موضوع باشد. دکتر سیندوانی میگوید: «اگر مخاط زیادتر از حد معمول آن باشد، ممکن است توجه به آن نیز مهم باشد» که میتواند منعکس کننده هیدراتاسیون بدن باشد و برای برخی افراد، ممکن است منعکس کننده قرار گرفتن در معرض چیزی تحریک کننده مانند عطر یا دود سیگار باشد. یا حتی میتواند نشان دهنده آلرژی باشد.
علت مخاط شفاف بینی
مخاط شفاف بینی طبیعی است؛ اگرچه آلرژی نیز میتواند به این شکل ظاهر شود. ترکیب مخاط مستقیم عمدتاً آب، با پروتئین ها، آنتی بادیها و نمکهای محلول است و بافتهای بینی شما ۲۴ ساعته آن را تولید میکنند و بیشتر آن از پشت گلوی شما جاری میشود تا در معده حل شود.
علت مخاط سفید رنگ بینی
این میتواند به این معنی باشد که بینی شما از حالت طبیعی خودش فاصله گرفته است. بینی شما دارای بافتهای متورم و ملتهبی است که جریان مخاط را کند میکند و باعث میشود رطوبت آن از بین برود و غلیظ و کدر شود که میتواند نشانه عفونت بینی یا سرماخوردگی باشد.
علت مخاط زرد رنگ بینی
مخاط زرد رنگی که از بینی ترشح میشود، میتواند به معنای سرماخوردگی یا عفونت در حال پیشرفت باشد. رنگ مایل به زرد از گلبولهای سفید خون میآید که با عجله به محل عفونت میروند و پس از کار برای مبارزه با آن از بین میروند.
گاهی اوقات مخاط زرد یا سبز رنگ میتواند به این معنی باشد که شما عفونتی در بدنتان دارید. اما به یاد داشته باشید که موارد دیگری نیز وجود دارد که باید به آن توجه داشته باشید، از جمله اینکه در کل چه احساسی دارید یا تب دارید با کم آبی بدن یا بی حالی روبرو شده اید یا خیر.
سرماخوردگی ناگزیر ۷-۱۰ روز طول میکشد بنابراین بهتر است استراحت کنید و در صورت لزوم با تاکتیکهای مراقبتی منتظر بمانید.
علت مخاط سبز رنگ بینی
اگر مخاط سبز رنگ دارید، سیستم ایمنی شما واقعاً در حال مبارزه است و مخاط شما با گلبولهای سفید مرده غلیظتر از حالت طبیعی اش شده است. اگر بعد از حدود ۱۰-۱۲ روز همچنان بیمار هستید، ممکن است بخواهید به پزشک مراجعه کنید. این میتواند نشان دهنده سینوزیت باشد، یک عفونت باکتریایی که با یک دور آنتی بیوتیک درمان میشود.
اگر تب دارید یا واقعاً بیمار هستید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
دکتر سیندوانی میگوید: «همچنین اگر سینوزیت درمان نشود، میتوانید به سینوزیت مزمن مبتلا شوید، که یک بیماری التهابی طولانیمدت است که در طول چند ماه علائم عفونت سینوسی را خواهید داشت». این فقط یک مخاط تغییر رنگ داده نیست بلکه میتواند درد صورت، فشار، احتقان یا مشکل در تنفس، یا تغییر در حس بویایی و احساس ناخوشی را همراه داشته باشد.
با این حال، شما واقعاً نمیتوانید تنها بر اساس رنگ مخاط تشخیص دهید که عفونت ویروسی است یا باکتریایی. این بیشتر به این بستگی دارد که چه مدت احساس بیماری کردهاید و چه علائمی دارید.
معمولاً پس از حدود هفت روز، اگر آن مخاط زرد یا سبز رنگ را دارید و احساس ناخوشی میکنید، در آن زمان است که پزشک ممکن است به شما یک دوره آنتی بیوتیک بدهد.
علت مخاط صورتی یا قرمز رنگ بینی
بافت بینی شما در بینی به نوعی آسیب دیده است که شاید به دلیل خشکی، تحریک شدگی یا نوعی ضربه باشد. دکتر سیندوانی میگوید: «مخاط به رنگ قرمز پر رنگ میتواند نشان دهنده یک خونریزی از بینی باشد که به احتمال زیاد به تروما یا احتمالاً عفونت مرتبط است.»
با این حال، او اضافه میکند که این رنگ همیشه باعث نگرانی نیست. «چند لکه خون یا مخاط صورتی مایل به رنگ ممکن است چیز مهمی نباشد و میتواند فقط آسیب یا تحریک آستر باشد. به عنوان مثال، زمانی که ما بیمار هستیم و زیاد بینی خود را فین میکنیم یا بینی خود را زیاد میمالیم، همه این کارها میتواند باعث پاره شدن چند رگ خونی شود که خونریزی خیلی کمی را به همراه دارد.»
علت مخاط قهوهای رنگ بینی
علت رنگ قهوهای مخاط بینی میتواند خون قدیمی باقی مانده در بینی باشد، یا احتمالا چیزی استنشاق شده است، مانند خاک یا پاپریکا یا هرنوع آلودگی خارجی.
علت مخاط سیاه رنگ بینی
دکتر سیندوانی میگوید: «اگر مخاط سیاه میبینید، ممکن است چیزی شبیه زباله در محل کار یا محل زندگی خود تنفس کرده باشید و ممکن است در مخاط بینی شما جمع شده باشد».
علاوه بر این، اگر سیگار نمیکشید یا از مواد مخدر استفاده نمیکنید، مخاط سیاه ممکن است به معنای عفونت قارچی جدی باشد. برخی از عفونتهای قارچی وجود دارند که میتوانند به شکل مخاط سیاه رنگ بینی ظاهر شوند که میتواند بسیار بسیار جدی باشد، اما خوشبختانه آنها بسیار نادر هستند.
در واقع، این عفونتها معمولا در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف رخ میدهد. اگر شما یکی از آنها هستید، حتما در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
آیا مخاط سبز رنگ بینی همیشه به این معنی است که شما عفونت دارید؟
نه همیشه!
اگر مقدار زیادی باکتری در بینی شما رشد کند، رنگ مخاط بینی شما میتواند تغییر کند (یا میتوانید مقدار بیشتری مخاط بینی داشته باشید). مخاط بینی میتواند تحت تأثیر باکتریها قرار گیرد و این باکتری میتواند در بینی شما باقی بماند تا زمانی که باکتری وارد پوشش یا بافت بینی شما نشود، به عنوان عفونت شناخته نمیشود.
تعیین اینکه آیا عفونت دارید یا نه به احساس شما و مدت زمانی که چنین احساسی دارید بستگی دارد. به طور کلی، اگر احساس خوبی دارید، در بیشتر موارد واقعاً با یک عفونت قابل توجه و شدید روبرو نشده اید و حتی ممکن است پزشک در این شرایط تصمیم بگیرد که شما را با هیچ آنتی بیوتیکی درمان نکند، حتی اگر این شرایط شما برای مدتی ادامه داشته باشد.
مخاط بینی چه نقشی در بدن دارد؟
مخاط ساکن نیست. در واقع، مخاط همیشه در یک الگوی از پیش تعیین شده در اطراف بدن شما در حال حرکت است و از سینوسها شروع میشود و سپس به داخل بینی، پشت بینی و گلو میرود و سپس به معده ختم میشود.
اگر مخاط در یک مکان باقی بماند، باکتریهای موجود در آن میتوانند باعث عفونت شوند.
مخاط در بدن باکتریها را به دام میاندازد و سپس به داخل معده شما رانده میشود. در آنجا میتوان با باکتریها مقابله کرد، بنابراین به هیچ وجه شما را آلوده نمیکند و به شما آسیب نمیرساند.
اگر مخاط در اطراف بدن شما حرکت نکند و راکد بماند، باکتریهای موجود در آن به تکثیر ادامه میدهند، زیرا مخاط نوعی غذا برای آنهاست. این رشد بیش از حد باکتری میتواند به بافت بینی و سینوس شما نفوذ کند و باعث عفونت شود.
مخاط علاوه بر جلوگیری از عفونتهای احتمالی، به عملکرد صحیح بینی کمک میکند. به عنوان مثال، موکوس مواد شیمیایی مانند بوها را به دام میاندازد که به کمک آنها شما میتوانید حس بویایی داشته باشید و آنها را به گیرندههای بویایی که در بالای بینی زندگی میکنند هدایت میکند.
بینی همچنین با کمک مخاط، هوایی که تنفس میکنیم را مرطوب و گرم میکند. مخاط عمدتاً آب یا رطوبت را به هوایی که تنفس میکنیم اضافه میکند، بنابراین مجاری یا ریههای ما را خشک نمیماند و تنفس تسهیل میشود.