دانشگاه باید رشد بُعد معنوی و تخصصی دانشجویان را توأمان دنبال کند

به گزارش مجله خبری نگار، به نقل از روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، جلسه هیأت رئیسه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد پنجشنبه شب به ریاست محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و با حضور علی سروری مجد مشاور ریاست و رئیس مرکز حوزه ریاست، روابط عمومی و هماهنگی استان‌ها، محسن مرادی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان رضوی و واحد مشهد، غلامرضا کاظمی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان خراسان شمالی و واحد بجنورد و دیگر اعضا برگزار شد.

طهرانچی در ابتدای این جلسه با تسلیت ایام شهادت حضرت امیرالمومنین علی (ع) گفت: خاتمیت نبی اکرم (ص) به دلیل وجود انسان کاملی، چون حضرت علی (ع) بوده است که امامت از ایشان آغاز شد و انشاءالله با ظهور امام زمان (عج)، جامعه کامل نیز رقم خواهد خورد تا حلقه دوم خاتمیت نبی مکرم اسلام (ص) تکمیل شود.

وی با قدردانی از تلاش مدیران، اساتید و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی در حضوری شدن کلاس‌های درس پس از دو سال وقفه به علت شیوع کرونا، اظهار داشت: بحمدالله با حضوری شدن دانشگاه، فضای آموزش مجازی که اثرات تخریبی خود را داشت، کمرنگ شد. این فضا باعث شده بود که ۸۰ درصد دانشجویانی که تاکنون محیط دانشگاه را تجربه نکرده بودند، با رفتار این محیط آموزشی ناآشنا باشند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: اکنون با ۸۰ درصد دانشجویانی مواجه هستیم که در مقاطع مختلف تحصیلی طی دو سال اخیر وارد دانشگاه شدند و تاکنون تجربه حضور در محیط آموزشی دانشگاه را نداشتند. به همین دلیل شاهد خلاء سلسله مراتبی در دانشگاه بودیم. از طرفی کارکرد فضای مجازی را در دو سال پیش به طور خاص دیدیم که این محیط چه نسلی را تحویل جامعه می‌دهد. به همین دلیل لازم دانستیم تا در جلساتی این‌چنینی درباره این مسائل گفتگو و هم‌اندیشی داشته باشیم.

طهرانچی با اشاره به آیه ۶ سوره مبارکه تحریم، گفت: خداوند در این آیه شریفه می‌فرماید «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ». با توجه به این آیه، «اهل» ما دانشگاهیان، دانشجویان و مجموعه‌ای است که تصدی امور آن‌ها را برعهده داریم و آتش این «نار» براساس این آیه شریفه، مردم و سنگ است، چرا که هرآنچه ابزار و محصول وجود دارد، از سنگ به وجود می‌آید. سنگ معدن، آهن، طلا، نقره، فیبر نوری و صفحه موبایل و به عبارتی هرآنچه محصول فناورانه است، ساخته می‌شود؛ بنابراین محصولات فناورانه و انسان، ترکیبی هستند که همچون آتشی برافروخته به جان نسل جوان، خانواده و... می‌افتد و باعث انهدام آن‌ها می‌شود. از این رو باید این فضا را به نحو احسن مدیریت کرد تا دچار چالش نشویم.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: خداوند متعال در آیه ۲۶ سوره اعراف می‌فرماید «یَا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ وَرِیشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِکَ خَیْرٌ»‌ای فرزندان آدم! لباسی برای شما فرستادیم که اندام شما را می‌پوشاند و مایه زینت شماست؛ اما لباس پرهیزگاری بهتر است. خداوند متعال در این آیه شریفه به لباس و پوشش انسان اشاره می‌کند و این لباس دارای سه مرتبه است که زشتی‌ها را می‌پوشاند، لباس جمال است و لباس تقوی و صیانت. اینکه در ایام کرونا ما از ماسک استفاده می‌کنیم، مانند همان لباس تقوی است که ما را از آنچه برای ما زیان به همراه دارد، مصون می‌دارد؛ بنابراین پوشش بخشی است که انسان را صیانت می‌کند. از این رو توجه به مسئله حجاب و عفاف حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه تاکنون با مقوله مهم حجاب و عفاف با نگاه حراستی برخورد می‌شد، گفت: پیش از این بین لباس در محیط کارخانه، دانشگاه، پارک و... تفاوتی وجود نداشت و در همه مکان‌ها بر حفظ حجاب اسلامی تأکید می‌شد و در دانشگاه نیز نگاه به مسئله حجاب نگاهی عام بود؛ چرا که دانشگاه را به عنوان برشی از جامعه می‌دیدند که حجاب در آن نیز مانند بخشی از جامعه بود. واقعیت این است که دانشگاه کانون علم و فرهنگ است و حجاب و عفاف نیز در آن باید مناسب این محیط باشد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: دانشگاه یک نهاد فرهنگی و علمی است که آثار و پیامد اجتماعی، اقتصادی و فناورانه داشته و تربیت قوه عاقله امری است که توسط دانشگاه انجام می‌شود، اما این امر بدون توجه به ابعاد اخلاقی، معنوی و هویتی دانشجویان در کنار توجه به بعد تخصصی ممکن نیست؛ بنابراین معتقدیم دانشگاه باید رشد بُعد معنوی و تخصصی دانشجویان را توأمان دنبال کند.

طهرانچی با اشاره به تفاوت‌های محیط دانشگاه با مدرسه و سایر فضا‌های اجتماعی، گفت: دانشگاه اولین محیط مختلط رسمی است که دانشجوی دختر و پسر وارد آن می‌شوند تا راه و رسم زندگی اجتماعی مختلط را بیاموزند. دو نگاه به این محیط وجود دارد که یک نگاه معتقد است که باید این محیط را تفکیک کرد و در مقابل نیز نگاه دیگری وجود دارد که براساس آن؛ جوانان باید در یک محیط آموزشی بیاموزند که چگونه باید در کنار جنس مخالف خود قرار گیرند تا برای حضور در محیط اجتماع آموزش ببینند.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به آیه «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقیانِ بَیْنَهُما بَرزَخٌ لایَبْغیانِ» اظهار داشت: خداوند در این آیه شریفه به دو دریای مواج اشاره می‌کند که با وجود خصوصیات متفاوت، به یکدیگر می‌رسند؛ بنابراین ما نیز در دانشگاه باید فضایی مهیا کنیم که دختر و پسر با تفاوت‌هایی که دارند، یاد بگیرند که چگونه در کنار یکدیگر قرار گیرند. فرد و جامعه دو دریا هستند که به هم می‌رسند. در این بین اگر فرد به حقوق جامعه تعرض کند، آنارشیسم و بی‌نظمی به وجود آمده و اگر جامعه حقوق افراد را زیر پا بگذارد، دیکتاتوری اتفاق می‌افتد؛ بنابراین باید یک نقطه تعادل بین فرد و جامعه به وجود آید تا هیچ کدام به حقوق دیگری تعرض کند.

وی با تأکید بر اینکه دانشگاه باید تربیت اجتماعی و زیست سالم در محیط مختلط را به دانشجویان بیاموزد، گفت: دختر و پسر همسان نیستند و باید در جایی قاعده‌مندی را به آن‌ها یاد بدهیم و از بی‌قاعدگی و ناهنجاری جلوگیری کنیم، چرا که اکنون در جامعه‌ای قرار داریم که از حالت سنتی به جامعه شبه مدرن در حال گذار است و دانشگاه باید به سهم خود قواعد ازدواج صحیح در این جامعه را فراهم کند. اگر نتوانیم این گذار را مدیریت کنیم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، آموزش و تربیت اجتماعی را همچون آموزش تخصصی و مهارتی از وظایف دانشگاه دانست و افزود: اساتید دانشگاه تنها مسئول آموزش دروس تخصصی نیستند؛ بلکه تربیت اجتماعی دانشجویان نیز برعهده دانشگاه و استاد است و باید روش آن در کلاس درس و توسط استاد مورد توجه جدی قرار گیرد. از این رو لازم است کارکرد کلاس و استاد را به عنوان نقش محوری و الگو در تربیت اجتماعی به رسمیت بشناسیم.

طهرانچی با بیان اینکه کلاس و استاد محور‌های تربیت اجتماعی و آموزش تخصصی هستند، تصریح کرد: معتقدیم معلم تربیت اجتماعی، حراست دانشگاه نیست و او وظیفه ندارد که بگوید چه پوششی برای محیط دانشگاه مناسب یا نامناسب است؛ بلکه این موضوع باید توسط استاد و در کلاس‌ها آموزش داده شود.

وی با تأکید بر لزوم رعایت عفاف و حجاب در محیط دانشگاه، به حق یادگیری دانشجویان اشاره کرد و گفت: «حق یادگیری» جزو حقوق عامه دانشجویان است، بنابراین کسی نباید با پوشیدن لباس شهرت، حق یادگیری را از دیگران سلب کند.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: عفاف و حجاب در دانشگاه، بخشی از آموزش اجتماعی است که جوان را برای بروز و ظهور در محیط اجتماع آماده می‌کند. اینکه یک زن چگونه حجاب را رعایت کند که بتواند عفاف خود را درمقابل مردم حفظ کند، باید در دانشگاه آموزش داده شود. با این نگاه، وظیفه حفظ حجاب و عفاف در دانشگاه برعهده مسئولان حراست نیست، بلکه اساتید در کلاس‌ها به صورت کامل به دانشجویان لزوم رعایت حجاب و عفاف را تبیین و دانشجویان را به آن تشویق کنند؛ چرا که می‌خواهیم براساس آیه شریفه «کلکمْ راعٍ وَ کلکمْ مَسْؤُولٌ عَنْ رَعِیتِهِ» آن را از حیطه وظایف حراست به کل دانشگاه تعمیم دهیم.

وی با تأکید بر اینکه نگاه دانشگاه به مسئله عفاف و حجاب، نگاهی حراستی و تنبیهی نیست و آن را بخشی از آموزش و تربیت اجتماعی می‌داند، تصریح کرد: معتقدیم دانشگاه باید پوشش متعارف جامعه را تعریف کند؛ نه اینکه متأثر از پوشش جامعه باشد. آراستگی و شئون رفتار دانشگاهی، بخشی از آموزش‌های دانشگاه است تا دختران و پسران را برای ورود به جامعه آماده کنیم و در این موضوع، همه ارکان دانشگاه در مسئله حجاب و عفاف مسئول هستند.