به گزارش مجله خبری نگار، به نقل از نوروساینس نیوز، آلودگی هوا در سال ۲۰۱۹ به مرگ بیش از ۶/۶ میلیون نفر در سراسر جهان منجر شد. این معضل، عامل مرگ و میر حدود ۲۰ درصد از نوزادان تازه متولد شده در جهان به شمار میرود که به خاطر زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد از دنیا رفتهاند. به همین دلیل، بسیار مهم است که پژوهشگران و سیاستگذارانی که برای بهبود سلامت عمومی تلاش میکنند، بدانند که جنبههای گوناگون انواع مختلف آلودگی هوا و واکنشهای بیولوژیکی مرتبط با آنها چگونه بر رشد جنین تأثیر میگذارند.
پژوهشگران "دانشگاهای اند ام تگزاس" (Texas A&M) برای کمک به درک این موضوع، پژوهشی را در مورد اثرات آلودگی هوا بر رشد جنین در یک مدل آزمایشی انجام دادهاند.
آنها در این پژوهش، اثرات قرار گرفتن در معرض غلظتهای گوناگونی از "ذرات فوق ریز" (UFPs) را بر رشد جنین و بیان ژنهای خاص در جفت مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
ذرات معلق، یک نوع اصلی آلودگی هوا به شمار میروند. کوچکترین این ذرات موسوم به ذرات فوق ریز، کوچکتر از ۱۰۰ نانومتر هستند. بسیاری از شواهد به دست آمده نشان میدهند که ذرات فوق ریز، اثرات مضری در دوران بارداری دارند. با وجود این، اطمینان کمتری در مورد مکانیسمهایی که در این پیامدهای نامطلوب دخیل هستند، وجود دارد.
پژوهشگران، اثرات ذرات فوق ریز را در یک مدل حیوانی آزمایشی تجزیه و تحلیل کردند. حیوانات باردار در سه گروه قرار گرفتند که یکی در معرض هوای فیلترشده، یکی در معرض ذرات فوق ریز با دوز پایین و دیگری در معرض ذرات فوق ریز با دوز بالا قرار گرفت. مدلها در معرض مخلوطی از ذرات فوق ریز قرار گرفتند که معمولا در شهرها یافت میشوند.
سپس پژوهشگران، جفت و جنین مدلهای باردار را بررسی کردند و تغییرات بیان ژن را در بافتهای جفت مورد بررسی قرار دادند. آنها به طور ویژه، بیان تغییر یافته ژنهای مسئول فعالیتهای آنتی اکسیدانی، التهابی و انتقال چربی را مشاهده کردند.
پژوهشگران دریافتند که گروه دوز پایین، کاهش قابل توجهی را در طول جنین و جفت و روند کاهشی را در وزن جنینهای پسر و دختر داشتند. همچنین، آنها تغییراتی را در بیان چندین ژن پیدا کردند. تغییرات بیان ژن در گروه با دوز پایین، بیشتر از گروه دوز بالا و در جنینهای دختر بیشتر از جنینهای پسر بود.
بررسیها، افزایش بیان ژنهای التهابی و آنتیاکسیدان را در جنینهای هر دو جنسیت و همچنین، اختلال در ژنهای مسئول متابولیسم لیپیدها را نشان داد. بروز تغییرات در نحوه بیان این ژنها میتواند به گونهای بر فرآیندهای بدن تأثیر بگذارد که خطر پیامدهای نامطلوب بارداری مانند "پره اکلامپسی" (preeclampsia) را افزایش دهد.
این یافتهها، برخی از زیربناهای بیولوژیکی مبنی بر تاثیر قرار گرفتن در معرض ذرات فوق ریز را بر بارداری نشان میدهند. با وجود این، پژوهشگران خاطرنشان کردند که بررسی آنها بر تجزیه و تحلیل بسیاری از انواع مختلف سلول تکیه دارد. پژوهشهای آتی که روی انواع تک سلولی تمرکز دارند، میتوانند اثرات ذرات فوق ریز بر رشد جفت و جنین را بیشتر روشن کنند. علاوه بر این، پژوهشگران دریافتند که باید تجزیه و تحلیل عمیقتری در مورد مکانیسمهای احتمالی ورای تفاوتهای بین جنینهای پسر و دختر انجام شود.
یافتههای این پژوهش به همراه سایر پژوهشها نشان میدهند که ذرات فوق ریز، تأثیر نامطلوبی بر بارداری دارند. دانشمندان با به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد تغییرات بیان ژن و سایر اثرات، نقطه آغاز بهتری را برای بررسی بیشتر در مورد چگونگی تأثیر آلودگی هوا بر رشد جنین خواهند داشت. چنین اطلاعاتی میتوانند به تلاشهای صورتگرفته برای کاهش اثرات مضر آلودگی هوا در سراسر جهان کمک کنند.
این پژوهش، در مجله "Toxicological Sciences" به چاپ رسید.