ترک نماز به بهانه شرکت در عزاداری جایز نیست

بسیاری مراجع در رساله های خود گفته اند مسائلی را که انسان غالباً به آنها احتیاج دارد، واجب است یاد بگیرد و عزاداری های سیدالشهدا در ماه محرم یکی از مواردی است که یادگیری احکام مربوط به آن مورد نیاز عاشقان حسینی و مومنین است. به همین مناسبت برخی احکام مربوط به مراسم عزاداری طبق فتوای رهبر معظم انقلاب که در رساله اجوبه الاستفتائات آمده یادآوری می شود.

سوال: اگر بعضی از واجبات از مکلّف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعد از این در این مجالس شرکت نکند یا اینکه عدم شرکت او باعث دوری از اهل بیت (علیهم‌السلام) می ‏شود؟

پاسخ: بدیهی است که نمازِ واجب، مقدم بر فضیلت شرکت در مجالس عزاداری اهل‏بیت (علیهم‌السلام) است و ترک نماز و فوت شدن آن به بهانه شرکت در عزاداری امام حسین (علیه‌السلام) جایز نیست، ولی شرکت در عزاداری به‌گونه‏ ای که مزاحم نماز نباشد، ممکن و از مستحبات مؤکد است.

مراسم شبیه خوانی

سوال: در حسینیه ‏ها و مساجد بیشتر مناطق به‌خصوص روستاها مراسم شبیه ‏خوانی به اعتبار اینکه از سنت های قدیمی است، برگزار می ‏شود که گاهی اثر مثبتی در نفوس مردم دارد، این مراسم چه حکمی دارند؟

پاسخ: اگر مراسم شبیه‏ خوانی مشتمل بر امور دروغ و باطل نباشد و مستلزم مفسده هم نباشد و با توجه به مقتضیات زمان باعث وهن مذهب حق هم نشود، اشکال ندارد ولی در عین حال بهتر است که به جای آنها، مجالس وعظ و ارشاد و ذکر مصائب حسینی و مرثیه خوانی برپا شود.

استفاده از طبل و سنج

سوال: استفاده از طبل و سنج و شیپور و همچنین زنجیرهایی که دارای تیغ هستند در مجالس و دسته‏ های عزاداری چه حکمی دارد؟

پاسخ: اگر استفاده از زنجیرهای مزبور موجب وهن مذهب در برابر مردم شود و یا باعث ضرر بدنی قابل توجهی گردد، جایز نیست ولی استفاده از شیپور و طبل و سنج به نحو متعارف اشکال ندارد.

استفاده از آلات موسیقی

سوال: استفاده از آلات موسیقی مانند ارگ (از آلات موسیقی و شبیه پیانو است) و سنج و غیره آنها در مراسم عزاداری چه حکمی دارد؟

پاسخ: استفاده از آلات موسیقی، مناسب با عزاداری سالار شهیدا نیست و شایسته است مراسم عزاداری به همان صورت متعارفی که از قدیم متداول بوده برگزار شود.

استفاده از علم

سوال: در بعضی مساجد در ایام عزاداری از عَلَم‏ های متعددی استفاده می ‏شود که دارای تزئینات زیاد و گرانبهایی است و گاهی موجب سؤال متدینین از اصل فلسفه آنها می ‏گردد و در برنامه ‏های تبلیغی خلل ایجاد می ‏کند و حتّی با اهداف مقدس مسجد، تعارض دارد. حکم شرعی در این رابطه چیست؟

پاسخ: اگر قرار دادن آنها در مسجد با شئونات عرفی مسجد منافات داشته باشد و یا برای نمازگزاران مزاحمت ایجاد کند، اشکال دارد.

سوال: اگر شخصی عَلَمی را برای عزاداری سیدالشهدا (علیه ‏السلام) نذر کرده باشد، آیا جایز است مسئولین حسینیه از قبول آن خودداری کنند؟

پاسخ: این نذر، متولّی حسینیه و هیأت امناء آن را ملزم به قبول عَلَم نمی ‏کند.

سوال: استفاده از عَلَم در مراسم عزاداری سیدالشهدا (علیه‌السلام) با قرار دادن آن در مجلس عزا یا حمل آن در دسته عزاداری چه حکمی دارد؟

پاسخ: فی‌نفسه اشکال ندارد ولی نباید این امور جزء دین شمرده شوند.