به گزارش مجله خبری نگار، این امر به دلیل جهش در ژنهای خانواده pla باکتری یرسینیا پستیس است که باعث کاهش کشندگی باکتری، اما افزایش شیوع آن در بین جوندگان شده است. این نتایج در بیانیه مطبوعاتی منتشر شده توسط انستیتو پاستور فرانسه آمده است.
خاویر پیزارو-سردا، محقق این موسسه، توضیح داد:
«وقتی میزان کشندگی باکتریها کاهش یافت، آنها نسبت به گونههای بدخیمتر، به ویژه در مناطقی با تراکم جمعیت کم، مزیت رقابتی پیدا کردند.» این کشف، تعادل ظریفی را که یک عامل بیماریزا باید برای تضمین گسترش مؤثر خود در میان میزبانان به آن دست یابد، آشکار میکند.
یک تیم تحقیقاتی بینالمللی به رهبری پروفسور هندریک پوینار از دانشگاه مکگیل کانادا، این کشف را هنگام تجزیه و تحلیل DNA دهها گونه باستانی باکتری یرسینیا پستیس انجام دادند. بخشهایی از ژنوم این باکتریها از بقایای قربانیان طاعون ژوستینین و مرگ سیاه استخراج شد که در گورهایی مربوط به قرنهای ششم و هفتم میلادی در چندین کشور اروپایی از جمله فرانسه، انگلستان و آلمان یافت شدند.
محققان با ردیابی تغییرات در ژنوم باکتریها در دورههای مختلف اپیدمی، کاهش فعالیت ژنهای خانواده pla را مشاهده کردند که نقش محوری در تشکیل جوش و کشندگی عفونت دارند. آنها پس از مقایسه جهشهای ژنتیکی بین قربانیان اولیه و بعدی این بیماری همهگیر به این نتایج رسیدند.
برای مطالعهی تأثیر بیولوژیکی این جهشها، محققان گونههای مدرن یرسینیا پستیس را که باعث شیوع طاعون در مناطق مختلف آسیا میشوند، تجزیه و تحلیل کردند. این تیم سه سویه حامل جهشهای مشابه در ژنهای pla را شناسایی کرد و سپس ویژگیهای تهاجمی آنها را از طریق یک سری آزمایشهای آزمایشگاهی روی سلولها و موشها تجزیه و تحلیل کرد.
نتایج نشان داد که این جهشها به طور قابل توجهی شیوع طاعون خیارکی را افزایش میدهند. این ویروس طول عمر جوندگان آلوده را در مقایسه با گونههای اصلی چندین روز افزایش میدهد و به باکتریها فرصت بیشتری برای گسترش بین میزبانها میدهد. این مزیت در مناطق کمجمعیت، که در آنها سویههای جهشیافته از نظر تعداد از سویههای بیماریزای بیشتر هستند، بارزتر است.
این کشف توضیح علمی دقیقی برای تداوم مرگ سیاه و طاعون ژوستینین برای دورههای طولانی غیرمعمول در تاریخ اپیدمیولوژیک ارائه میدهد. تعادل بین کشندگی نسبتاً کم و قابلیت انتقال بالا، این سویهها را قادر ساخته است تا به طور مؤثرتری زنده بمانند و از نظر جغرافیایی گسترش یابند.