۱۴۰۲ بر ارزبر‌ها چگونه گذشت؟

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: تازه‌ترین داده‌های بانک مرکزی، جزئیات تامین ارز در سال گذشته برای واردات کالا‌ها را مشخص کرد. از آن جایی که در نظام تجارت خارجی کشور ما به دلایلی از جمله تحریم، ارز به صورت چند نرخی برای واردات تخصیص داده می‌شود و بخشی از آن هم ارز یارانه‌ای است، این آمار اهمیت دارند. طبق این داده‌ها در سال گذشته در مجموع بیش از ۶۹ میلیارد دلار ارز برای واردات تامین شده که از منظر دستگاه ها، وزارت صمت بیشترین ارز واردات را به خود اختصاص داده و بعد از آن وزارت جهاد و بهداشت قرار دارند. از سوی دیگر، حدود نیمی از ارز تامین شده به صورت نیمایی بوده و بعد از آن ارز ترجیحی و اشخاص قرار دارند. جزئیات بیشتر را در ادامه می‌خوانیم.

گزارش بانک مرکزی از کارنامه تامین ارز برای واردات کالا‌ها در سال گذشته حاکی از آن است که در سال گذشته بیش از ۶۹ میلیارد و ۴۰۷ میلیون دلار ارز برای واردات کالا‌های کشاورزی، صنعتی، دارو و تجهیزات پزشکی و تامین نیاز خدمات اختصاص یافته است. 

تامین نیمی از نیاز‌های ارزی با ارز نیما

از این میزان، در مجموع ۱۸ میلیارد و ۶۰۶ میلیون دلار ارز ترجیحی، ۳۲ میلیارد و ۲۱۰ میلیون دلار ارز با نرخ نیمایی و ۱۴ میلیارد و ۷۸۵ میلیون دلار ارز از محل ارز اشخاص برای واردات کالا تامین شده و مبلغ ۳ میلیارد و ۸۰۶ میلیون دلار نیز بابت اقساط بدهی تسهیلات ارزی و خدمات با نرخ تالار دوم تامین ارز شده است. در نتیجه ارز ترجیحی ۲۶.۸ درصد، ارز نیمایی ۵۰.۴ درصد و ارز اشخاص ۲۲.۸ از ارز تامین شده را به خود اختصاص داده اند. در خور ذکر است احتمالاً عمده کالا‌هایی که با نرخ ترجیحی در سال گذشته وارد شده اند، دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ به وارداتشان تخصیص یافته است. منظور از نرخ نیمایی، نرخی است که هم اینک در حدود ۴۲ هزار تومان است و منظور از نرخ توافقی نیز نرخی است که واردکنندگان از محل صادرات، واردات را انجام می‌دهند که احتمال می‌رود بیشترین قرابت را با نرخ‌های غیررسمی داشته باشد. گزارش خبرگزاری تسنیم در ۲۰ فروردین امسال، با اشاره به این نکته، نشان داده است که از این منظر، نرخ‌های تلگرامی وارد نظام قیمت گذاری کالا‌های داخلی می‌شوند.

جزئیات تامین ارز سه وزارتخانه

گزارش بانک مرکزی در ادامه حاکی از این است که سه وزارتخانه صمت، جهاد کشاورزی و بهداشت به ترتیب بیش از ۴۴.۶ میلیارد دلار، ۱۶.۵ میلیارد دلار و ۴.۳ میلیارد دلار ارز را برای واردات صرف کرده اند. از منظری دیگر، در میان این سه وزارتخانه، سهم وزارت جهاد از ارز ترجیحی بیشترین مقدار و در حدود ۱۴ میلیارد دلار بوده است. پس از آن وزارت بهداشت با ۳.۷ میلیارد دلار و وزارت صمت با ۹۲۱ میلیون دلار قرار گرفته اند. درخصوص ارز نیمایی مشاهده می‌شود که وزارت صمت، بیشترین سهم از تامین این ارز را داشته و برای واردات در این حوزه بیش از ۲۹ میلیارد دلار نیمایی تامین کرده است. وزارت صمت همچنین بیشترین سهم از تامین ارز اشخاص را داشته و از ۱۴.۷ میلیارد دلار ارز تامین شده از این مسیر، ۱۴ میلیارد دلار سهم این وزارتخانه بوده است.

رتبه دوم «قطعات خودرو برای مونتاژ» در تامین ارز صمت

نگاهی به گروه‌های کالایی که در حوزه وزارت صمت تامین ارز شده اند، نشان می‌دهد که در این فهرست، تجهیزات برقی و مخابراتی با ۳.۸ میلیارد دلار در رده اول و قطعات خودرو CKD با فاصله کمی از آن یعنی ۳.۷ میلیارد دلار در رده دوم قرار گرفته است. این میزان ارز تامین شده برای خودرو‌های مونتاژی در شرایطی است که در همین لیست، برای واردات قطعات و لوازم یدکی خودرو ۲.۹ میلیارد دلار، کشنده، خودرو و ماشین آلات (CBU) ۱.۹ میلیارد دلار و واردات نیرومحرکه ۱۰۰ میلیون دلار تامین ارز شده است. به این ترتیب سهم خودروسازان مونتاژی از جمع تامین ارز ردیف‌های یادشده به بیش از ۴۳ درصد می‌رسد. پس از آن، قطعات و لوازم یدکی خودرو با بیش از ۳۳ درصد در رده دوم و کشنده و خودرو‌های کامل نیز با ۲۲ درصد در رده سوم قرار دارند. نکته قابل تاملی که وجود دارد، این است که بیش از ۲ میلیارد دلار از مجموع ۳ میلیارد و ۷۶۶ میلیون دلار ارز تامین شده برای خودرو‌های مونتاژی، ارز نیمایی بوده است. با این حال کماکان شاهد فاصله قیمت قابل توجه این خودرو‌ها در داخل و خارج از کشور هستیم. ضمن این که با این حجم از واردات قطعات خودرو‌های مونتاژی در برابر قطعات خودرو و خودرو‌های کماکان بازار خودرو‌های داخلی در شرایط متعادلی قرار ندارد.