شوخی تلخ افزایش وام اوراق برای جوانی جمعیت

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: بانک مسکن از افزایش وام خرید و جعاله مسکن به روش اوراق برای خانوار‌های دارای فرزند خبر داده است. سقف این وام به ازای هر فرزند (تا حداکثر ۴ فرزند) ۲۵ درصد افزایش می‌یابد تا به ۱۰۰ درصد برای ۴ فرزند یعنی دو برابر برسد. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که اقساط این وام در بیشترین میزان وام یعنی وقتی که زوجین در تهران اقدام به دریافت آن کنند، به ارقام نجومی خواهد رسید به طوری که سقف آن بدون در نظر گرفتن وام جعاله تا یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان و اقساط آن تا بیش از ۳۰ میلیون تومان در ماه بالا خواهد رفت. با این اوصاف معلوم نیست این چنین طرح‌هایی چه گرهی از متقاضیان مسکن در چه دهک درآمدی را باز خواهد کرد؟

به نقل از بانک مسکن گزارش داد که در راستای اجرای قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال و حداکثر تا ۴ فرزند افزایش یافته است. بر این اساس به ازای یک فرزند زیر ۲۰ سال ۲۵ درصد، دو فرزند زیر ۲۰ سال ۵۰ درصد، سه فرزند زیر ۲۰ سال ۷۵ درصد و ۴ فرزند زیر ۲۰ سال ۱۰۰ درصد به سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن اضافه می‌شود.

دوره بازپرداخت تسهیلات موضوع این دستورالعمل در تقسیط به‌روش ساده، به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال، به‌میزان ۲ سال (در مجموع برای ۵ فرزند و حداکثر تا سقف ۱۰ سال) قابل افزایش است.

البته پرداخت این تسهیلات مشروط به نرخ باروری شهرستان محل تولد پدر و فرزند نیز هست. بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، نرخ باروری شهرستان محل تولد پدر و فرزند نباید بالاتر از ۲.۵ باشد. با توجه به مهلت زمان اجرای قانون، اعطای تسهیلات موضوع این دستورالعمل حداکثر تا آبان ماه ۱۴۰۷ امکان‌پذیر خواهد بود.

شرایط عادی وام اوراق چیست؟

وام خرید مسکن از طریق اوراق حق تقدم، تفاوت‌هایی با وام‌های معمول بانکی دارد. اصلی‌ترین تفاوت آن، این است که متقاضیان ابتدا باید به ازای هر ۵۰۰ هزار تومان از این وام، یک برگ حق تقدم را از بورس خریداری کنند و این موضوع، موجب می‌شود تا دریافت این وام یک هزینه اضافی را به متقاضی تحمیل کند. هم اکنون گزارش تسنیم حاکی از این است که نرخ این اوراق به حدود ۹۹ هزار تومان رسیده است. مطابق جزئیات این وام که در پایگاه اینترنتی بانک مسکن آمده است، سقف مبلغ این وام برای خرید مسکن زوجین در تهران ۸۰۰ میلیون تومان، در مراکز استان‌ها و شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۶۴۰ میلیون تومان و سایر مناطق ۴۸۰ میلیون تومان است. نرخ سود این تسهیلات در خارج از مناطق بافت فرسوده شهری ۲۲.۵ درصد بوده و دوره آن در روش بازپرداخت ساده ۱۲ سال است. نکته دیگر نیز این که به همراه این تسهیلات می‌توان برای هر پلاک ثبتی، تسهیلات جعاله به میزان ۱۶۰ میلیون تومان هم دریافت کرد که خرید آن نیز از طریق اوراق خواهد بود. نرخ سود این تسهیلات هم ۲۲.۵ درصد و بازپرداخت آن ۵ ساله است.

ارقام عجیب و غریب اقساط وام با فرض نرخ سود ۲۲.۵ درصد

افزایش مبلغ وام مسکن برای خانواده‌ها خبر بسیار خوبی است. طبق اعلام اخیر بانک مسکن، میزان این وام برای خانوار‌ها و البته بسته به مناطق مختلف بین ۶۰۰ میلیون تا یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان خواهد بود. با این حال، بررسی جزئیات بیشتر، حاکی از این است که با فرض نرخ سود ۲۲.۵ درصد این وام (در خبر منتشر شده، نرخ سود جدیدی برای این وام اعلام نشده است) به احتمال زیاد هزینه و اقساط این وام از دسترس بسیاری از خانواده‌ها دور خواهد بود. در جدول، جزئیات مبلغ و اقساط وام به تفکیک خانواده‌ها و مناطق مختلف آمده است. همان طور که ملاحظه می‌شود، اقساط این وام برای شهرستان ها، آن هم برای خانوار‌های دارای یک فرزند، ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان خواهد بود. این میزان برای کلان شهر‌ها به ۱۵.۷ میلیون تومان و برای تهران به ۱۹.۶ میلیون تومان خواهد رسید. در بالاترین رقم نیز مشاهده می‌شود که در تهران برای وام زوجین به مبلغ یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان، اقساط ماهانه این تسهیلات بیش از ۳۰ میلیون تومان خواهد بود!

البته طبق اعلام بانک مسکن، وام جعاله نیز با نسبتی که اشاره شده، افزایش خواهد یافت که در آن صورت، به اقساط این وام نیز افزوده خواهد شد. در حالت معمول، این رقم بیش از ۴ میلیون و ۴۶۰ هزار تومان است که البته با توجه به افزایش مدت بازپرداخت و نیز مبلغ آن بسته به تعداد فرزندان خانوار، این رقم تغییر خواهد کرد.

نکته دیگری هم که نباید از نظر دورداشت، هزینه خرید اوراق برای دریافت این وام است. به عنوان مثال یک خانوار با دو فرزند در یک کلان شهر (غیر از تهران) برای خرید اوراق حق تقدم مسکن، می‌بایست ۱۹۲۰ برگه حق تقدم خریداری کند که با توجه به قیمت حدوداً ۹۹ هزار تومانی این اوراق، هزینه وام وی به بیش از ۱۹۰ میلیون تومان خواهد رسید. این موضوع در ادبیات مالی، نرخ سود موثر این وام را به بیش از رقم فرض شده یعنی ۲۲.۵ درصد کنونی افزایش خواهد داد.