زندگی لرزان با اوراق قرضه

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: امریکا مدت‌هاست که با اوراق قرضه زندگی می‌کند. طبق برآورد‌های صورت گرفته، طی دهه پیش‌رو کسری بودجه امریکا هر ساله دو تریلیون دلار بیش از سال قبل می‌شود. امسال نیز این روند ادامه یافت و ۲ تریلیون دلار به ۲۵.۴ تریلیون دلاری اضافه شد که دولت امریکا هم‌اینک نیز به نهاده‌های مختلف بدهکار است.

اصولاً وام گرفتن‌های کلان از این و آن به قصد گرداندن «لحظه‌ای» امور کشور سیاستگذاری خطیری است، زیرا پول آماده و ضروری برای رفاه جامعه، زندگی مردم را از دست آن‌ها بیرون می‌کشد و به کیسه وام‌دهندگانی می‌ریزد که کوچک‌ترین اهمیتی برای مردم قائل نیستند و قشر ثروتمند برای آن‌ها هدف نخست به شمار می‌آید. چاپ بیش از حد اوراق قرضه هم سبب می‌شود دولت یک کشور نتواند در معادلات بین‌المللی خود به شیوه‌ای محکم عمل کند و هرگونه قراردادش با دولت‌ها و کمپانی‌های خارجی همچون به آب انداختن قایق‌های سست و کوچک در مواج‌ترین اقیانوس‌ها خواهد بود.

همچون برگ‌های پاییزی

«دپارتمان تبیین بودجه» کنگره امریکا (CBO) بر این باور است که تا سال ۲۰۲۹ دولت این کشور چاره‌ای جز تکیه روی سود سپرده‌هایی ندارد که اینجا و آنجا از طریق مشارکت شرکت‌های دولتی در تأمین بودجه نجومی امریکا در بانک مرکزی این کشور به ودیعه گذاشته است. ضمن اینکه وقتی به سال ۲۰۳۳ برسیم، میزان تورم و ناهمخوانی بودجه جاری امریکا با هزینه‌های رایج در بازار به اندازه‌ای خواهد بود که میزان بدهی‌های دولت را به فراتر از مرز ۴۷ تریلیون دلار برساند. این میزان مقروض بودن و سرگشتگی‌های حاصل از آن بدترین واقعه‌ای است که می‌تواند رخ دهد.

شعار‌هایی صرف برای انتخابات

قبل از اینکه پاندمی کرونا بیاید و چهار سال سرشار از ضرر‌های مهلک اقتصادی را به اکثر اصناف و مشاغل تحمیل کند، سیستم سوددهی اندک بانک‌های امریکا ضرر‌های هنگفت واحد‌های بزرگ تجاری را کاهش داد، اما باعث کوچک‌تر شدن سفره‌های مردم شد. هرچند که در آن زمان اوضاع امریکا از امروز بهتر بود و قروض ملی به وضعیت هولناک فعلی نرسیده بود. با این حال کووید ۱۹ و بی‌کفایتی مدیران ارشد اقتصادی امریکا کار خود را کرد و تورم را به اوج رساند و مردم را در امور مختلف وامدار دولت ساخت.

«دپارتمان تبیین بودجه» کنگره امریکا معترف است که اگرچه از احتمال کمتر شدن قروض ملی امریکا تا ۴۵.۲ تریلیون دلار در ۱۰ سال بعد استقبال می‌کند و آن را مقدور می‌داند، اما حتی این میزان بدهی هم به معنای مستهلک شدن ۱۱۵ درصد (!) از تولید ناخالص ملی این کشور است و اوضاع را برای بعد از سال ۲۰۳۳ آشفته‌تر خواهد ساخت. جو بایدن رئیس جمهور امریکا که این روز‌ها همه تمرکزش روی انتخابات سال ۲۰۲۴ این کشور و تجدید پیروزی‌اش بر دونالد ترامپ پرهیاهو است، در سخنرانی‌های اخیرش با خوشبینی بسیار بیشتری درباره قروض ملی و انباشت بدهی‌های کشورش سخن گفته، اما به نظر می‌رسد اظهارات وی کاملاً نافی حقیقت بوده و فقط استفاده انتخاباتی داشته باشد. وی در نطق تازه‌اش در کاخ سفید که در پی تأکید کنگره بر کاستن از حجم اوراق قرضه صورت پذیرفت، گفت: «ما نهایت تلاش خود را به‌کار می‌بریم تا کسری بودجه را به ارتقایی نازل‌تر برسانیم و اجازه ندهیم، قروض ملی ما از آنچه هست نجومی‌تر شود.»

سخت‌تر از هر زمان دیگری

کمتر کسی در امریکا و حتی سران حزب دموکرات که باید بایدن را در انتخابات بعدی امریکا تقویت کنند، اظهارات فوق را جدی گرفته است و آگاهان جملات وی را فقط شعارگونه و پوششی بر حقیقتی تلخ می‌دانند که چیزی بجز رسیدن انبوه بدهی‌های امریکا به بالاترین حد خود در تاریح حیات این کشور نیست. نظریه‌پردازان حزب دموکرات می‌گویند، مقروض بودن و توسل جستن به اوراق قرضه راه انتخابی اکثر دولت‌های غربی در دوران تیره است، اما آن‌ها این واقعیت را پنهان نگه می‌دارند که در هیچ کشور و عصر دیگری میزان بدهی‌های دولتی به ارقامی نرسیده که اینک در امریکا می‌بینیم. دیدن آینده این کشور و برآورد اجتماعی دقیق آن از حالا که ۱۰ سال با ۲۰۳۳ فاصله داریم، غیر‌ممکن و توأم با تردید‌هایی اساسی است، اما قدر‌مسلم اینکه دولت‌های ناتوان امریکا در آن زمان پاسخ دادن به ملت خود را که زیر بار وحشتناک بدهی‌های ملی کمر خم کرده‌اند، سخت‌تر از هر زمانی خواهند یافت.

منبع: هیأت تحریریه روزنامه نیویورک تایمز