تلاش اسلام آباد برای استفاده از نفوذ چین بر طالبان افغاسنتان برای حل مساله طالبان پاکستان

به گزارش مجله خبری نگار، تحریک طالبان پاکستان به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود و از نزدیک با طالبان افغانستان ارتباط دارد.

به نوشته این روزنامه، چین از دولت‌های کابل و اسلام آباد خواسته تا با راه حلی قابل اجرا برای هدف خود که همان از میان برداشتن تحریک طالبان پاکستان است، اقدام کرده و مطمئن شوند که این گروه بار دیگر بر سر میز مذاکره می‌نشیند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که چین در نشست سه جانبه اخیر میان وزرای خارجه این کشور با پاکستان و افغانستان در اسلام آباد برای گفتگو در مورد وضعیت کنونی افغانستان، نظر خود را اعلام کرده است.

در آن جلسه، پکن از طالبان افغانستان خواست تا تهدید ناشی از گروه ترکستان شرقی را خنثی کند که یک گروه افراطی فعال در استان سینکیانگ چین است.

در گزارش اکسپرس تریبیون به نقل از یک مقام ارشد ناشناس آمده که پاکستان از چین خواسته است تا در این موضوع مداخله و از قدرت اقتصادی خود بر طالبان افغانستان برای مقابله با موضوع تحریک طالبان پاکستان استفاده کند. به گزارش روزنامه اکسپرس تریبون، در این نشست در مورد وضعیت کنونی افغانستان هم گفتگو کرده‌اند و یکی از موضوع‌های در دستورکار پناهگاه‌های تحریک طالبان پاکستانی در افغانستان بوده است.

اخیرا وزیر خارجه چین در نشست خود با وزرای خارجی دولت طالبان افغانستان و همتای پاکستانی‌اش ابراز امیدواری کرد که اسلام آباد و کابل با همکاری یکدیگر به این مساله بپردازند.

مسئله تحریک طالبان پاکستان پیچیده است و به دلیل هم پیمانی این گروه با طالبان افغانستان و بیعت با ملا هبت‌الله، رهبر طالبان افغانستان، جلوگیری از فعالیت این گروه در افغانستان، کار ساده‌ای نیست.

زمانی که پاکستان در اواخر سال ۲۰۲۱ در پی اقدام علیه تحریک طالبان پاکستان بود، از امارت اسلامی افغانستان نیز طلب همکاری کرد، اما طالبان افغانستان در عوض، پیشنهاد میانجیگری میان دولت پاکستان و طالبان را مطرح کردند. اسلام‌آباد این پیشنهاد را پذیرفت. گفتگو‌ها هم ابتدا خوب پیش رفت و تحریک طالبان پاکستان در ازای آزادی برخی زندانیانش از سوی دولت پاکستان، آتش‌بس را پذیرفت.

این آتش‌بس که ژوئن ۲۰۲۲ برقرار شد، پنج ماه ادامه یافت. دولت پاکستان به عنوان بخشی از اقدام‌های اعتمادسازی به صد‌ها عضو تحریک طالبان پاکستان اجازه اسکان مجدد در این کشور را داد. با این حال، آتش‌بس مدت زیادی ادامه نیافت و طالبان پاکستان در نوامبر ۲۰۲۲ آتش‌بس را به صورت یک‌جانبه شکست و حملات علیه دولت پاکستان را آغاز کرد.

این حملات خونین آتش جنگ میان طالبان و دولت پاکستان را بیش از همیشه شعله‌ور کرد و دولت پاکستان نیز حملات و عملیات نظامی علیه طالبان در مناطق تحت نفوذ این گروه در خیبرپختونخواه و وزیرستان شمالی را افزایش داد. با این حال به دلیل عقبه محکم طالبان در خاک افغانستان، حملات ارتش پاکستان نتوانست آن‌طور که باید به تحریک طالبان ضربه بزند.

حالا دولت پاکستان می‌خواهد تا با استفاده از اهرم‌های مالی و اقتصادی چین با طالبان افغانستان وارد معادله شود. دولت پاکستان در جریان مذاکرات سه‌جانبه وزرای خارجه این کشورها، بار دیگر مسئله لزوم مبارزه امارت اسلامی با طالبان را مطرح کرد. اما امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، موضع خود مبنی بر گفتگو و مذاکره میان دولت پاکستان و تحریک طالبان این کشور، با همکاری امارت اسلامی را تکرار کرد. اظهارات متقی در موسسه مطالعات راهبردی پاکستان، نیز نشان‌دهنده همین دیدگاه طالبان است. او در آن سخنرانی، بار دیگر بر لزوم گفتگو میان دو طرف تاکید کرد.

برای چین هم مسئله تنش میان دولت پاکستان و امارت اسلامی بر سر طالبان، در درجه دوم اهمیت قرار دارد. چین تمام تلاش خود را بر متقاعد کردن طالبان برای مبارزه با جنبش ترکستان شرقی یا دست‌کم، منفعل کردن این گروه متمرکز کرده است. تنها چیزی که چین تاکید دارد این است که بحث در مورد طالبان پاکستان میان طالبان افغانستان و دولت پاکستان نباید آن‌ها را به موقعیت بدون بازگشت برساند.

برخی منابع پاکستانی می‌گویند دولت این کشور در مورد مسئله تحریک طالبان پاکستان از مدیریت اثرگذار چین برای اعمال فشار بر طالبان افغانستان استفاده می‌کند. به گفته این منابع، چین اهرم فشاری بر طالبان افغانستان دارد و پاکستان تلاش می‌کند چین از این اهرم مالی و اقتصادی بر طالبان افغانستان به منظور رسیدگی به موضوع پناهگاه‌های تروریستی استفاده کند.