واکاوی «هندسه نظم جدید جهانی» در تهران

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: دانشگاه دفاع ملی میزبان همایش «هندسه نظم جدید جهانی» بود؛ همایشی که به‌گفته برگزارکنندگان، ایده آن از سخنان رهبرمعظم انقلاب درباره شکل‌گیری نظم نوین جهانی و با توجه به تحولات پس از جنگ اوکراین گرفته شده‌است. سید کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در دومین روز این همایش گفت: ما در انتظار یک نظم نوین هم در منطقه و هم در سطح بین‌المللی هستیم. اساساً نظم جدید در پی تغییر توازن قوا انجام می‌شود. هر کشوری که صاحب قدرت است در این تغییر توازن قوا تلاش می‌کند تا موقعیت خود را تثبیت و نقش بالاتری ایفا کند.

وی ادامه داد: یکی از منابع عظیم قدرت، نظامی و دفاعی است تا امنیت و استقلالشان حفظ شود و با استفاده از قدرت، رشد و توسعه پیدا کنند. جمهوری اسلامی ایران در احراز چنین قدرتی خون‌های بسیار داده است. بعد از آن هم با توسعه صنایع دفاعی به خودکفایی رسیده و تجهیزاتی ساخته که هم از نظر قدرت و هم سرعت اعجاب‌آور است. خرازی با بیان این که جمهوری اسلامی ایران قدرت را به دست آورده است، اظهارکرد:، اما در کنار این، انواع دیگر قدرت مثل اقتصادی، علمی و فناوری، سیاست خارجی، رسانه‌ای و نرم هم وجود دارد که باید احراز شود تا کشوری بتواند در سطح بین‌المللی ابراز وجود و منافع خود را تثبیت کند.

وزیر اسبق امور خارجه با بیان این که شوروی با وجود قدرت نظامی بالا نتوانست در رقابت با آمریکا در قدرت رسانه‌ای و اقتصادی پیروز شود و درنهایت فروپاشید، تصریح کرد: چین هم تا همین سال‌های اخیر هیچ وقت تلاش نکرد در رقابت با قدرت‌های دیگر به ویژه آمریکا ابراز وجود کند. اما به تازگی شاهد هستیم، چون قدرت نرم، علمی و فناوری و اقتصادی پیدا کرده است به رقابت و مقابله با آمریکا وارد شده و نه تنها قدرت سخت یافته که به قدرت نرم هم رسیده است.

خرازی با اشاره به قدرتمند شدن چین تصریح کرد: قدرت نرم چین به جایی رسیده است که با «تیک‌تاک» به مصاف آمریکا رفته و آمریکا آن را تهدیدی برای خود تلقی می‌کند. کره شمالی هم یک حکومت نظامی دارد و از این نظر قدرتمند است، اما از جهت اقتصادی، رسانه‌ای و نرم نمی‌تواند در جهان ابراز وجود کند. ما باید قدرت‌های خود را در زمینه‌هایی جز نظامی و دفاعی هم بالا ببریم.

رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با تاکید بر این که ما در انقلاب و جبهه‌های جنگ، نصرت الهی را تجربه کرده‌ایم، تاکید کرد: انگیزه و پشتوانه ایران در کسب قدرت انگیزه الهی است و پشتوانه حرکت ملت بزرگ ایران هم همین است. اما این که چه ساختاری می‌تواند موجب کسب قدرت شود، در قانون اساسی ما مشخص شده و فرماندهی کل قوا که رهبری انقلاب باشد قدرت نظامی و دفاعی کشور را توسعه می‌دهد. وی ادامه داد: راهبرد‌هایی که رهبری به دولت‌ها ابلاغ می‌کنند در همین جهت است که در زمینه‌های دیگر قدرت بتوانیم مثل قدرت نظامی به نتایج مطلوب برسیم و حقانیت خود را ثابت کنیم.

وزیر اسبق امور خارجه تاکید کرد: ما در منطقه خودمان خواستار همکاری هستیم. تا به حال رقابت‌های زیادی در این منطقه وجود داشته و اغلب هم به دلیل دخالت‌های بیگانگان بوده که به دنبال ایجاد اختلاف بین کشور‌ها و کسب سود خود بوده‌اند. وی در پایان خاطرنشان کرد: امروز یک بلوغی در منطقه در حال شکل‌گیری است که دست به دست هم دهیم و از اختلافات فاصله بگیریم و کنار هم کار کنیم تا بدون دخالت بیگانگان ساختار‌هایی در منطقه ایجاد شود که منطقه به سمت توسعه و پیشرفت و ارتقای استقلال خود حرکت کند.

شمخانی: باید برای مواجهه هوشمندانه با تغییرات آماده شویم

ازسوی دیگر، دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی در مراسم اختتامیه همایش بین‌المللی هندسه نظم نوین جهانی، طی سخنانی با بیان این که جهان با سستی و دگر دیسی فزاینده در نظم کهن روبه روست، افزود: وضعیت موجود ضرورت تداوم مقاومت کشور‌های مستقل در برابر نظام سلطه را به ضرورتی اجتناب ناپذیر برای ایفای نقش فعال در ساختار آینده نظام بین‌الملل تبدیل کرده است. شمخانی تاکید کرد: دکترین مناسب در این شرایط، مشارکت در حفظ نظم کهن نیست؛ چرا که ساختار فعلی ذاتا تامین کننده منافع قدرت‌های بزرگ است.

او خاطرنشان کرد: کنش هوشمندانه برای حداکثر سازی منافع بلند مدت با بهره‌گیری از فرصت‌های موجود، اصلی‌ترین راهبرد برای تکمیل روند قدرت‌سازی است. موضوع هندسه نظم نوین جهانی یا به تعبیر مقام معظم رهبری پیچ تاریخی، موضوع فوق‌العاده با اهمیتی است که برخورد شعاری و غیر فعال با آن، کشور را از گردونه پیشرفت همه جانبه به‌ویژه در ابعاد اقتصادی و امنیتی باز می‌دارد. دبیر شورای عالی امنیت ملی اظهار کرد: اگرچه برگزاری نشست‌هایی از این دست شرط لازم برای بهره‌گیری از دیدگاه‌های کارشناسی و دستیابی به تصویری روشن‌تر از هندسه نظم نوین جهانی است، اما به طور قطع بدون برداشتن گام‌های عملی و هماهنگ توسط مجموعه دستگاه‌های ذی‌ربط نمی‌توان به اهداف ترسیم شده، دست یافت.

او افزود: تمرکز بر این پدیده و درک و تأمل در آن ما را به ضرورت بازبینی سیاست‌ها و رویکرد‌های کلان، چشم‌انداز بلندمدت، تدابیر و ملاحظات دکترینی رهنمون می‌سازد و رسالت جدیدی را به همه ما یادآوری می‌کند. دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: به عبارت روشن‌تر، چرخش تاریخی و تغییرات بزرگ و اساسی برای ما فرصت تاریخی فراهم کرده تا خود را از مدار موجود رها و مسیر و جهتی تاریخی را باهدف تحقق سریع‌ترآرمان‌هایمان ترسیم کنیم.

دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان خسارت‌هایی که بی توجهی به فرصت‌های تاریخی پیش رو، می‌تواند متوجه کشور کند، افزود:بی توجهی یا بهره برداری نادرست از ظرفیت‌های عبور جهان از نظم کهن، می‌تواند موجب افول، تخریب و حتی سقوط ما شود. باید با هوشمندی و به طور همه جانبه خود را آماده مواجهه با این شرایط کنیم و توان تاب آوری و بهره‌برداری هوشمندانه خود را افزایش دهیم.

او تاکید کرد: این شرایط، تغییر و تحولات عظیمی را ایجاد کرده که ادامه دار خواهد بود و به طور قطع با توجه به قرار داشتن ایران و منطقه در معرض این تغییرات، ما نیز ضرورتاً باید دست به تغییرات متناسب بزنیم. او کم و کیف تغییرات را در ارتباط مستقیم با آمادگی و انعطاف کشور و‌همچنین قدرت مدیریت تحولات بیان کرد و افزود: اگر آمادگی لازم را فراهم کنیم، حرکت جمهوری اسلامی در مسیر جدید پر شتاب خواهد بود و اگر فاقد آمادگی و قدرت لازم باشیم ممکن است حرکت تاریخی و راهبردی، کشورمان را دستخوش نوسان و دشواری کرده و ما را به مسیری ناخواسته سوق دهد. دبیر شورای عالی امنیت ملی با بیان تغییر نظم کهن به معنای تبدیل آن به نظم جدید نیست، اظهار کرد: به دلیل افول نظم موجود، مرحله‌ای از بی‌نظمی و تشتت شکل خواهد گرفت که از پس آن و در یک فرایند طولانی، امکان تکوین نظمی نو فراهم می‌شود.