چرخ اجرای توافق با آژانس به راه افتاد؟

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: دقیقا دو ماه از توافق جدید میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌گذرد و در این مدت بر اساس بند سوم این توافق که گفته بود با نشست فنی در تهران نحوه اجرای توافق روشن خواهد شد، دو بار هیئت‌های فنی از آژانس به تهران آمده و رایزنی‌های لازم را داشته اند و به نظر می‌رسد اجرای نتایج این رایزنی‌ها در دستور کار دوطرف قرار گرفته باشد.

بند سوم توافق تهران و وین تصریح می‌کند: «ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنان چه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند» و حالا یک خبرنگار نشریه آمریکایی وال استریت ژورنال مدعی شده ایران کار نصب دوربین‌های نظارتی را در سایت‌های هسته‌ای خود از سر گرفته است.

لارنس نورمن، در پیامی در صفحه توییترش مدعی شد: شایعات تایید می‌شود. آژانس هم اکنون توانسته است نصب دوباره دوربین‌های خارج شده و دیگر [تجهیزات نظارتی]را آغاز کند. نورمن در ادامه گفت: انتظار می‌رود که این روند در چند روز آینده به سرانجام برسد. سازمان انرژی اتمی ایران خرداد سال گذشته و پس از قطعنامه‌ای که توسط آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان در شورای حکام آژانس درباره همکاری‌های پادمانی ایران و آژانس صادر شده بود، با انتشار ویدئویی از خاموشی تعداد قابل توجهی از دوربین‌های نظارتی فراپادمانی آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر داده بود و بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: تصمیم بر این شد تا بخشی از همکاری‌های فراتر از پادمان که جزو تعهدات ما نبود و بر مبنای حسن نیت انجام می‌شد، متوقف شود مثلا ضبط برخی از فعالیت‌ها توسط دوربین‌های آژانس و دستگاه سنجش غنای بر خط و فلومتر آژانس در ایران.

واکاوی پاسخ ایران به فعال‌سازی مکانیسم ماشه

یک ماه مانده به برگزاری نشست شورای حکام، رسانه‌های غربی زمزمه‌هایی را درباره تلاش اروپا برای فعال سازی مکانیسم ماشه انعکاس می‌دهند. وزارت خارجه ایران نیز به این زمزمه‌ها واکنش نشان داد و گفت: «چنان چه طرف مقابل دچار خطای محاسباتی شود، می‌داند واکنش ایران چه خواهد بود.»

حسن بهشتی پور درباره احتمال فعال سازی مکانیسم ماشه گفت: اروپایی‌ها تا نشست خردادماه شورای حکام صبر می‌کنند، چون قرار است ایران و آژانس به یک جمع بندی درباره سوالات مطرح شده برسند بنابراین بعید به نظر می‌رسد آن‌ها قبل از خرداد مکانیسم ماشه را فعال کنند. وی با بیان این که آلمان، فرانسه و انگلیس از برجام خارج نشدند بنابراین متأسفانه می‌توانند مکانیسم ماشه را فعال کنند، افزود: اگر ایران و آژانس به توافق نرسند، به نظر می‌رسد غربی‌ها قصد دارند با قطعنامه شورای حکام معبر حقوقی درست کنند به این معنا که ایران ناقض برجام است و بعد براساس آن فعال سازی مکانیسم ماشه را اعلام کنند.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی اظهار کرد: ایران در زمان دولت آقای روحانی کتبی به اتحادیه اروپا اطلاع داده بود که اگر مکانیسم ماشه را به هر دلیلی فعال کنند، امکان دارد ایران از ان پی تی خارج شود و این اتفاق هم برای ایران خیلی گران تمام خواهد شد و هم برای اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها بنابراین بر هر دو طرف اثر منفی خواهد داشت. وی ادامه داد: امیدوارم تا خردادماه ایران با آژانس به توافق برسد، چون در این صورت خیلی بعید است که اتحادیه اروپا بتواند مکانیسم ماشه را فعال کند، چون فضای بین المللی با آن همراهی نخواهد کرد؛ به ویژه آن که از اقدام احتمالی ایران نیز آگاهی کامل دارند. بهشتی پور درباره اخبار منفی رسانه‌های غربی مبنی بر کُند پیش رفتن همکاری‌های ایران با آژانس گفت: این را منابع غربی اعلام کردند و خود آژانس موضعی نگرفته است. امیدوارم تا نشست خردادماه شورای حکام، ایران و آژانس بر سر پاسخ به سوالات مطرح شده به توافق برسند.