برای جهان پهلوانی که ناجی مفهوم انسانیت شد

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: هفدهمین روز از آغاز فصل سرد ۱۴۰۱، پنجاه‌وپنجمین سال‌مرگ بزرگ مردی است که به مفهوم انسانیت جانی تازه بخشید. اسطوره‌ای که پهلوانی‌اش بر قهرمانی چربید تا نام او که کودک فقیری در کوچه‌پس‌کوچه‌های جنوب تهران بود، در بالاترین عرصه‌های بین‌المللی ورزش جهان تکرار شود. به‌راستی در این بچه خانی‌آباد چه بود که او را نه‌تن‌ها قهرمان تن که پهلوان جان‌ها کرد؟ مردی که هیچ‌وقت به مردم پشت نکرد. به کشتی قهرمان بود و به مردانگی پهلوان.

هرچند که جهان‌پهلوان از ۲۰ سالگی با ورزش باستانی و بعد‌ها کشتی وارد عرصه ورزش شد، اما رد پای تختی را علاوه بر ورزش در سیاست، فرهنگ، هنر و دیگر حوزه‌ها نیز می‌توان دید. تختی از معدود مشاهیری است که نامش همچنان با یک محبوبیت فراگیر در میان مردم عجین شده، مثل همان روزگاری که عصر‌ها با پای پیاده تا گل فروشی رز در خیابان ولیعصر می‌رفت و گل‌های باغچه‌اش را که برای فروش برده بود، به مردم هدیه می‌داد یا مثل همان زمانی که نخستین طلای المپیک (ملبورن - ۱۹۵۶) را به ایران آورد.

اما با این حال، مردم غلامرضایی را که از سال ۱۳۳۰ وارد عرصه سیاست شد، نه با فعالیت‌های سیاسی یا حتی افتخاراتش روی تشک کشتی بلکه با اعجاز دست‌های بخشنده‌اش در هنگامه دهشتناک زلزله خانمان‌سوز بویین‌زهرا به یاد می‌آورند. روزی که تختی در میانه مرگ، زندگی را در مردم جاری کرد. درست همان لحظه که بلندگو به دست گرفت و از راه آهن تا چهارراه ولیعصر امروز پیاده رفت و چادری به نشان گلریزان در دست گرفت تا زنان به اعتبار او زیورآلات خود را هدیه دهند و مردان هرچه در چنته اخلاص داشتند؛ از پول و سکه و انگشتر گرفته تا اشیای ارزشمند و قیمتی. تختی به راستی یک منظومه ناتمام بود؛ اسطوره‌ای که هیچ قصیده و نه حتی غزلی نتوانست سپاس گزارش باشد.

او که بیشتر وقتش را با کتاب‌های پلیسی و یادداشت‌های فاتحان و مغلوبان جنگ‌های گذشته پر می‌کرد، در جایی از خاطراتش از ترس‌هایش گفته؛ ترس از روبه‌رو شدن با عکس سنگین‌وزن‌های کشتی جهان، اما او با استعانت از فاتحان و مغلوبان جنگ‌های گذشته، عکس رقبایش را به دیوار اتاقش می‌کوبد تا لحظه‌به‌لحظه با حریف تن به تن شود و ابهتش را زیر سوال برد. درنهایت این ترفند جواب می‌دهد و از او نامی به وسعت تاریخ می‌سازد. نامی که تا دنیا پا برجاست، در خاطر انسانیت می‌ماند.

درحالی که ۵۵ سال ازدیروز مرگ رازآلود تختی در هتل آتلانتیک می‌گذرد، اما دیروزجمعه خبر رسید تنها صدای باقی‌مانده از جهان‌پهلوان حالا در موزه ملی ورزش آرام گرفته است. علی اکبر محمدی‌بقا، از پیش کسوتان عرصه رسانه و ورزش کشور در دیدار با محمود خسروی‌وفا رئیس کمیته ملی المپیک، این نوار با ارزش را به نیابت از شادروان استاد عطاء‌ا... بهمنش به موزه ملی ورزش، المپیک و پارالمپیک اهدا کرد تا بگوید: «استاد بهمنش حدود یک‌سال قبل از فوتش نوار ریل این صدا را به من داد و درخواست کرد زمانی‌که موزه ملی ورزش سروسامان گرفت، صدای ماندگار مرحوم تختی برای استفاده عموم مردم به موزه ملی ورزش اهدا شود. این صدا که به امانت در اختیارم بود تاکنون در هیچ‌یک از برنامه‌های رادیو و تلویزیون یا شبکه‌های اجتماعی استفاده نشده و امروز خوشحالم که به وصیت استادم جامه‌عمل پوشاندم و امیدوارم دوستداران جهان پهلوان تختی بتوانند صدای چند ثانیه‌ای او را که در المپیک ۱۹۶۴ توکیو از سوی استاد بهمنش ضبط شده بود، بشنوند.»

کمیته ملی المپیک بعد از دریافت این فایل صوتی اعلام کرد پس از آماده‌سازی شرایط لازم، درباره نحوه شنیدن صوت مرحوم تختی در موزه ملی ورزش، اطلاع‌رسانی خواهد شد.