خودکفایی و صادرات برنج ایرانی برای نخستین‌بار

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: افزایش تولید و خودکفایی محصولات اساسی کشاورزی ازجمله برنج جزو اولویت‌های اساسی وزارت جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم است؛ به‌طوری که این وزارتخانه در یک‌سال اخیر با حمایت از کشاورزان در زمینه‌های مختلف از جمله اجرای الگوی کشت، زهکشی اراضی شمال کشور، معرفی ارقام پربازده به کشاورزان شمال کشور، افزایش نرخ خرید توافقی برنج، کشت قراردادی و کاهش ۴۵ درصدی قیمت نهاده‌های کشاورزی ازجمله کود و سم به‌دنبال رسیدن به این هدف است.

با وجود خشکسالی و کاهش بارندگی در سال زراعی گذشته در کشورمان امسال با توجه به حمایت‌های دولت از کشت برنج میزان تولید برنج با افزایش قابل‌توجهی نسبت به سال گذشته روبه‌رو شده و به‌نظر می‌رسد با برداشت مناسب این کالای اساسی میزان تولید این محصول به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن برسد.

در حال حاضر مصرف سرانه هر ایرانی ۳۶ کیلوگرم است، این در حالی است که کارشناسان معتقدند ۴۲ کیلوگرم میزان مصرف سرانه درست برنج در کشورمان است بنابراین سالانه برای تأمین نیاز جمعیت کشور باید ۳ میلیون و ۵۷۰ هزار تن در کشور (۳ میلیون تن نیاز مردم و ۵۷۰ هزار تن برای مصارف صنعتی) تأمین شود. با این حال با توجه به تولید ۲.۵ میلیون تن برنج در کشورمان در سال‌جاری به‌نظر می‌رسد نیاز وارداتی کشور یک‌میلیون تن باشد.

در این خصوص جمیل علیزاده شایق، دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج درخصوص وضعیت تولید این کالای اساسی می‌گوید: شرایط مناسب بارش در استان‌های شمالی، تأمین آب مورد نیاز برنج و انگیزه کشاورزان به دلیل گرانی محصول به کشت دوم، منجر به افزایش تولید محصول شده است.

به گفته وی، برآورد‌ها حاکی از آن است که تولید برنج کشت اول و دوم به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن برسد.
علیزاده شایق تصریح کرد: امسال تولید برخلاف آنچه تصور می‌شد در مازندران، گیلان و گلستان خوب بوده است؛ یعنی در شمال کشور بارش‌های مورد نیاز بارید و به این ترتیب تولید افزایش داشت. دبیر انجمن تولیدکنندگان برنج افزود: با توجه به مناسب بودن وضعیت تولید، امسال در مجموع ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تن تولید کل کشور بود.

وی تأکید کرد: از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی معتقد است کشت دوم هم حدود ۲۰۰ هزار تن به آن ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تن اضافه کرده است. به این ترتیب ۲ میلیون و ۴۵۰ هزار تن کشت اصلی و کشت دوم داشته‌ایم.

وزارت جهاد کشاورزی تلاش دارد با زهکشی ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی شمال کشور، تولید برنج در کشور را ۱ تا ۲ میلیون تن افزایش بدهد به همین دلیل کشورمان علاوه بر خودکفایی در تولید این کالای استراتژیک می‌تواند به صادرات آن به دیگر کشور‌ها بپردازد.

چند گام دیگر تا خودکفایی برنج

سید جواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی پیش از این در خصوص زهکشی ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی شمال کشور گفته بود که با زهکشی اراضی کشاورزی در سه استان شمالی کشور و افزایش یک میلیون تنی تولید می‌توانیم به خودکفایی در زمینه برنج نیز برسیم.

وی افزود: ما در کشور سالانه به ۳ میلیون تن برنج نیازمندیم که این استان‌ها می‌توانند این نیاز را مرتفع کنند. ۱.۵ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی ما باید زهکشی شود که با جدیت آن را پیگیری می‌کنیم، زیرا زهکشی اراضی باعث افزایش بهره‌وری محصولات کشاورزی و در نهایت رسیدن به خودکفایی می‌شود. از طرف دیگر با توجه به ظرفیتی که کشور در تولید برنج دارد نباید واردات برنج داشته باشیم به‌طوری که با افزایش دوره کشت به‌راحتی می‌توان مقدار مورد نیاز کشور را تولید کرد.

با زهکشی اراضی می‌توانیم صادرات برنج داشته باشیم

محمدجواد عسکری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی درباره اجرای الگوی کشت با گذشت حدود سه ماه از رونمایی این طرح گفت: در بحث الگوی کشت نگاهمان بر این است که چقدر نیاز داریم، چقدر منابع داریم، چقدر پتانسیل داریم، چه تولید کنیم در حوزه تولیدی، چقدر تولید کنیم، کجا تولید کنیم و تا چه زمانی به تولید ادامه دهیم، این مفهوم واقعی الگوی کشت است.

عسکری افزود: این طرح باید پیش ازاین اجرا می‌شد، اما متأسفانه یکی از مباحث بر زمین مانده و اجرا نشده این طرح است که اتفاقات و مناقشات بین‌المللی ضرورت اجرای آن را آشکار کرد و اگر در این زمینه کوتاهی شود کشور در بحث امنیت غذایی دچار آسیب خواهد شد.

وی اظهار کرد: وزارت جهاد کشاورزی اقدامات اولیه را برای اجرای الگوی کشت آغاز کرده است، اما در جهت اجرایی و عملیاتی کردن الگوی کشت هم ساز کار‌ها باید تعریف شود و هم زیرساخت‌ها، ما پیش‌بینی می‌کنیم و اعلام هم کرده‌ایم که در بودجه ۱۴۰۲، باید ۴۰ همت بگذاریم که بحث الگوی کشت به معنای واقعی عملیاتی و اجرایی شود.

رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: اگر در سه استان شمالی کشور که میزان بارش‌ها نیز در آن‌ها خوب است اراضی زهکشی، احیا، اصلاح و بازسازی و از ارقام مقاوم و پرمحصول استفاده شود نیازی به واردات برنج نخواهد بود و حتی می‌توانیم صادرات هم داشته باشیم.

عسکری در خصوص استفاده از دانش به‌روز شده در بخش کشاورزی، به کشت برنج در دنیا اشاره و خاطرنشان کرد که در دنیا در حوزه کشت برنج به نقطه‌ای رسیده‌اند که از حداقل آب به حداکثر برنج می‌رسند.