مجله خبری-سبک زندگی نگار: واژهی «اتمی» معمولاً بدنام بوده و با شنیدن آن انسان ناخودآگاه دچار دلهره و ترس میشود و. البته برای این ترس نیز دلال منطقی و خوبی وجود دارد.
اگر اهل تاریخ باشید خبر دارید که بمبهای اتمی که در اواخر جنگ جهانی دوم روی شهرهای هیروشیما و ناکازاکی در ژاپن ریخته شد مرگ صدها هزار شهروند عادی را در پی داشت، یا مسابقهی تسلیحات اتمی بین ایالات متحده و شوروی سابق در طول دوران جنگ سرد که جهان را در مخاطره و ترسی دائمی از این سلاحهای فرو برده بود.
همین دو موضوع و ترس گستردهی جهانیان از تکنولوژی هستهای باعث شد که در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ میلادی، دولت ایالات متحده تصمیم بگیرد برنامهای به نام «اتمها برای صلح» (Atoms For Peace) را راه اندازی کند تا بدین شکل تصویر بهتری از این تکنولوژی در ذهن عموم مردم ایجاد نماید. در طی این برنامه از باغهایی رونمایی شد که به آنها «باغهای اتمی» گفته میشود و برای رشد گیاهان جهش یافتهی موجود در آنها از تشعشات هستهای بهره گرفته شده بود.
بروشور برنامهی «اتمها برای صلح» که روش کار باغهای اتمی را نشان میدهد.
امید طراحان این باغها این بود که چنین گیاهانی فواید بسیاری خواهند داشت، زیرا گیاهان جهش یافته سریعتر رشد کرده، در مقابل سرما و گرما مقاومتر بوده، میوههای بزرگتر و رنگارنگ تری تولید کرده و بدین ترتیب میتوانستند نظر باغداران و کشاورزان را به خود جلب نمایند.
مکانیزم باغهای گاما (باغهای اتمی) بسیار ساده بود: تشعشاتی که از میلههای سوختی فلزی حاوی ایزوتوپ رادیو اکتیو ساتع میشد در فضای باغ منتشر شده و گیاهان را تحت تاثیر قرار میداد. این تشعشعات به تدریج و مانند چکش آهنگری تغییراتی را در ژنوم گیاهان شکل میداد.
این باغها معمولاً به شکل دایرهای ساخته شده و برخی از آنها تا ۵ هکتار نیز وسعت داشتند که میلهی سوختی هستهای در مرکز آنها قرار داده میشد. این میلهها به مدت ۲۰ ساعت در روز تشعشات هستهای از خود منتشر میکردند.
در سال ۱۹۵۹ در بریتانیا، زنی به نام موریل هوورث انجمنی به نام «انجمن باغبانی اتمی» را راه اندازی کرد و سال بعد کتابی در مورد چگونگی ساخت یک باغ اتمی در حیاط خانه به چاپ رساند. وی دانههای بدون تشعشع اتمی را برای اعضای انجمن میفرستاد و از آنها میخواست هر آن چه در مورد رشد این دانهها میبینند را برای وی ارسال کنند. وی حتی یک مجلهی اتمی منتشر کرده و به برگزاری جلسات و تولید فیلمهایی در مورد این باغها و گیاهان حهش یافته پرداخت. حتی نمایشی را ترتیب داد که در آن بازیگران نقش ساختارهای اتمی را ایفا میکردند.
موریل هوورث در حال نشان دادن باغ اتمی خود و یک گیاه بادام زمینی ۶۰ سانتی که با استفاده از تشعشات اتمی در حیاط خانهی او رشد کرده است.
بسیاری بر این باور بودند که باغهای اتمی باعث تولید مقادیر زیادی مواد غذایی شده و کمبود غذای بعد از پایان جنگ جهانی دوم را کاهش خواهند داد. اما هدف هوورث و همفکرانش تنها امتحان کردن چیزی جدید و جالب بود که بر علم بشر میافزود. حتی برای اعتبار بیشتر بخشیدن به انجمن خود و فعالیت هایش نامهای به انیشتین نوشت و از او درخواست کرد که عضو انجمن او باشد.
با این وجود، علی رغم تلاشهای هوورث و امثال وی، بعد از مدتی تب باغهای اتمی فروکش کرد و بسیاری از باغبانهای آماتور فواید گیاهان جهش یافته را درک نکرده و این فواید اندک را ترغیب کننده نیافتند. اگر چه بعد از مدتی دیگر خبری از اشتیاق به باغهای اتمی نبود، اما این ایده تا امروز نیز ادامه داشته و تاثیرات خود را در اصلاح ژنتیکی دانههای برخی گیاهان و تولید دانههایی مانند لوبیای سیاه و گیاه بگنولیا نشان داده است. حتی امروزه در کشور ژاپن نیز از ایدهی باغهای اتمی برای تولید و رشد گونههای گیاهی خاصی استفاده میشود.
منبع: روزیاتو