ارزیابی یک دیپلمات پیشین از روند مذاکرات وین و عملکرد اروپا

به گزارش مجله خبری نگار،جلال ساداتیان  در پاسخ به پرسشی درباره انتشار بیانیه‌ای یک‌جانبه از سوی تروئیکای اروپا علیه ایران در جریان دور جدید مذاکرات وین درباره بازگشت آمریکا به برجام با تاکید بر این‌که باید بیانیه اخیر تروئیکای اروپایی را در راستای آنچه که تاکنون اتفاق افتاده است، مورد ارزیابی قرار دهیم، و با اشاره به دیدگاه دولت‌مردان جدید جمهوری اسلامی ایران پیش از انتخابات ریاست جمهوری درباره برجام یادآور شد: بعد از آن که در انتخابات رای آوردند با مصوبه مجلس در خصوص پایان همکاری با آژانس و عدم اجرای تعهدات پادمانی در صورت عدم لغو تحریم‌ها مواجه بودند. با وجود تمدید یک‌ماهه مهلت مجلس در خصوص اجرای این مصوبه، به دلیل تغییر دولت در ایران عملا اجازه پایان مذاکرات به دولت قبل که شش دوره مذاکره کرده بودند داده نشد. دولت جدید نیز پس از ۳ ماه از روی کار آمدن وارد گفتگو‌های برجامی شدند؛ طی این مدت تصور هیئت‌های مذاکره کننده طرف مقابل این بود که ایران برجام را قبول ندارد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: از سوی دیگر نیز مقامات مربوطه در ایران اعلام کرده بودند که می‌خواهند طرحی نو را مطرح و مذاکرات را بر مبنای جدید آغاز کنند. همانطور که اعلام شد در جریان دور جدید مذاکرات ایران با ۱+۴ که از ۸ آذر آغاز شد، مذاکره کنندگان ایرانی دو پیشنهاد درباره لغو تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای مطرح کرد. همچنین مقامات ایران به صورت شفاهی نیز اعلام کردند که باید کل تحریم‌ها برداشته شود و آمریکا ضمانت عدم خروج از برجام را بدهد و همچنین خسارت‌هایی به ایران بپردازد و مهلتی نیز برای راستی‌آزمایی به ایران داده شود؛ با وجود آنکه پیشنهادات ایران به طرف مقابل با جزئیات کامل رسانه‌ای نشده، اما به نظر می‌رسد که این مفاهیم به هیئت‌های مذاکره کننده مقابل منتقل شد و آن‌ها نیز جهت مشورت با مقامات خود به پایتخت‌های‌شان مراجعه کردند.

ساداتیان ادامه داد: در ابتدای مرحله اخیر مذاکرات که از پنج شنبه آغاز شده است، طرف مقابل اعلام کرد که آنچه که ایران پیشنهاد داده، مورد قبول‌شان نیست و آن را نمی‌پذیرند، اما ظاهراً با میانجی‌گری روسیه اعلام شد که بخشی از سوءتفاهمات برطرف شده و این مذاکرات تا به امروز استمرار یافته است، اما فضاسازی‌ها علیه هیئت ایرانی همچنان ادامه دارد.

وی درباره وجود تناقض میان اظهارات مقامات اروپایی درباره مذاکرات و بیانیه اخیر تروئیکای اروپایی گفت: اظهار نظر در این باره هنوز زود است، اما می‌توان گفت که اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در تلاش بودند تا مذاکرات به نتیجه برسند، اما اینکه اروپایی‌ها به یکباره لحن خود را تغییر دادند، نشان از این دارد که روند مذاکرات دچار اشکال شده است.

دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه فضاسازی علیه ایران مدتی است در جریان است و بیانیه اخیر تروئیکای اروپایی نیز در راستای همین اقدامات است، خاطر نشان کرد: اسرائیل و آمریکا مدتهاست که در حال تهدید ایران هستند و بار‌ها اعلام کردند که مدت ایران تمام شده است؛ اسرائیل حتی تهدید به حمله نظامی به ایران کرده و مقامات نظامی آمریکا اعلام کرده اند که در حال آماده کردن خود برای اجرای طرح B علیه ایران هستند؛ این‌ها همه اقداماتی است که برای فشار به ایران انجام می‌شود.

ساداتیان با اشاره به نزدیکی اروپایی‌ها به آمریکا در جریان مذاکرات اخیر گفت: هنوز از جزئیات مذاکرات اطلاعی نداریم، اما بر اساس آن‌چه که منتشر شده می‌توان گفت از پنجشنبه گذشته مذاکره‌کنندگان در حال تعیین دستور کار خود بودند در ابتدا نیز پیشرفت‌هایی در این زمینه داشتند و شاید در تعیین این کار‌ها دچار اختلاف نظر بوده‌اند.

وی خاطر نشان کرد: آقای باقری کنی به عنوان مذاکره کننده ارشد ایران در این مدت در مصاحبه‌ای مطرح کرد که هیئت‌های مذاکره‌کننده جدی‌تر در حال مذاکره هستند و همچنین ایشان اعلام کرد که خط قرمز هیئت ایرانی توافقات قبلی است؛ در واقع گفته شد آن‌چه که مبنای ۶ دور مذاکرات آخر دوره روحانی بود به عنوان حداقل خواسته هیئت ایرانی مطرح است و این هیئت به دنبال گفتگو درباره سایر موارد است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: بر اساس آن‌چه که به صورت اجمالی گفته شده، گویا هشت مورد اختلافی وجود دارد و هیئت‌های مذاکره کننده در حال گفتگو درباره این هشت مورد هستند به نظر می‌رسد که مذاکره کنندگان نتوانستند به توافقی برسند و اروپا نیز به همین دلیل اقدام به انتشار بیانیه علیه ایران کرده است.

ساداتیان با اشاره به دیدگاه تحلیل‌گرانی که معتقدند شرایط کشور بدون توافق به سامان نمی‌رسد، و باید به شکلی توافق کنیم ابراز عقیده کرد: در واقع توافق در سختی یا طرح موضوعات خارج از ظرفیت طرف مقابل جهت دریافت امتیازات حداکثری ما را به نتیجه نمی‌رساند و می‌توان بر ظرفیت‌های قابل وصول تاکید کرد و به توافق رسید.