هدف‌گذاری برای اجرای ۲۴ پروژه آبی در لرستان

به گزارش مجله خبری نگار، لرستان به شهادت آمار و خاک از کم‌برخوردارترین نقاط کشور از نظر زیرساخت‌های پایدار آبی‌ست. از شمال تا جنوب، از کوه تا دشت، آب هست، اما سامان نه.

آب در لرستان جاری‌ست، اما مدیریت‌گریز. هرکجا که بارانی آمده، حادثه‌ای نیز پشت سر آن خزیده؛ و هرکجا خشکی بوده، ترک‌های لب زمین فریاد زده‌اند.

در چنین بستری، داریوش حسن‌نژاد، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان، از اجرای ۲۴ پروژه پیشران در بخش آب‌وفاضلاب این استان خبر داده‌است.

این طرح‌ها به‌گفته او، در چارچوب برنامه عملیاتی توسعه لرستان برای بازه زمانی ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷ طراحی شده‌اند و ۱۳ مورد از آنها، مستقیماً توسط این شرکت مدیریت می‌شود.

دو پروژه در اختیار شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران و ۹ پروژه نیز در مسئولیت شرکت آبفا تعریف شده‌اند. در مجموع، لرستان در حال تجربه یکی از پرهزینه‌ترین سرمایه‌گذاری‌های خود در بخش آب است.

به‌استناد اطلاعات مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان از میان ۵۳ پروژه پیشران در کل بخش‌های توسعه‌ای این استان، ۲۴ طرح به حوزه آب‌وفاضلاب تعلق دارد.

اعتباری بالغ بر ۳۲ هزار میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان برای این دسته از پروژه‌ها در نظر گرفته شده است که بیش از ۶۰ درصد کل اعتبارات پیشران توسعه را در بر می‌گیرد.

۱۵ پروژه زیرمجموعه بخش آب منطقه‌ای نیز با اعتباری معادل ۲۱ هزار و ۸۷۵ میلیارد تومان شناخته شده‌اند. این در حالی‌ست که در قانون بودجه سال ۱۴۰۴، رقمی معادل یک‌هزار و ۵۴۰ میلیارد تومان به‌طور مصوب برای بخش آب لرستان تعیین شده‌است.

این مبلغ به‌گفته حسن‌نژاد، قابلیت ارتقا از مسیر‌های دیگر را نیز دارد. او به صراحت گفته است که این رقم می‌تواند از ردیف‌های متمرکز، متفرقه و سایر منابع مالی تکمیل شود.

پیشینه طرح‌های عمرانی نیمه‌تمام در لرستان، چندان امیدوارکننده نیست. پروژه‌هایی مانند سد مروک، سد آبسرده و بخش‌هایی از سیستم آبرسانی هنوز با موانع اعتبار، تملک اراضی، مجوز‌های زیست‌محیطی و تغییر پیمانکار مواجه هستند.

از سوی دیگر، تمرکز شدید طرح‌ها بر مهار آب‌های سطحی، در حالی که تابستان‌های اخیر شاهد بحران‌های مکرر در تأمین آب شرب و کاهش دبی رودخانه‌های لرستان بوده، نگرانی‌هایی را درباره اولویت‌گذاری ایجاد کرده‌است.

آیا مهار رواناب‌ها برای مصرف کشاورزی و سدسازی، بر تأمین آب شرب و پایداری محیط‌زیست تقدم یافته؟ این پرسش زمانی پررنگ‌تر می‌شود که نگاهی به شاخص‌های انسانی و زیست‌محیطی لرستان بیندازیم.

لرستان، با وجود برخورداری از منابع قابل‌توجه آبی، به‌دلیل ضعف زیرساختی، هنوز در ردیف استان‌هایی قرار دارد که بخشی از جمعیت آن با تانکر آبرسانی می‌شود، اما سهم پروژه‌های آب شرب نسبت به بخش کشاورزی، قابل‌توجه نیست.

آب در لرستان اگر به‌درستی مدیریت نشود، نه پیشران توسعه که بازتولید بحران خواهد بود. طرح‌هایی که قرار است زندگی بسازند، اگر تنها در قالب جداول بودجه‌ای، بیش از آن‌که زندگی بیافرینند، دیوار ویرانی را بلندتر خواهند کرد.