علائم و واکنش بدن به نیش زدن زنبور / معرفی چند روش برای درمان و پیشگیری

به گزارش مجله خبری نگارعلت این درد و تورم پس از وارد شدن زهر زنبور به بدن پروتئین موجود در آن است. این پروتئین به سلول‌های پوست و سیستم ایمنی بدن حمله کرده و این واکنش‌ها را ایجاد می‌کند.

اما نیازی به نگرانی نیست، چرا که این مشکل اغلب جدی نبوده و با چند درمان خانگی ساده میتوان آن را رفع نمود. به ندرت برخی از افراد به نیش زنبور‌های عسل حساسیت دارند و یا واکنش جدی تری دارند که در این صورت نیاز به درمان فوری است.

علائم نیش زنبور

نیش زنبور می‌تواند واکنش‌های مختلفی را ایجاد کند، میزان واکنش بسته به بدن هر فرد و نوع زنبور متفاوت است. این علائم میتواند از درد و ناراحتی موقتی تا یک واکنش آلرژیک شدید متغیر باشد.

در ضمن یک واکنش خفیف به نیش به این معنی نیست که هر بار علائم خفیف است بلکه ممکن است مرتبه‌های بعدی واکنش بدن به نیش ضعیف‌تر یا شدید‌تر باشد. انواع واکنش‌هایی که ممکن است، ایجاد شود، به این شرح است:

واکنش خفیف

بیشتر اوقات، علائم نیش زنبور عسل جزئی و شامل موارد زیر است:

درد فوری و شدید سوزش در محل نیش

جوش قرمز در منطقه نیش

مقداری تورم در اطراف ناحیه گزش

در بیشتر افراد، ورم نیش زنبور عسل و درد نیش زنبور طی چند ساعت برطرف می‌شود.

واکنش متوسط

برخی از افرادی نسبت به گزش زنبور واکنش شدیدتری دارند، و علائم و نشانه‌های زیر را تجربه میکنند.

قرمزی شدید

تورم در محل نیش که طی یک یا دو روز بعد به تدریج بزرگ می‌شود.

این علائم معمولاً در طی ۱۰ روز برطرف میشود.

واکنش شدید آلرژیک

خوشبختانه واکنش آلرژیک شدید (آنافیلاکسی) و عوارض نیش زنبور عسل کشنده نیست. اما نیاز به درمان فوری دارد. علائم این واکنش شدید که به ندرت ایجاد میشود، به این شرح است:

واکنش‌های پوستی، از جمله کهیر و خارش

برافروختگی یا رنگ پریدگی پوست

مشکلات تنفسی

تورم گلو و زبان

افزایش یا کاهش دفعات نبض

حالت تهوع، استفراغ یا اسهال

سرگیجه یا غش کردن

از دست دادن هوشیاری

در افرادی که واکنش آلرژیک شدید نسبت به نیش زنبور عسل نشان میدهند. احتمال آنافیلاکسی در دفعات بعدی ۲۵ تا ۶۵ درصد است.

به طور کلی، نیش حشرات مانند زنبور‌ها کشنده نیست. اما اگر بیش از دوازده بار گزیده شوید، احتمال تجمع سم و به دنبال آن واکنش سمی وجود دارد. علائم و نشانه‌هایی که در این صورت ممکن است، ایجاد شود به این شرح است:

حالت تهوع، استفراغ یا اسهال

سردرد

سرگیجه یا غش کردن

تشنج

تب

افزایش تعداد دفعات گزش با زنبور در کودکان، افراد مسن و بیماران قلبی یا تنفسی ممکن است مشکل زا باشد.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

در بیشتر موارد نیش زنبور‌ها نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. اما در صورت تجربه علائم آلرژیک شدید، و در صورتی که شرایط زیر را تجربه کردید، لازم است با پزشک در این مشورت کنید.

علائم جای نیش زنبور که در طی چند روز برطرف نشده است.

تجربه علائم واکنش آلرژیک به نیش زنبور عسل

پیشگیری

اگر در مناطقی زندگی می‌کنید، که کندو عسل وجود دارد، رعایت نکات زیر میتواند خطر گزش توسط زنبور را کاهش دهد.

هنگام بیرون رفتن از کفش‌های بسته استفاده کنید.

از پوشیدن لباس‌هایی با رنگ‌های روشن یا گلدار پرهیز کنید، زیرا که می‌تواند زنبور‌های عسل را به خود جلب کند.

از پوشیدن لباس‌های گشاد پرهیز کنید.

هنگام رانندگی باید شیشه‌ها بالا باشد.

ترجیحاً از عطر‌هایی با رایحه‌های شیرین استفاده نکنید.

هنگام مواجهه با زنبور‌های عسل چه کنیم؟

اگر متوجه شدید زنبور عسل در اطراف شما پرواز می‌کند، به آرامی محیط را ترک کنید. از کشتن او بپرهیزید. زیرا که این کار میتواند باعث گزش شود.

اگر زنبوری شما را نیش زد، دهان و بینی خود را بپوشانید و به سرعت منطقه را ترک کنید. هنگامی که یک زنبور عسل نیش می‌زند، خود می‌میرد، اما ماده شیمیایی آزاد می‌شود که سایر زنبور‌ها را به خود جلب می‌کند. پس سریعاً وارد یک ساختمان یا وسیله نقلیه بسته شوید. سایر زنبور‌ها نمیمیرند و حتی ممکن است، چندین بار شما را نیش بزنند.

تشخیص علائم حساسیت به نیش زنبور‌های عسل

اگر واکنش شدیدی نسبت به زهر زنبور داشته باشید، ممکن است به سم زنبور حساسیت داشته باشید. در این صورت پزشک یکی از آزمایش‌های زیر را برای تشخیص علائم حساسیت به نیش زنبور‌های عسل پیشنهاد میدهد.

تست پوست: در طول آزمایش پوست، مقدار کمی از عصاره آلرژن (در این مورد، سم زنبور) بر روی پوست بازو یا قسمت فوقانی کمر تزریق می‌شود. این آزمایش ایمن است و هیچ واکنش جدی ایجاد نمی‌کند. اگر به نیش زنبور عسل حساسیت داشته باشید، محل تزریق برجسته می‌شود.

آزمایش خون آلرژی: آزمایش خون می‌تواند با اندازه گیری میزان آنتی بادی‌های ایجاد کننده آلرژی در جریان خون، پاسخ سیستم ایمنی بدن شما به سم زنبور عسل را اندازه گیری کند.

درمان نیش زنبور

برای نیش زنبور‌های عادی که واکنش آلرژیک ایجاد نمی‌کنند، درمان خانگی کافی است. ولی واکنش‌های آلرژیک می‌توانند فوریت پزشکی باشد و نیاز به درمان و مشورت با پزشک دارد.

بهترین کار این است که به محض اینکه زنبور شما را نیش زد، محل نیش حشره را فشار دهید تا زهر آن خارج شود. این کار از گسترش بیشتر زهر به بدن جلوگیری میکند. در ادامه به شما خواهیم گفت که برای نیش زنبور چی خوبه؟ و برای ورم نیش زنبوری چه کنیم؟

درمان اضطراری واکنش‌های آلرژیک

در هنگام حمله آنافیلاکتیک، در صورت توقف تنفس یا ضربان قلب، ممکن است تیم پزشکی اورژانس احیای قلبی ریوی (CPR) را انجام دهند. ممکن است از دارو‌هایی زیر برای کنترل شرایط استفاده کنند.

اپی نفرین (آدرنالین) برای کاهش پاسخ آلرژیک بدن

اکسیژن، برای کمک به تنفس

آنتی هیستامین‌های وریدی (IV) و کورتیزون برای کاهش التهاب مجاری هوا و بهبود تنفس

یک آگونیست بتا (مانند آلبوترول) برای تسکین علائم تنفسی

دستگاه تزریق خودکار اپی نفرین

اگر در گذشته سابقه حساسیت شدید به نیش زنبور را داشته باشید، لازم است همیشه داروی EpiPen را همراه داشته باشید.

سپس مراحل زیر را دنبال کنید:

محل گزش را با آب و صابون بشویید.

کمپرس سرد بر روی موضع قرار دهید. اما از قرار دادن یخ به طور مستقیم بر روی آن پرهیز کنید.

مراحل زیر ممکن است به کاهش ورم و خارش کمک کند که اغلب با واکنش‌های بزرگ محلی همراه است:

در صورت نیاز از داروی مسکن بدون نسخه ایبوپروفن، برای تسکین ناراحتی استفاده کنید.

برای کاهش قرمزی، خارش یا ورم از کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین استفاده کنید.

اگر خارش یا تورم آزار دهنده است، از آنتی هیستامین خوراکی حاوی دیفن هیدرامین (بنادریل) یا کلرفنیرامین استفاده کنید.

از خاراندن ناحیه نیش خودداری کنید. زیرا باعث خارش بیشتر؛ ورم و یا حتی عفونت می‌شود.

درمان خانگی نیش زنبور‌های زرد

چند درمان خانگی برای درمان نیش زنبور زرد که میتواند به تسکین سریعتر زخم کمک کنند، به این شرح است:

عسل: استفاده از عسل میتواند در بهبود و درد و تورم ناشی از نیش زدن زنبور کمک کند. برای این منظور مقداری عسل بر روی موضع قرار دهید و با باند آن را بپوشانید. یک ساعت بعد با آب خنک آن را بشویید.

جوش شیرین: خمیر ساخته شده از جوش شیرین و آب می‌تواند به خنثی کردن سم زنبور عسل و بهبود درد، خارش و تورم کمک کند. یک لایه ضخیم از خمیر جوش شیرین به منطقه آسیب دیده بزنید. خمیر را با باند بپوشانید و برای حداقل ۱۵ صبر کنید.

سرکه سیب: استفاده از سرکه سیب برای نیش زنبور به خنثی کردن سم آن کمک می‌کند. میتواند موضع را در محلول آب و سرکه قرار دهید و یا پارچه خیس شده با سرکه را بر روی موضع قرار دهید.

خمیر دندان: خاصیت قلیایی خمیر دندان، اسید زهر زنبور را تسکین میدهد. برای این منظور کافی است مقداری خمیر دندان را بر روی موضع آسیب دیده قرار دهید.

آلوئه ورا: ژل این گیاه برای تسکین پوست و درد کاربرد دارد. یک برگ گیاه آلوئه ورا را شکسته و ژل آن را مستقیماً روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید.

اسانس اسطوخودوس: این گیاه خاصیت ضد التهابی دارد و می‌تواند به رفع تورم کمک کند. این اسانس را با یک روغن مثل روغن نارگیل یا زیتون رقیق کنید. به اندازه چند قطره بر روی محل نیش بزنید.

روغن درخت چای: این روغن یک ضد عفونی کننده طبیعی است و ممکن است درد را تسکین داده و به درمان نیش زنبور عسل کمک کند. با روغن حامل مخلوط کرده و قطره‌ای به محل نیش بزنید.

فندق جادوگری: این گیاه یک داروی تایید شده برای تسکین گزش حشرات و نیش زنبور‌ها است. این گیاه می‌تواند به کاهش التهاب، درد و خارش کمک کند. در صورت لزوم فندق جادوگر را مستقیماً بر روی نیش زنبور عسل بزنید.

آیا امکان درمان کرونا با نیش زنبور وجود دارد؟

چندی است که در فضای مجازی و حتی شبکه‌های ملی شاهد ادعایی در رابطه با تاثیر زهر نیش زنبور در درمان کرونا هستیم. این ادعا را نمیتوان صراحتاً رد و یا تایید کرد. زیرا که کشف چنین ارتباطی به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. 

منبع: بیچشک