به گزارش مجله خبری نگار، این مطالعه که توسط محققان دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس انجام شده و در مجله Annals of Neurology منتشر شده است، بینشهای جدیدی در مورد چگونگی تأثیر داروی رایج بیخوابی، سوورکسانت، بر سطح پروتئینهای آمیلوئید بتا و تاو در مایع مغزی نخاعی، که از نشانههای بیماری آلزایمر هستند، ارائه میدهد.
تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر برندن لوسی، مدیر مرکز پزشکی خواب دانشگاه واشنگتن، ۳۸ داوطلب سالم بین ۴۵ تا ۶۵ سال را که هیچ مشکل خواب یا اختلال شناختی نداشتند، استخدام کرد.
در یک آزمایش دقیق ۳۶ ساعته، شرکتکنندگان دوزهای مختلفی از سوورکسانت یا دارونما دریافت کردند، در حالی که محققان هر دو ساعت یکبار نمونههای مایع مغزی نخاعی را برای نظارت بر تغییرات سطح پروتئین جمعآوری میکردند.
نتایج نشان داد که در گروهی که دوز معمول دارو را دریافت میکردند، کاهش قابل توجهی در سطح بتا آمیلوئید به میزان ۱۰ تا ۲۰ درصد و همچنین کاهش موقت در سطح تاو فسفریله شده، شکل مضر پروتئین مرتبط با تشکیل گرههای عصبی مخرب، مشاهده شد.
با این حال، دکتر لوسی در مورد تفسیر بیش از حد این نتایج هشدار میدهد و خاطرنشان میکند که این مطالعه کوتاهمدت (فقط دو شب) بوده و شامل افراد سالم بوده است، و این باعث میشود که توصیه به استفاده از داروهای خوابآور به عنوان یک اقدام پیشگیرانه در برابر آلزایمر زودهنگام باشد.
همچنین نگرانیهای جدی در مورد عوارض جانبی احتمالی استفاده طولانی مدت از چنین داروهایی، از جمله خطر اعتیاد و تأثیر منفی آنها بر کیفیت خواب عمیق، که برای پاکسازی ضایعات مغزی بسیار مهم است، وجود دارد.
این مطالعه در زمانی منتشر میشود که جامعه علمی شاهد بحثهای شدیدی در مورد نظریه سنتی بیماری آلزایمر است که بر نقش پلاکهای آمیلوئیدی تمرکز دارد، به خصوص پس از شکست مکرر چندین دارو که این پروتئینها را هدف قرار میدهند. با این حال، ارتباط قوی بین اختلالات خواب و بیماری آلزایمر همچنان یک حوزه تحقیقاتی امیدوارکننده است، زیرا شواهد فزایندهای نشان میدهد که مشکلات خواب ممکن است یک علامت هشدار اولیه باشد که سالها قبل از شروع علائم شناختی رخ میدهد.
با توجه به این یافتهها، متخصصان راهکارهای ایمنتری را برای بهبود سلامت مغز، مانند حفظ بهداشت خواب و درمان اختلالات خواب زمینهای مانند آپنه خواب، توصیه میکنند.
در حالی که دکتر لوسی خوشبینی محتاطانهای در مورد توسعه بالقوه درمانهای آینده که از ارتباط بین خواب و آلزایمر بهره میبرند، ابراز میکند، تأکید میکند که هنوز راه درازی تا یافتن راهحلهای مؤثر برای این بیماری ویرانگر در پیش است.
این مطالعه همچنان گامی مهم در مسیر طولانی تحقیقات برای درک مکانیسمهای پیچیده بیماری آلزایمر است و دریچهای را برای تحقیقات بیشتر در مورد چگونگی استفاده از این یافتهها برای توسعه استراتژیهای پیشگیرانه و درمانی مؤثرتر میگشاید.
منبع: ساینس آلرت