امان از کنسرت‌های طولانی!

به گزارش مجله خبری نگار: از اواخر دهه ۸۰ اتفاق جالبی در نحوه برگزاری کنسرت‌ها رخ داد؛ آن هم برگزاری کنسرت‌ها در دو سئانس بود. در صورتی که برگزاری کنسرت در دو سئانس امر رایجی در سایر کشور‌های دنیا نیست؛ اگر برایتان سوال است که مگر برگزاری دو سئانس کنسرت در یک شب چه مشکلی دارد؟ گفت و گوی تفصیلی ایسنا با رامین صدیقی (موسس نشر موسیقی هرمس) را بخوانید.

رامین صدیقی که در برگزاری رویداد‌های بین‌المللی دستی بر آتش دارد، می‌گوید: «در جهان برگزاری کنسرت‌ها به صورت پیاپی، عموماً در قالب رویداد‌هایی مانند جشنواره رخ می‌دهد؛ به این صورت که در روز شاید چند کنسرت برگزار شود که بخش عمده‌ای از تماشاچیان آن‌ها می‌توانند، ثابت باشند، اما در سئانس‌های مختلف هنرمندان متفاوتی روی صحنه می‌روند. درحقیقت تماشاچیان می‌توانند با خرید یک بلیت چند اجرا را ببینند. اما این‌گونه نیست که مثلا یک گروه دو یا سه بار به صورت پیاپی روی صحنه برود».

مشکل همیشگی جای پارک در کنسرت‌ها

او ادامه می‌دهد: «برگزاری کنسرت‌ها در دو سئانس طی یک شب از هر دو منظر اجرایی و هنری نامطلوب است. تصور کنید اگر کنسرتی در یک سالن هزار نفره در تهران طی دو سئانس برگزار شود که معمولا هم امکانات پارک کردن وسایل نقلیه به اندازه کافی وجود ندارد، تعداد زیادی از مخاطبان که با خودروی شخصی به آن جا می‌روند، دچار مشکل خواهند شد. زمانی که مخاطبان، بعد از به پایان رسیدن سئانس اول قصد خروج از مکان را دارند، با آمدن مخاطبان سئانس دوم مواجه خواهند شد و این امر موجب ایجاد هرج و مرج می‌شود. تصور کنید مخاطبان سئانس اول باید سالن و پارکینگ را تخلیه کنند تا برای مخاطبان سئانس دوم فضا ایجاد شود، ولی از آن جایی که این کار، زمان‌بر است، مخاطبان سئانس دوم درگیر ترافیک می‌شوند و در جای پارک به مشکل می‌خورند.»

او همچنین ضمن تأکید بر این که «نباید فراموش کنیم که تقریبا هیچ‌کدام از سالن‌های موسیقی ایران حتی نمی‌توانند به اندازه ظرفیت عادی خود امکاناتی مانند پارکینگ را در اختیار مخاطبان قرار دهند»، توضیح می‌دهد: «مثلا سالن وزارت کشور پارکینگ ندارد و در یک روز عادی هم پیدا کردن جای پارک در آن منطقه سخت است؛ چه برسد به شبی که قرار است در دو سئانس ۷ هزار نفر در این سالن پای کنسرت بنشینند. حالا اگر در هر سئانس کنسرت سالن وزارت کشور، تنها ۸۰۰ خودروی شخصی استفاده شده باشد، باید پس از پایان سئانس اول، ابتدا آن ۸۰۰ فضا خالی شود تا ۸۰۰ وسیله بعدی بتوانند جایی برای پارک پیدا کنند که ترافیکی سنگین به وجود خواهد آمد.»

رفتار نامناسب با مخاطبان

این تهیه‌کننده موسیقی همچنین درباره مشکلاتی که از دیدگاه هنری به برگزاری کنسرت در دو سئانس طی یک روز وارد است، توضیح می‌دهد: «مخاطبی که در سئانس اول به کنسرت می‌رود، معمولا با این مشکل مواجه می‌شود که عوامل برگزار کننده به خاطر آماده کردن فضا برای سئانس بعدی، ترجیح می‌دهند که مخاطبان هر چه سریع‌تر محل را تخلیه و ترک کنند؛ اما مسئله این جاست که مخاطبان یک کنسرت که پول زیادی برای خرید بلیت هزینه کرده‌اند، توقع دارند بعد از کنسرت بتوانند در آن فضا بمانند و با هنرمندان محبوب خود عکس بگیرند که این کار به سختی عملی می‌شود؛ چون برگزارکنندگان اصلا از این امر استقبال نمی‌کنند و برای این که بتوانند اجرای بعدی را شروع کنند، مخاطب را عموما با رفتاری نامناسب از محل دور می‌کنند.»

حنجره خسته خواننده و اجرا‌های بی کیفیت

همچنین از صدیقی درباره دلایل برگزاری کنسرت در دو سئانس، سوال کردیم. او در ابتدا گفت: «دلایل برگزارکنندگان بیشتر اقتصادی است و توجیه‌شان هم این است که باتوجه به بالا بودن هزینه‌ها، با پرداخت مبلغ کمتری برای اجاره، می‌توانند دو بار از آن فضا استفاده و مخارج خود را تأمین کنند.» صدیقی تصریح می‌کند: «برگزارکنندگان می‌توانند تعداد شب‌های بیشتری را در نظر بگیرند که این هم محدودیتی دارد؛ چون برگزاری کنسرت طی چندین شب به صورت پیوسته نیز، کار سخت و خسته‌کننده‌ای است. مگر حنجره یک خواننده یا دستان یک نوازنده چقدر توان دارد که بتواند ده‌ها شب روی صحنه برود و از کیفیت کارش کاسته نشود؟ در همه جای دنیا نیز همین است و باید پذیرفت شاید بسیاری از هنردوستان لزوما به اجرای مورد علاقه خود نرسند.»

آقای خواننده! حق نداری مریض شوی

به گفته صدیقی، در دنیا گروه‌هایی وجود دارند که وقتی آلبوم جدید منتشر می‌کنند یک سال تور بین المللی برگزار می‌کنند. او در ادامه درباره سختی‌های برگزاری تور کنسرت می‌گوید: «اگر پای حرف‌های هر کدام از هنرمندانی که تور‌های طولانی برگزار می‌کنند، بنشینید، جملگی از فرسایشی بودن این کار هم می‌گویند. اجرای روی صحنه حالا چه تئاتر باشد و چه موسیقی، کار سنگینی است.»

این برگزار کننده کنسرت همچنین توضیح می‌دهد که برگزاری تور‌های کنسرت طولانی مدت، جای ریسک برای هنرمندان باقی نمی‌گذارد؛ به این صورت که هنرمند حتی اجازه مریض شدن ندارد؛ زیرا مثلا اگر قرار باشد گروهی به مدت ۱۰ شب در شهر‌های مهم آمریکای جنوبی در ورزشگاه‌های ۶۰ هزار نفره روی صحنه بروند که برای آن کنسرت‌ها سرمایه‌گذاری سنگینی شده، هیچ‌کدام از هنرمندان نمی‌توانند به علت گرفتگی صدا یا شکستگی انگشت یا بی‌حوصلگی کنسرت را لغو کنند؛ زیرا لغو هر کدام از این کنسرت‌ها خسارت و تبعات زیادی به همراه دارد؛ بنابراین برگزاری تور کنسرت، علاوه بر خستگی اجرا، این فشار روانی را هم به همراه خواهد داشت که خود موجب خستگی مضاعف می‌شود.»

پلی بک خوانی‌های خسته کننده

صدیقی توضیح می‌دهد: «بار‌ها دیده‌ایم که اخباری مبنی بر پلی‌بک یک گروه یا خواننده منتشر می‌شود که واکنش‌های منفی را به همراه دارد؛ اگرچه یکی از دلایل این اتفاقات خستگی آن خواننده یا گروه است که در نتیجه خستگی کیفیت کار آن‌ها افت خواهد کرد؛ البته این در صورتی است که آن خواننده یا گروه توانایی اجرای زنده را داشته باشند؛ به هر حال برخی این توانایی را ندارند.»

وی در پاسخ به این سوال که چطورمی‌شود که برخی خوانندگان با وجود کنسرت‌های متعدد از کیفیت کارشان کاسته نمی‌شود؟ می‌گوید: «هنرمندان و گروه‌های ماندگاری که در ایران و جهان هنوز پس از ۳۰ یا ۴۰ سال مطرح‌اند، استثنا هستند که زندگی‌شان به شدت نظم دارد؛ به این صورت که اگر بخواهند آلبوم منتشر کنند، شش ماه تمام در استودیو می‌مانند یا خانه‌ای را اجاره می‌کنند و گروهی با هم کار می‌کنند و در این مدت حتی اگر بمب هم از آسمان هم ببارد، کار خود را رها نمی‌کنند. زمانی هم که با هم تور برگزار می‌کنند، تمام مدت همه تمرکزشان روی این کار است. در این مدت حق ندارند حتی با هم دعوا کنند و اگر هم دعوا کنند روی صحنه یا استودیو باید همه چیز را کنار بگذارند؛ این نیاز به توانایی زیادی دارد.»