طرح شکایت از ترکیه در شورای امنیت بر سر کاهش «سهم آبی» عراق

به گزارش مجله خبری نگار، «رفیق الصالحی» عضو کمیسیون کشاورزی و آب‌ها در پارلمان عراق، امروز (یکشنبه، ۲۶ فوریه) خواستار ارائه دادخواست علیه ترکیه به شورای امنیت سازمان ملل به دلیل بستن آب بر روی عراق و بازی با سهم آبی مصوب این کشور طبق قانون بین‌الملل شد.

وی در گفتگو با وبگاه عراقی «المعلومه» تصریح کرد: «دولت عراق باید در خصوص پرونده آب، علیه ترکیه در شورای امنیت دادخواست ارائه کند. پایین بودن سطح آبی که از ترکیه وارد عراق می‌شود، موجب آلودگی محیط زیستی و نابودی امنیت غذایی و مهاجرت ساکنان اطراف هور‌ها و از بین رفتن سرمایه دامی می‌شود».

وی تاکید کرد: «ترکیه در حال جنگ با عراق، آبی و نظامی است. اقدام به قطع آب و تشنه کردن مردم عراق می‌کند و این به آن معناست که برای عراق فاجعه به وجود می‌آید و در معرض خشکسالی قرار می‌گیرد.

این در حالی است که به دلیل سدسازی‌های ترکیه و راه‌اندازی این سدها، استان‌های متعددی در عراق طی سال‌های اخیر از کاهش ذخایر رودخانه‌های دجله و فرات، رنج می‌برند. به عنوان مثال، استان میسان عراق که بیشتر با کشاورزی شناخته می‌شود، در حال حاضر بر اثر کاهش سطح آب و افزایش میزان نمک و خشکی زمین که حاصل جنگ آبی ترکیه است، با مشکلات متعددی در بخش کشاورزی دست و پنجه نرم می‌کند.

بر اساس آمار و اطلاعات منتشر شده در رسانه‌ها، گفته می‌شود سدسازی‌های ترکیه بر روی دجله و فرات بیش از شش و نیم میلیون هکتار از اراضی زراعتی سوریه و عراق را خشکانده است.

چند روزی است که برخی رسانه‌ها ادعا می‌کنند که ترکیه از بیم وقوع زلزله‌های جدید پس از زلزله مرگبار۶ فوریه در این کشور، اقدام به گشودن دریچه‌های ۲۲ سد خود کرده، اما این اخبار از سوی وزارت منابع آبی عراق تکذیب شد و اعلام کرد که هیچ گونه اقدامی در این خصوص صورت نگرفته است و افزایش محسوسی در سطح آب دو رودخانه دجله و فرات ثبت نشده است.

پس از تکذیب این خبر، کارشناسان آبی تصریح کردند که ترکیه همچنان مصمم به بستن آب رودخانه دجله و فرات و خشک کردن هور‌ها و نابودی کشاورزی عراق است تا این کشور با فروش آب در مقابل نفت موافقت کند.

گفتنی است که دولت ترکیه در دهه‌های گذشته در قالب یک پروژه راهبردی به نام گاپ، (به ترکی استانبولی Guneydogu Anadolu Projesi و به اختصار GAP) اقدام به سدسازی گسترده در مسیر دو رودخانه بزرگ دجله و فرات کرده است. در این راستا «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه در ۱۵ آبان ۱۴۰۰ سرانجام سد بحث‌برانگیز «ایلیسو» را بر روی رود دجله افتتاح کرد. این سد گنجایش ۴۳ میلیارد متر مکعب آب یعنی سه برابر سد کرخه (بزرگترین سد ایران) دارد و پس از سد آتاتورک دومین سد بزرگ ترکیه محسوب می‌شود.

سدسازی‌های ترکیه تاکنون اعتراضات وسیعی را در ایران و عراق در پی داشته و بسیاری محافل، گرد و غبار موجود در منطقه را حاصل خشک شدن زمین‌های کشاورزی در عراق به دلیل کم آبی شدید رود دجله و فرات می‌دانند. در سوریه نیز بسیاری از زمین‌های مرغوب کشت گندم و غلات در شمال شرق این کشور خشک شده است. با این حال ترکیه مدعی است که گرد و غبار یک پدیده طبیعی است و منشأ آن ارتباطی به سدسازی‌های این کشور بر روی دجله و فرات ندارد.