به گزارش مجله خبری نگار، ابوالفضل عمویی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در برنامه «سلام تهران» در خصوص شهادت حسن ایرلو سفیر ایران در یمن در پی کارشکنیهای رژیم آل سعود، گفت: شهادت سفیر ایران در یمن، مظلومیت مردم یمن را به طور دیگری فریاد زد. مردم یمن ۶ سال است که تحت فشار، بمبارانهای شدید و محاصره ائتلاف خودساختهای به رهبری عربستان هستند. برخلاف پیگیریهای بینالمللی برای ایجاد راهحل سیاسی و پیگیریهای ایران، هیچ همکاری از جانب عربستان سعودی صورت نمیگیرد.
این نماینده مجلس یکی از نمونههای تداوم فشار عربستان در یمن را نحوه ورود و خروج سفیر ما به یمن عنوان و تصریح کرد: عربستان زمینه را برای حضور دیپلماتها بسته است، زیرا دیپلماتها این فرصت را دارند که وضعیت را گزارش کنند. طبق اظهارات بینالمللی، یمن متحمل بزرگترین بحران انسانی در قرن ۲۱ است. عربستان در این شرایط، اجازه سفر به نمایندگان خارجی به یمن را نمیدهد.
وی با بیان اینکه شهید ایرلو بیش از یک هفته با کرونا دست و پنجه نرم کرد، اما به دلیل امکانات محدود بهداشتی و شرایط سخت درمانی با افت اکسیژن خون مواجه شد، گفت: بعد از این مرحله، احیاء صورت گرفت؛ تلاش میشد تا یک راهحل برای خروج او از یمن پیدا شود. طبق کنوانسیون ۱۹۷۱ و ۱۹۷۳ وین، دیپلماتها و مقامات خارجی، حقوقی دارند که با عنوان مصونیت شناخته میشود و یکی از بندهای آن امکان تردد نمایندگان به محل خدمت و محل زندگی آنهاست؛ اما این حق از سفیر ایران و دیگر دیپلماتهای حاضر در یمن گرفته شده است و فرودگاه صنعا دائماً بمباران میشود. به طوری که برای تردد یک هواپیما باید سعودیها مجوز بدهند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به پیگیریهای ایران برای انتقال شهید ایرلو به داخل کشور، ابراز داشت: با کشور عمان وارد مذاکره شدیم تا آنها شهید ایرلو را به ایران منتقل کنند و یا اینکه از طرف کشور خودمان هواپیما ارسال شود. در نهایت میانجیگری عراق مؤثر واقع شد و جابجایی صورت گرفت؛ اما دیگر خیلی دیر شده بود. یکی از مهمترین مباحثی که تا آخرین دور مذاکرات ما با عربستان از طریق میانجیگری عراق مطرح شد، حقوق کنسولی بود؛ زیرا ما پیشتر با فاجعه منا مواجه شدیم و همچنین در مقطعی هم حجاج اذیت شدند. در یک برهه با پرداخت غرامت، مسئله را آرام کردند؛ اما درباره شهید ایرلو، ایران هیچگونه مماشاتی ندارد و حتماً پیگیری خواهیم کرد؛ از وزارت خارجه هم خواستار پیگیری هستیم.
عمویی در بخش دیگری از سخنانش در برنامه «سلام تهران»، با اشاره به شش دوره مذاکرات برجامی در دولت قبل، که طرفین به متون پایهای رسیدند که بخشهایی از آن هنوز قطعی نشده است، گفت: با روی کار آمدن دولت جدید در ایران، مذاکرات قبلی مرور و نظراتی به آن اضافه شد. در ابتدای آذر تیم جدید مذاکرات ایران به وین رفتند. اصلاحاتی بر متون اولیه وین انجام شده است و بحث بر سر این بود که متنهای پایه چه محتوایی دارند. در این دوره ۲ متن اصلی که مربوط به رفع تحریمها و مسئله هستهای است، ارائه و متن هستهای به عنوان مبنای گفتگو پذیرفته شد. متن رفع تحریمها هم به عنوان ایده طرف ایرانی مورد قبول بود، نهایتاً اصلاحات طرف ایرانی وارد متن دوم شد؛ الان یک متن پایه وجود دارد که میتوان گفت ۱۲ موضوع دارد و برخی از موضوعاتش مورد اختلاف است. یعنی متنی که تقریباً ۸۰ درصد آن شکل گرفته و قسمتهایی از عباراتش نیاز به مذاکره دارد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه از دور بعدی مذاکرات که از هفته بعد آغاز میشود، وارد موضوعات چالشی مانند رفع تحریمها میشویم، تصریح کرد: لیست بلند بالایی از مطالبات برای رفع تحریمها داریم. ممکن است طرف مقابل مذاکره درباره برخی از آنها نظر داشته باشد.
وی درباره نظرهای مطرح شده در خصوص اورانیوم غنی شده ایران نیز گفت: طبق متن توافق سال ۲۰۱۵ میلادی، ایران نباید بیش از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۷.۳ درصد داشته باشد، اما اورانیوم غنی شده بیشتری در کشور وجود دارد، که نگاه ما این است که ظرفیتها برای تبدیل آن به میله سوخت ایجاد شود. در این صورت دیگر درصد آن بالا و پایین نمیشود و فقط داخل رآکتورها قرار میگیرد تا انرژی تولید کند. ممکن است طرف مذاکره بگوید که باید در اولین فرصت این اورانیوم را از کشور خارج و آنجا به میله سوخت تبدیل کنید، که این موضوع مورد پذیرش ما نیست و باید دربارهاش گفتگو شود.
مصادیق این موضوع در ۸ تا ۱۰ موضوع دیگر هم وجود دارد که باید درباره آن صحبت کرد. اما تمام اینها یک مجموعه بسته است و بستگی به نحوه صحبت و توافق دارد.
نماینده مردم تهران با اشاره به صحبتهای اروپاییها و معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان پیرامون مذاکرات وین، در پاسخ به اینکه آیا دوره هشتم، دوره امضای توافقنامه خواهد بود یا خیر؟، گفت: مذاکره پشت میز، یک موضوع و مذاکره در فضای رسانهای موضوعی دیگر است. یعنی طرفین با ایجاد بازی رسانهای در بیرون سعی میکنند که با فضای رسانهای روی طرف مقابل خود اثر بگذارند که درک این مسئله هوشمندی نیاز دارد. موضع رسانهای اروپا و آمریکا این است که زمان محدودی داریم، اما واقعیت این است که مردم ما ۴ سال است که دوره جدید تحریمها را تحمل میکنند؛ یعنی از پیک تحریمها عبور کردیم و وضع کشور در فروش نفت و دسترسی به منابع مالی نسبت به قبل خیلی بهتر شده است. هر چند مشکلات اقتصادی همچنان برقرار است و تأثیر روند جدید مذاکرات باید در اقتصاد مردم نمایان باشد، اما تحریم وضع سینوسی دارد و کشور ما الان از پیک آن عبور کرده است.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بخش عمدهای از درآمد کشور را حاصل فروش نفت دانست و اظهار داشت: سال گذشته و حتی قبلتر از آن، فروش نفت روزانه ایران کمتر از ۴۰۰ هزار بشکه بود، اما الان این میزان دو برابر شده، یعنی وضع بهتر است؛ اما تا تأثیر مستقیم آن روی اقتصاد مردم مشاهده شود، به زمان بیشتریی نیاز است. مجلس یازدهم از ابتدای فعالیت خود دو رویکرد خنثیسازی و کمک به لغو تحریمها را در دستور کار قرار داده است.
عمویی با تأکید بر اینکه سعی میکنیم که با تکیه بر توانمندی داخلی از تکانههای تحریم در امان باشیم، گفت: تحریم یک امر ظالمانه و غیرانسانی است؛ اما مسئله این است که نیازمند مذاکره قدرتمند هستیم. پاراگراف ۲۹ برجام، هدف مذاکرات را عادیسازی تجارت خارجی ایران عنوان میکند و تیم مذاکرهکننده ما هم به دنبال همین است.