به گزارش مجله خبری نگار،ساسها مدتهاست که به عنوان آفات خانگی آزاردهندهای که نیشهای خارشدار از خود به جا میگذارند، شناخته میشوند. با این حال، دانشمندان مالزیایی ثابت کردهاند که ساسها میتوانند به متحدان غیرمنتظرهای در علم پزشکی قانونی تبدیل شوند. این مطالعه در مجله Scientific Reports منتشر شده است.
تیمی از زیستشناسان کشف کردند که ساس گرمسیری Cimex hemipterus میتواند DNA انسان را تا ۴۵ روز پس از گزش حفظ کند. این امر این حشرات را به منبع ارزشمندی از شواهد تبدیل میکند: تجزیه و تحلیل محتویات معده آنها میتواند جنسیت، رنگ چشم، رنگ مو و رنگ پوست یک مظنون بالقوه را تعیین کند.
عبدالحفیظ ابو مجید، متخصص حشرهشناسی، میگوید: «ما ساسها را «دشمن زیر پتو» مینامیم، اما آنها میتوانند جاسوسهایی هم باشند که به حل جرایم کمک میکنند.»
این مطالعه تقریباً پنج سال به طول انجامید. دانشمندان در آزمایشگاهی با دمای پایدار ۲۳ تا ۲۴ درجه سانتیگراد، ساسها را پرورش دادند و مقادیر کمی خون - فقط ۱.۵ تا ۵.۳ میکرولیتر در هر بار - در اختیار آنها قرار دادند. پس از تغذیه، محققان DNA را از حشرات استخراج کرده و آنها را با استفاده از نشانگرهای STR و SNP - روشهای استاندارد شناسایی ژنتیکی - تجزیه و تحلیل کردند.
نتایج چشمگیر بود. حتی ۴۵ روز پس از گزش، تجزیه و تحلیل DNA به ما این امکان را داد که فنوتیپ اولیه را بازسازی کنیم، جنسیت را تعیین کنیم و ویژگیهای کلیدی بیرونی فرد را شناسایی کنیم.
همانطور که حافظ اشاره کرد، ساسها نسبت به پشهها و مگسها یک مزیت قابل توجه دارند: آنها پرواز نمیکنند و به ندرت از محل تغذیه خود بیش از ۶ متر فاصله میگیرند. این امر دقت تجزیه و تحلیل پزشکی قانونی را افزایش داده و احتمال سرنخهای کاذب را کاهش میدهد.
حشرات میتوانند در صحنههای جرم که مجرمان عمداً شواهد بیولوژیکی را از بین بردهاند، مفید باشند. ساسها اغلب در چینهای مبلمان، درزهای تشک و زیر روبالشیها پنهان میشوند و به راحتی نادیده گرفته میشوند، حتی اگر اطلاعات ژنتیکی آخرین قربانی را داشته باشند.
محقق لیم لی، که در این مطالعه شرکت داشت، اعتراف کرد که خودش داوطلبانه "اهداکننده" ساس شده است. به گفته او، این حشرات "آنقدرها هم که خیلیها فکر میکنند ترسناک نیستند" و ناقل بیماری نیستند - اگرچه نیش آنها باعث خارش شدید میشود.
با این حال، دانشمندان تأکید میکنند که این روش محدودیتهایی دارد. ماده ژنتیکی بیش از شش هفته دوام نمیآورد و ساسها فقط در صورتی میتوانند مورد استفاده قرار گیرند که واقعاً در صحنه جرم حضور داشته باشند.
حفیظ در پایان گفت: «این یک نوشدارو نیست، اما ابزاری جدید است که میتواند به تحقیقات در روزها و هفتههای اول پس از حادثه کمک کند.»