به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان به رهبری تیموتی پالسن از دانشگاه ویسکانسین-اوشکوش و جف بنوویتز از دانشگاه کلرادو، بینشهای جدیدی در مورد شکلگیری کوههای عظیم ترانسآنتارکتیک - رشتهکوهی که در سراسر قطب جنوب امتداد دارد - ارائه دادهاند. این یافتهها به درک بهتر چگونگی تأثیر مناظر زیریخچالی بر شکلگیری یخچالهای طبیعی که این قاره را پوشاندهاند، کمک خواهد کرد. این مطالعه در مجله Earth and Planetary Science Letters (EPSL) منتشر شده است.
محققان ترکیب دانههای معدنی سنگهایی مانند گرانیت که در کوههای ترانسآنتارکتیک جمعآوری شده بودند را تجزیه و تحلیل کردند.
پالسن خاطرنشان کرد: «در قلب قطب جنوب، رشتهکوهی به طول ۳۵۰۰ کیلومتر با قلههایی بیش از ۴۵۰۰ متر قرار دارد. امروزه، این رشتهکوه با نام کوههای ترانسآنتارکتیک شناخته میشود و نقشی حیاتی ایفا میکند: این کوهها مانع از جریان یخ از شرق قطب جنوب به سمت دریای راس میشوند.»
با این حال، اینکه این کوهها دقیقاً چه زمانی و چگونه بالا آمدهاند، همچنان یک سوال بیپاسخ است. صفحات یخی، اشکال باستانی زمین را پنهان میکنند و برای دانشمندان مهم است که بفهمند چه اشکال زمینی قبل از ظهور یخچالهای امروزی وجود داشتهاند و چگونه بر آب و هوای گذشته تأثیر گذاشتهاند.
پالسن گفت: «تجزیه و تحلیل ما نشان میدهد که سنگهای پایه کوههای ترانسآنتارکتیک یک سری مراحل آشفته را پشت سر گذاشتهاند: ابتدا بالاآمدگی، سپس فرسایش. این فرآیندها با حرکات صفحات در لبههای قطب جنوب و احتمالاً تغییرات عمده آب و هوایی، از جمله یخبندان جهانی حدود ۳۰۰ میلیون سال پیش، مرتبط هستند.»
دانشمندان معتقدند که این فرآیندهای باستانی میتوانستند بر چشمانداز مدرن و پیشروی و عقبنشینی یخچالهای طبیعی تأثیر گذاشته باشند. این امر به نوبه خود با تغییرات در کل سیستم آب و هوایی زمین مرتبط است.
بنوویتز افزود: «مثل خواندن یک دفتر خاطرات سیارهای است که با مواد معدنی و سنگها نوشته شده است. این دانش به ما کمک میکند نه تنها گذشته قطب جنوب، بلکه چگونگی تأثیر مناظر زیریخچالی آن بر آب و هوای جهانی امروز را نیز درک کنیم.»