به گزارش مجله خبری نگار، اریک سان، محقق دانشگاه استنفورد، فناوری منحصر به فردی را توسعه داده است که میتواند سن بیولوژیکی مغز را با دقت بیسابقهای - در سطح سلولهای منفرد - اندازهگیری کند. این کار در مجله روانپزشکی ژنومیک (GP) منتشر شده است.
این پیشرفت، ایجاد ساعتهای پیری فضایی است، مدلهای کامپیوتری که بر اساس دادههای مربوط به عملکرد سلولهای مغزی آموزش دیدهاند. این مدلها نشان میدهند که کدام سلولها سریعتر پیر میشوند و کدام سلولها، برعکس، پیری سلولهای مجاور خود را کند میکنند. این امر به دانشمندان اجازه میدهد تا برای اولین بار به طور مفصل بررسی کنند که پیری چگونه در بافت مغز گسترش مییابد و کدام سلولها این روند را تسریع میکنند.
سان گفت: «من همیشه به این موضوع علاقهمند بودهام که چرا پیر میشویم: چین و چروک از کجا میآید، چرا یادگیری سختتر و فراموش کردن آسانتر است. من شروع به پرسیدن این سؤالات در مدرسه کردم.»
رویکرد او ترکیبی از ترانسکریپتومیکس فضایی (مطالعه ژنها در بافت با ارجاع به یک مکان) و یادگیری ماشینی است. این به او اجازه میدهد نقشههایی از پیری مغز ایجاد کند که نه تنها فعالیت سلولها، بلکه نحوه تأثیر آنها بر یکدیگر را نشان میدهد - چه کسی پیری را "آلوده" میکند و چه کسی، برعکس، به حفظ جوانی کمک میکند.
فناوری پیش از این نشان داده است که سلولهایی در مغز وجود دارند که به عنوان «منابع محلی پیری» عمل میکنند - آنها پیری دیگران را تسریع میکنند. اگر یاد بگیریم که فعالیت آنها را سرکوب کنیم یا برعکس، کار سلولهایی را که پیری را کند میکنند، افزایش دهیم، میتوانیم داروهای دقیقتری برای بیماریهای مرتبط با سن تولید کنیم.
سان در پایان گفت: «مدلهای ما ممکن است به ما در درک چگونگی تأثیر پیری بر ابتلا به زوال عقل و چگونگی پیشگیری یا حتی معکوس کردن این فرآیند در نواحی خاص مغز کمک کنند.»