عفونت مزمن روده ممکن است با بیماری آلزایمر مرتبط باشد

به گزارش مجله خبری نگار، محققان دانشگاه ایالتی آریزونا و موسسه آلزایمر بنر و همکارانشان، ارتباط شگفت‌انگیزی بین عفونت مزمن روده‌ای ناشی از یک ویروس رایج و ابتلا به بیماری آلزایمر در گروه خاصی از افراد کشف کرده‌اند.

تصور می‌شود که اکثر افراد در چند دهه اول زندگی در معرض این ویروس، به نام سیتومگالوویروس یا CMV، قرار می‌گیرند. CMV یکی از نه ویروس تبخال است، اما به عنوان یک بیماری مقاربتی در نظر گرفته نمی‌شود. این ویروس معمولاً از طریق تماس با مایعات بدن منتقل می‌شود و فقط زمانی که ویروس فعال است، پخش می‌شود.

طبق یک مطالعه جدید، در برخی افراد، ویروس ممکن است در حالت فعال در روده باقی بماند، جایی که می‌تواند از طریق عصب واگ، یک بزرگراه اطلاعاتی حیاتی که روده و مغز را به هم متصل می‌کند، به مغز برسد. پس از رسیدن به آنجا، ویروس ممکن است سیستم ایمنی را تغییر داده و در سایر تغییرات مرتبط با آلزایمر نقش داشته باشد.

اگر فرضیه‌های محققان تأیید شود، آنها قادر خواهند بود ارزیابی کنند که آیا دارو‌های ضد ویروسی موجود می‌توانند این نوع آلزایمر را درمان یا از آن پیشگیری کنند یا خیر. آنها در حال حاضر در حال توسعه یک آزمایش خون برای شناسایی افرادی هستند که عفونت فعال CMV دارند و ممکن است از درمان ضد ویروسی بهره‌مند شوند.

بن رید‌هد، یکی از نویسندگان این مطالعه از مرکز تحقیقات بیماری‌های نورودژنراتیو دانشگاه ایالتی آریزونا در موسسه بیودیزاین دانشگاه، گفت: «ما معتقدیم که یک زیرگروه بیولوژیکی منحصر‌به‌فرد از بیماری آلزایمر را کشف کرده‌ایم که ممکن است ۲۵ تا ۴۵ درصد از افراد مبتلا به این بیماری را تحت تأثیر قرار دهد. این زیرگروه از بیماری آلزایمر شامل پلاک‌های آمیلوئید و گره‌های تاو - ناهنجاری‌های میکروسکوپی مغز که برای تشخیص استفاده می‌شوند - است و مشخصات بیولوژیکی متمایزی از ویروس، آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های ایمنی در مغز دارد.»

نتایج در مجله Alzheimer's & Dementia: The Journal of the Alzheimer's Association منتشر شد. محققانی از ASU، موسسه آلزایمر Banner، موسسه تحقیقات سلامت Banner Sun و موسسه تحقیقات ژنومیک انتقالی (TGen) این تلاش مشترک را رهبری کردند که شامل محققانی از دانشکده پزشکی دانشگاه ماساچوست چان، موسسه زیست‌شناسی سیستم‌ها، مرکز پزشکی دانشگاه راش، دانشکده پزشکی Icahn در Mount Sinai و سایر موسسات بود.

تیم تحقیقاتی نشان می‌دهد که برخی از افراد در معرض CMV دچار عفونت مزمن روده می‌شوند. سپس ویروس وارد جریان خون می‌شود یا در امتداد عصب واگ به مغز می‌رود. در آنجا، توسط سلول‌های ایمنی در مغز به نام میکروگلیا شناسایی می‌شود که بیان ژن خاصی به نام CD۸۳ را فعال می‌کنند. این ویروس ممکن است در تغییرات بیولوژیکی مرتبط با ایجاد بیماری آلزایمر نقش داشته باشد.

میکروگلیا یا سلول‌های ایمنی در مغز، در پاسخ به عفونت‌ها فعال می‌شوند. اگرچه آنها در ابتدا عملکرد محافظتی دارند، اما افزایش مداوم فعالیت میکروگلیا می‌تواند منجر به التهاب مزمن و آسیب عصبی شود که با پیشرفت بیماری‌های عصبی از جمله بیماری آلزایمر مرتبط است.

در مطالعه‌ای که اوایل امسال در مجله Nature Communications منتشر شد، دانشمندان دریافتند که مغز پس از مرگ شرکت‌کنندگان مبتلا به آلزایمر در مقایسه با افراد بدون بیماری آلزایمر، بیشتر احتمال دارد حاوی میکروگلیا‌های CD۸۳ (+) باشد. آنها هنگام بررسی علت این امر، یک آنتی‌بادی در روده این افراد یافتند که با احتمال نقش عفونت در این نوع بیماری آلزایمر مطابقت دارد.

در جدیدترین مطالعه، محققان سعی کردند بفهمند چه چیزی ممکن است باعث تولید آنتی‌بادی در روده شود. این تیم مایع مغزی نخاعی همین افراد را بررسی کرد که نشان داد آنتی‌بادی‌ها به طور خاص علیه CMV هدایت می‌شوند. این امر آنها را بر آن داشت تا به دنبال شواهدی از عفونت CMV در بافت روده و مغز این افراد باشند، و این همان چیزی است که آنها یافتند.

آنها همچنین CMV را در عصب واگ همان افراد مشاهده کردند و این احتمال را مطرح کرد که ویروس از این طریق وارد مغز می‌شود. محققان با همکاری دانشگاه RUSH توانستند ارتباط بین عفونت CMV و میکروگلیا‌های CD۸۳ (+) را در یک گروه مستقل از بیماران آلزایمر تکرار کنند.

برای بررسی بیشتر اثرات این ویروس، تیم تحقیقاتی از مدل‌های سلولی مغز انسان استفاده کرد تا توانایی ویروس را در ایجاد تغییرات مولکولی مرتبط با این نوع خاص از بیماری آلزایمر نشان دهد. قرار گرفتن در معرض ویروس در واقع تولید پروتئین‌های آمیلوئید و تاو فسفریله شده را افزایش داده و باعث تخریب و مرگ نورون‌ها می‌شود.

CMV می‌تواند افراد را در هر سنی آلوده کند. اکثر افراد سالم هیچ علامتی ندارند، اما ممکن است یک بیماری خفیف شبیه آنفولانزا را تجربه کنند. حدود ۸۰٪ از افراد تا سن ۸۰ سالگی آنتی‌بادی دارند. با این حال، محققان CMV روده‌ای را فقط در زیرمجموعه‌ای از افراد پیدا کرده‌اند و به نظر می‌رسد این عفونت عامل مهمی در وجود ویروس در مغز باشد. به همین دلیل، محققان خاطرنشان می‌کنند که قرار گرفتن ساده در معرض CMV، که تقریباً برای همه اتفاق می‌افتد، نباید باعث نگرانی شود؛ و اگرچه محققان بیش از ۱۰۰ سال است که پیشنهاد کرده‌اند ویروس‌ها یا میکروب‌های مضر ممکن است در بیماری آلزایمر نقش داشته باشند، اما هیچ عامل بیماری‌زای واحدی به طور قطعی با این بیماری مرتبط نشده است.

محققان معتقدند که این دو مطالعه، تأثیر بالقوه عفونت‌ها بر سلامت مغز و تخریب عصبی را به طور کلی نشان می‌دهند. با این حال، آنها اضافه می‌کنند که برای آزمایش یافته‌های خود و فرضیه‌های ناشی از آنها، مطالعات مستقلی مورد نیاز است.

این مطالعه توسط بنیاد NOMIS، بنیاد آلزایمر بنر، مؤسسات ملی بهداشت و کنسرسیوم بیماری آلزایمر آریزونا پشتیبانی شد. مخازن زیستی منحصر‌به‌فرد آریزونا، از جمله برنامه اهدای مغز و بدن در مؤسسه تحقیقات سلامت بنر سان، نمونه‌ها و منابع بافتی، از جمله روده بزرگ، عصب واگ، مغز و مایع مغزی نخاعی را فراهم کردند. مطالعه «احکام مذهبی و حافظه و پیری» به رهبری دانشگاه راش، نمونه‌ها و داده‌های مغزی بیشتری را ارائه داد و به محققان اجازه داد تا مطالعه دقیق‌تری انجام دهند و ریشه‌های سیستمیک و نه صرفاً عصبی بیماری آلزایمر را جدا کنند.

رید‌هد گفت: «برای ما بسیار مهم بود که به بافت‌های مختلف از افراد یکسان دسترسی داشته باشیم تا بتوانیم نتایج مطالعه را با هم ترکیب کنیم. آریزونا تنها جایی است که من می‌شناسم که این نوع مطالعه می‌تواند در آن انجام شود و ما از برنامه اهدای مغز و بدن Banner Health برای حمایتشان سپاسگزاریم.»

اریک ریمن، یکی از نویسندگان این مطالعه از موسسه آلزایمر بنر، گفت: «ما از شرکت‌کنندگان در مطالعه، همکاران و حامیان خود به خاطر فرصتی که برای پیشبرد این تحقیق به روش‌هایی که هیچ‌کدام از ما به تنهایی نمی‌توانستیم انجام دهیم، فراهم کردند، بسیار سپاسگزاریم. ما از فرصتی که برای محققان فراهم شده است تا یافته‌های خود را به روش‌هایی که پیامد‌هایی برای مطالعه، زیرگروه‌بندی، درمان و پیشگیری از بیماری آلزایمر دارد، تأیید کنند، هیجان‌زده‌ایم.»

نتایج یک مطالعه اخیر یک سوال مهم را مطرح می‌کند: آیا دارو‌های ضد ویروسی می‌توانند به درمان بیماران مبتلا به آلزایمر مبتلا به عفونت مزمن CMV کمک کنند؟

محققان اکنون در حال کار بر روی یک آزمایش خون برای شناسایی افراد مبتلا به این نوع عفونت مزمن روده‌ای CMV هستند. آنها امیدوارند که از آن در ترکیب با آزمایش‌های خون جدید برای بیماری آلزایمر استفاده کنند تا ارزیابی کنند که آیا می‌توان از دارو‌های ضد ویروسی موجود برای درمان یا پیشگیری از این نوع بیماری آلزایمر استفاده کرد یا خیر.