آمریکا و جاسوسی: از اسرار خارج از کشور تا رسوایی در داخل

به گزارش مجله خبری نگار، به نقل از سایت خبری العربی الجدید، جاسوسی علی رغم آسیب ها، در مخمصه افتادن‌ها و اقدامات برای پر کردن خلأ‌های به وجود آمده به یک رویه تبدیل شده است هرچند که فایده چندانی ندارد.

در میان سوابق اخیر درباره درز یافتن اسناد محرمانه، درز حدود ۷۰۰ سند محرمانه در سال ۲۰۱۰ بود که بردلی منینگ، سرباز سابق ارتش ایالات متحده (چلسی منینگ پس از تبدیل جنسیت خود به زن) که با نیرو‌های آمریکایی در عراق کار می‌کرد این اسناد را فاش کرد. او در آن زمان مدعی شد که این کار را برای ابراز اعتراض خود به جنگ انجام داده است.

سپس در سال ۲۰۱۳، ادوارد اسنودن، کارشناس همکار با سیا، اطلاعاتی در مورد ۶۱۰۰۰ عملیات هک انجام شده توسط «آژانس امنیت ملی» که مهمتر از «آژانس اطلاعات مرکزی» (سیا) در زمینه اطلاعات در خارج از کشور است، در اختیار رسانه‌ها قرار داد. این افشاگری؛ جاسوسی و استراق سمع از اروپایی‌ها از جمله استراق سمع تلفن آنگلا مرکل، صدراعظم سابق آلمان و همچنین ژاپن، هند، کره جنوبی و دیگران را فاش کرد. خطر این عملیات باعث شد اسنودن فرار کند و به روسیه پناهنده شود. او پس از اینکه اخیراً شهروندی روسیه را دریافت کرد در آنجا ساکن شد.

سپس این سناریو در سال ۲۰۱۷ تکرار شد، زمانی که یک کارشناس زبانشناسی که با این آژانس کار می‌کرد، گزارشی محرمانه را به روزنامه‌ای ارائه کرد که جزئیات تلاش‌های مسکو برای تأثیرگذاری بر نگرش رأی دهندگان آمریکایی را شرح می‌داد. در همه این موارد هم مرتکب یا زندانی می‌شد یا مانند اسنودن به فرار متوسل می‌شد.

افشای اسناد اخیر پنتاگون یکی دیگر از قسمت‌های این سریال بود. اما آنچه این بار جدید است، تنها کیفیت و حساسیت اطلاعات به ویژه اطلاعات مربوط به جنگ اوکراین نیست، بلکه میزان راحتی در برخورد با این اسرار نیز هست.

چیزی که واشنگتن را بیش از هر زمان دیگری شوک زده کرد، این بود که یک تکنسین نظامی ۲۱ ساله می‌توانست مقدار زیادی از آن را مشاهده کند و برای چند روز آن را از طریق یکی از شبکه‌های اجتماعی برای گیمر‌ها به گردش درآورد، قبل از اینکه افراد مربوطه متوجه این افشاگری شوند و شروع به جمع آوری و حفظ اطلاعات مهم در مورد خارج از کشور کنند که یکی از مهم‌ترین عناصر در تدوین سیاست‌ها و حساب‌های خارجی آمریکا به شمار می‌رود.

متهم ژاک تیکسیرا متخصص نگهداری کابل‌ها و هاب‌ها برای شبکه‌های ارتباطی نظامی در پایگاه گارد ملی هوایی در ماساچوست است. وبسایت او دقیق است و به او امکان دسترسی به دریایی از اطلاعات را بدون وجود سوپاپ اطمینان کافی برای محافظت محرمانه از این اطلاعات را می‌دهد. مشخص است که او در یک وبسایت ویژه گیمر‌ها عضو فعال بوده و از طریق آن اطلاعات محرمانه را با بازدیدکنندگان این وبسایت به اشتراک می‌گذارد. او در مورد "سلاح‌ها و اسرار جنگ" صحبت می‌کند. این مساله به مدت یک ماه یا بیشتر ادامه یافت که براساس برآورد‌ها منجر به کشف حدود ۳۰۰ سند شد، بدون اینکه کسی از مسوولان مربوطه مطلع شود.

متهم پس از دستگیری و حضور در دادگاه به دلیل جدی بودن افشاگری هایش بازداشت شد و دولت آمریکا با تجدید وعده قدیمی خود مبنی بر لزوم کنترل محرمانه بودن اسرار، اقدام به کاهش ضرر و زیان کرد و با وجود تجارب گذشته و وعده‌ها درباره اصلاح سازوکارها، سؤالاتی در مورد نقصی که مانع این امر می‌شود، مطرح شد.

برخی از کارشناسان معتقدند که انجام این اصلاحات با توجه به بوروکراسی بیش از اندازه و اطلاع میلیون‌ها کاربر از اسرار جمع آوری شده توسط سایر سازمان‌های اطلاعاتی دشوار است. این مشکل از آنجا تشدید می‌شود که اصلاحاتی که در حوزه اطلاعاتی پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ صورت گرفت، اشتراک‌گذاری اطلاعات محرمانه را گسترش داد تا جایی که منجر به «امکان دسترسی مقامات و کارکنان رده‌های پایین‌تر» به اسرار شد. پس از اینکه سازمان‌های ذیربط در به اشتراک گذاشتن اطلاعات شکست خوردند، گسترش به اشتراک گذاری اطلاعات صورت گرفت و باعث شد خنثی سازی این عملیات هم با شکست مواجه شود.

نتیجه این است که کاهش مشارکت بهای زیادی را به همراه داشت و گفته می‌شود گسترش آن شکاف درز اطلاعات را بزرگتر کرده است. در هر صورت، چالش بزرگ است؛ به همان اندازه که توانایی آمریکا برای به دست آوردن اسرار بزرگ است، به همان اندازه‌ای که به نظر می‌رسد دیگر قادر به بستن شکاف درز اطلاعات آن نیست.