تلاش فیسبوک برای جذب مخاطب با ساخت فراجهان «متاورس»

به گزارش مجله خبری نگار با افزایش استفاده از اینترنت به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران در جهان، تلاش شرکت‌های فناوری معتبر جهانی در جهت ارائه ابتکارات نوین، از جمله ایجاد پلتفرم‌های جدید افزایش پیدا کرده است. به‌عنوان مثال طی چند روز گذشته شرکت فیسبوک اعلام کرده است که طی پنج سال آینده ۱۰ هزار کارمند جدید در اتحادیه اروپا استخدام می‌کند تا بر روی یک پلتفرم جدید ساخت این شرکت کار کنند. بنابر اعلام فیسبوک افراد استخدام‌شده قرار است در توسعه پلتفرمی به نام «متاورس» به خدمت گرفته شوند. شبکه‌ای که مدیران فیسبوک از آن با عنوان «بزرگترین تحول از زمان راه‌اندازی اینترنت موبایل» یاد می‌کنند؛ بنابراین در وضعیت فعلی موضوع اصلی برای بسیاری از فعالان حوزه فناوری و کاربران اینترنتی این است که این پلتفرم چیست و کارکرد آن چگونه خواهد بود؟

متاورس چیست؟

اصطلاح متاورس از رمان علمی تخیلی سقوط برف، نوشته نیال استفنسون نشأت گرفته است. واژه متاورس تشکیل‌شده از یک پیشوند؛ متا (به معنی فراسو) و یک پسوند ورس (خلاصه‌شده مفهوم جهان) است؛ بنابراین در کلی‌ترین حالت، این واژه به معنی جهانی فراسوی جهان فیزیکی است. به‌طور خاص این جهان فراسو اشاره به جهان ایجادشده به‌وسیله کامپیوتر دارد که ویژگی‌های متافیزیکی و غیرمادی آن بسیار متفاوت از قلمرو فیزیکی است. علاوه بر این، متاورس اشاره به یک محیط دیجیتالی سهُ‌بعدی و همه‌جانبه دارد که در بسیاری از موارد، متفاوت از فضای سایبری است که بیشتر بر فضای آنلاین به اشتراک گذاشته‌شده اشاره دارد.

ویژگی شش گانه متاورس

به‌طور کلی شش ویژگی که متاورس را تعریف می­کنند را می­توان در موارد زیر خلاصه کرد:

هویت: در حالی‌که این ویژگی به‌صورت دیجیتالی در متاورس وجود دارد، کاربران می­توانند خود را به عنوان هر کس یا هر چیزی و با استفاده از نماد‌هایی که خودشان می­خواهند، تعریف کنند.

چند دستگاهی: امکان دسترسی به متاورس از هر نقطه یک ویژگی کلیدی است خواه این دستگاه تلفن همراه، رایانه شخصی، تبلت، یا سایر دستگاه‌های مورد استفاده باشد.

همه­ جانبه: کاربر در این پلتفرم می­تواند همه حواس پنج­گانه یعنی بینایی، شنوایی، لمس، بو و مزه را به کار بگیرد.

کارکرد اقتصادی: یک متاورس کاملاً توسعه‌یافته دارای اقتصادی عملکردی است که در آن کاربران می‌توانند با ارز‌های دیجیتال درآمد کسب کرده و خرید و فروش کنند. یک نمونه اولیه از یک متاورس با اقتصاد آنلاین، پلتفرم بازی روبلاکس و واحد پول آن، روباکس است.

جامعه-محور بودن: کاربران در متاورس تنها نیستند، بلکه در زمان واقعی توسط دیگران احاطه شده‌اند، تجربیات خود را به اشتراک گذاشته و یا با یکدیگر تعامل دارند.

تداوم زمان واقعی:انتظار می‌رود که متاورس در زمان واقعی ثبات داشته باشد و توانایی مکث آن وجود نداشته باشد. بدین معنی که حتی پس از خروج کاربران، به وجود و عملکرد خود ادامه ­دهد.

ما هنوز در راه اکتشاف متاورس هستیم، اگرچه این مفهوم بیش از ۳۰ سال است که مطرح شده است. با این حال، نمونه کاملی وجود ندارد که تمام الزامات یک متاورس ایده‌آل را برآورده کند. موضوع حائز اهمیت این است که متاورس در همه سیستم عامل‌های مختلف واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، کامپیوتر، دستگاه‌های تلفن همراه و کنسول‌های بازی قابل دسترسی است. بسیاری از مردم به متاورس به عنوان موضوعی می‌نگرند که گویی فقط در مورد بازی‌ها است، اگرچه سرگرمی به وضوح بخش مهمی از متاورس بوده، اما متاورس فقط شامل بازی نمی‌شود.

ساخت فراجهان «متاورس» در فیسبوک

متاورس هیچ خالق (یا تعریف) واحدی ندارد، بنابراین چیزی نیست که فیسبوک مالک آن یا فقط مسئول توسعه آن باشد. در این میان، اخیراً زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک، پیشرو در تبلیغات متاورس بوده و آن را به عنوان نسخه واقعیت مجازی اینترنت معرفی کرده است. زاکربرگ متاورس را این‌گونه تعریف می‌کند: «مجموعه‌ای از فضا‌های مجازی که در آن می‌توانید با افراد دیگری که در فضای فیزیکی شما «به‌صورت یکسان» نیستند ایجاد و کاوش کنید».

در واقع متاورس، دنیای دیجیتالی است که در آن واقعیت و مجازی در یک چشم‌انداز علمی-تخیلی ادغام می‌شوند و به افراد اجازه می‌دهد بین دستگاه‌های مختلف حرکت کنند و در یک محیط مجازی ارتباط برقرار کنند. از نظر عملی متاورس به محصولات و خدمات واقعیت افزوده و واقعیت مجازی اشاره دارد. افراد می‌توانند از طریق اینترنت به متاورس و محیط‌های مشترک دنیای مجازی آن دسترسی داشته باشند که در این فضا‌های دیجیتالی با استفاده از واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده بیشتر زندگی می‌کنند. این موضوع به‌نوبه‌خود به همگرایی فیزیکی، واقعیت مجازی در یک فضای آنلاین مشترک اشاره دارد. در این دنیای مجازی تعداد زیادی از مردم می‌توانند برای بازی، کار و معاشرت گردهم جمع شوند و تعاملات افراد به صورت چندبُعدی خواهد بود. کاربران می‌توانند به جای مشاهده آن، خود را در محتوای دیجیتالی غوطه‌ور کنند.

در مجموع می‌توان این‌گونه بیان کرد که متاورس چشم‌اندازی است که شامل بسیاری از شرکت‌ها و در کل صنعت می‌شود. متاورس در حال حاضر علاوه بر فیسبوک توسط اپل، گوگل، آمازون و مایکروسافت در حال توسعه است. شاید افزایش شتاب متاورس در نتیجه همه‌گیری کووید-۱۹ باشد. از آنجایی که افراد بسیاری از راه دور در این همه‌گیری مشغول به کار هستند و به مدرسه می‌روند، تقاضا برای ایجاد راه‌های جدید به‌منظور تعاملات آنلاین افزایش یافته است.

متاورس به عنوان یک اینترنت مُجسم است که به جای مشاهده محتوا، افراد در آن هستند. افراد احساس می‌کنند در کنار دیگران و در مکان‌های دیگری می‌توانند باشد. فناوری متاورس تا تحقق کامل سال‌ها فاصله دارد. انتظار می‌رود در نهایت مکانی باشد که مردم بتوانند در یک محیط مجازی و آنلاین کار کنند، بازی کنند، یاد بگیرند، خرید کنند و با دوستان خود تعامل داشته باشند. این موضوع فرصتی برای دولت‌ها و وزارتخانه‌های امورخارجه خواهد بود تا با ایجاد، تقویت و تداوم گفتگوی بین فرهنگی از طریق تعاملات بلادرنگ بین مردم جهان در متاورس بر روی افراد و شهروندان سایر دولت‌ها اثرگذار باشند.