به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان آمریکایی از دانشگاه پنسیلوانیا دریافتهاند که طی ۷۵ سال گذشته، تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسانی منجر به افزایش سه برابری فراوانی رویدادهای خطرناک امواج جوی شده است که باعث امواج گرمای طولانی مدت، خشکسالی و سیل میشوند. این مطالعه در مجله علمی Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) منتشر شده است.
دانشمندان آب و هوا دریافتهاند که در دهه ۱۹۵۰، به طور متوسط تابستان شاهد یک رویداد موج عظیم بود، در حالی که امروزه این رقم به سه مورد رسیده است. این رویدادها که به عنوان تقویتهای شبه رزونانسی (QRA) شناخته میشوند، زمانی رخ میدهند که امواج غولپیکر در جریان جت برای هفتهها در جای خود گیر میکنند و گردش طبیعی جو را مسدود میکنند.
نمونههایی از چنین رویدادهایی شامل موج گرمای شمال غربی اقیانوس آرام در سال ۲۰۲۱، موج گرمای قدرتمند در روسیه در سال ۲۰۱۰ و دمای بیسابقه در اروپا در سال ۲۰۰۳ بود.
دلیل اصلی، گرم شدن سریع قطب شمال است که ۳ تا ۴ برابر سریعتر از میانگین جهانی اتفاق میافتد. این امر اختلاف دما بین مناطق قطبی و گرمسیری را کاهش میدهد، جتاستریمها را تضعیف میکند و آنها را "چسبناکتر" میکند.
مایکل مان، یکی از نویسندگان این مطالعه، توضیح داد: «یک نمونه کلاسیک، تابستان ۲۰۱۸ در ایالات متحده است: غرب از گرما و آتشسوزی و شرق از باران بیوقفه رنج میبرد. این آب و هوا یک ماه طول کشید.»
دانشمندان خاطرنشان میکنند که پس از یک رویداد ال نینو (مانند رویداد سالهای ۲۰۲۳-۲۰۲۴)، تابستان بعدی احتمالاً امواج «گیرافتاده» بیشتری را به همراه خواهد داشت. این توضیح میدهد که چرا مدلهای اقلیمی فعلی، مقیاس رویدادهای شدید را کمتر از حد واقعی تخمین میزنند.
اگر انتشار گازهای گلخانهای کاهش نیابد، تأثیرات آن افزایش خواهد یافت و موجهای گرمایی طولانیتر، داغتر و خطرناکتری را به همراه خواهد داشت. در عین حال، خشکسالیها زمینهای کشاورزی بیشتری را نابود میکنند و بارانهای شدید منجر به سیلهای فاجعهبارتری میشوند.