استفاده از نشانگر‌های زیستی برای تشخیص آلزایمر از سایر انواع زوال عقل!

به گزارش مجله خبری نگار/مدیکال نیوز، یکی از جدیدترین یافته‌های این گروه تحقیقاتی که در مجله Neurobiology of Aging منتشر شده است، شناسایی یک تغییر ژنتیکی نادر مرتبط با بیماری آلزایمر است که با سطوح بالای پروتئین ADAM۱۰ نیز مرتبط است. این مطالعه ۸۵ فرد مبتلا به اختلال شناختی و این بیماری ژنتیکی را بررسی کرد که همگی سطوح بالایی از این پروتئین را در خون خود داشتند.

این پروتئین در بین دانشمندان به دلیل نقش آن در تجزیه یا شکستن پروتئین پیش‌ساز بتا آمیلوئید شناخته شده است. این امر از تشکیل پلاک‌ها در مغز که از ویژگی‌های بارز بیماری آلزایمر است، جلوگیری می‌کند.

ADAM۱۰ یک نشانگر زیستی کاندید قدیمی برای بیماری آلزایمر است که در سال‌های اخیر به دلیل پیشرفت در تجهیزات فوق حساس که امکان شناسایی این مولکول‌ها را در غلظت‌های بسیار پایین در پلاسمای خون فراهم می‌کند، اهمیت یافته است.

این مطالعه نشان داد که بیماری ژنتیکی شامل تغییرات در آلل E۴ ژن APOE می‌تواند منجر به افزایش مولکول‌های غیرفعال ADAM۱۰ در خون شود. در نتیجه، مقدار مولکول‌های فعال کاهش می‌یابد و توانایی آنها در مهار تشکیل پلاک‌های بتا آمیلوئید در مغز کاهش می‌یابد.

بیماری پیچیده

بیماری آلزایمر علت اصلی زوال عقل در سراسر جهان است که بیش از ۳۵.۶ میلیون نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نه تنها درمانی برای آن وجود ندارد، بلکه تشخیص آن همچنان یک چالش بزرگ برای پزشکی است. هرچه زودتر تشخیص داده شود، احتمال به تأخیر انداختن شروع علائم بیشتر می‌شود. دلیل این امر این است که تاکنون، معکوس کردن فرآیند تخریب عصبی فقط در مراحل اولیه بیماری، که به عنوان اختلال خفیف عصبی-شناختی شناخته می‌شود، امکان‌پذیر بوده است. این مرحله با زوال شناختی بدون تأثیر قابل توجه بر عملکرد فرد مشخص می‌شود.

در این زمینه، محققان UFSCar در حال توسعه روشی برای درمان آلزایمر هستند. آزمایش‌های خون پیش‌آگهی مبتنی بر ADAM۱۰ که می‌توانند افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف را که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری آلزایمر هستند، شناسایی کنند.

راهنمایی برای پیشبرد تحقیقات زیست‌درمانی، کتاب الکترونیکی به راهنمای ضروری شما برای پیشبرد تحقیقات زیست‌درمانی خوش آمدید.

این محقق می‌گوید: «مطالعات ما نشان می‌دهد که ADAM۱۰ نه تنها در مورد این بیماری نادر، بلکه در سایر علل بیماری آلزایمر نیز در مسیری قبل از تشکیل پلاک‌های بتا آمیلوئید عمل می‌کند. با این اوصاف، اگر همه چیز طبق پیش‌بینی فرضیه ما پیش برود، ممکن است که بتواند یک نشانگر پیش‌آگهی باشد و قبل از تشکیل این نقاط عطف پاتولوژیک، نشان دهد که آیا فرد احتمال ابتلا به بیماری را دارد یا خیر.»

کومینتی خاطرنشان می‌کند که در حال حاضر، تشخیص پلاک‌های بتا آمیلوئید در مغز و پروتئین تائو هیپرفسفریله شده (یکی دیگر از نشانه‌های بیماری آلزایمر) برای تشخیص بسیار دقیق است. «با این حال، تمایز یک زوال عقل از دیگری هنوز یک چالش بزرگ است.» او می‌گوید: «از این نظر، ترکیبی از نشانگر‌های زیستی می‌تواند، به عنوان مثال، غربالگری گسترده‌تر جمعیت را از طریق آزمایش خون امکان‌پذیر کند.»

محققان با همکاری بخش‌های شیمی و پیری‌شناسی در UFSCar، حسگری را توسعه داده‌اند که از سطح ADAM۱۰ در خون برای تمایز بین افراد مسن سالم و افراد مبتلا به آلزایمر استفاده می‌کند. این آزمایش در حال حاضر از طریق مطالعاتی با ۵۰۰ داوطلب در حال اعتبارسنجی است.

ما در حال حرکت به سمت یافتن نشانگر‌های پیش‌آگهی برای این بیماری هستیم. بسیاری از مردم تعجب می‌کنند که چرا اگر هنوز درمانی برای آلزایمر وجود ندارد، به دنبال تشخیص هستند. واقعیت این است که ما در درازمدت کار می‌کنیم. او می‌گوید: «در برهه‌ای از زمان، ممکن است درمانی پیدا شود و در آن زمان، داشتن یک روش تشخیصی مانند روشی که ما پیشنهاد توسعه آن را داریم، بسیار مهم خواهد بود.»

کامینتی خاطرنشان می‌کند که یکی دیگر از جنبه‌های مهم این پروژه، ساخت یک پایگاه داده متنوع ژنتیکی است که عوامل خطر آلزایمر، مانند سطح تحصیلات، درآمد و کیفیت زندگی را نیز در نظر می‌گیرد. کامینتی توضیح می‌دهد: «ما توالی‌یابی ژنتیکی ۵۰۰ داوطلب را تکمیل کرده‌ایم و یک پایگاه داده بی‌همتا در جهان ایجاد کرده‌ایم. این پایگاه داده علاوه بر اینکه منعکس‌کننده تنوع ژنتیکی برزیل است، حاصل جمعیتی است که ویژگی‌های متمایزی از شمال جهان، جایی که بیشتر تحقیقات در آن انجام می‌شود، دارد. این مهم است، زیرا می‌دانیم که ارتباط عوامل خطر آلزایمر می‌تواند بین مناطق ثروتمند و فقیر متفاوت باشد.»