به گزارش مجله خبری نگار،این بیماری همان طور که از نام آن پیدا است از پرندگان به انسان منتقل میشود، اما طوطی تنها عامل انتقال آن نمیباشد بلکه سایر پرندگان وحشی و خانگی نیز ممکن است ناقل عفونت باشند و آن را به انسان منتقل کنند.
تب طوطی از بیماریهای باکتریایی بسیار نادر است که بیشتر در محیطهای گرمسیری دیده میشود و طبق گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها سالانه کمتر از ۱۰ مورد انسانی ابتلا به آن گزارش میشود، اما از آن جا که علائم آن به بسیاری از اختلالات دیگر شباهت دارد ممکن است برخی موارد ابتلا به درستی تشخیص داده نشده یا گزارش نشوند.
تب طوطی بیشتر در کشورهایی همچون آرژانتین، استرالیا و انگلیس گزارش شده، اگرچه ممکن است در هر جایی که پرندگان به عنوان حیوان خانگی یا در تعداد انبوه مانند مرغ داریها نگهداری میشوند رخ دهد.
تب طوطی در اکثر موارد از پرندگان زیر به انسان منتقل میشود:
طوطی
مرغ
بوقلمون
کبوتر
اردک
عروس هلندی
شاه طوطی
در صورتی که فرد با پرنده آلوده تماس پیدا کرده یا ذرات ریز ادرار، مدفوع یا سایر ضایعات بدن این حیوانات از راه تنفس به بدن او منتقل شود ممکن است به تب طوطی مبتلا شود. به علاوه اگر پرنده آلوده به باکتری فرد را گاز بگیرد یا منقارش را به دهان او بچسباند ممکن است باکتری به فرد انتقال پیدا کند.
ناگفته نماند انتقال تب طوطی به صورت انسان به انسان و از طریق استنشاق قطرات ریزی که هنگام سرفه کردن فرد بیمار در هوا پخش میشود رخ میدهد، اما این مسئله بسیار نادر است.
پرندگان آلوده به باکتری تب طوطی لزوما علائمی از خود نشان نمیدهند و ممکن است چندین ماه قبل از ظاهر شدن هر گونه علائم ظاهری به باکتری آلوده شده باشند؛ بنابراین تنها با مشاهده ظاهر سالم پرنده نمیتوان گفت به تب طوطی مبتلا نمیباشد.
پرندگان مبتلا به تب طوطی ممکن است لرز یا مشکل تنفسی داشته باشند، سایر علائم عبارتند از:
ترشحات چشم یا بینی
اسهال
تغییر رنگ مدفوع یا ادرار به طیف رنگ سبز
کاهش وزن
بی حالی و خواب آلودگی
پرنده مبتلا ممکن است کمتر غذا بخورد یا به طور کلی اشتهایش را از دست بدهد.
بیماری تب طوطی در انسان معمولا شبیه علائم آنفلوآنزا یا ذات الریه به نظر میرسد که تقریبا ۱۰ روز پس از آلوده شدن شروع شده، اما ممکن است بین ۴ تا ۱۹ روز نیز طول بکشد.
برخی علائم شبه آنفلوآنزای تب طوطی عبارتند از:
تب و لرز
تهوع و استفراغ
درد عضلات و مفاصل
اسهال
ضعف
خستگی
سرفه معمولا خشک
سایر علائم احتمالی این بیماری که ممکن است شبیه آنفلوآنزا به نظر نرسند شامل درد قفسه سینه، تنگی نفس و حساسیت به نور میباشد.
در موارد نادر این بیماری ممکن است باعث التهاب اندامهای داخلی مختلف مانند مغز، کبد و بخشهایی از قلب شود. همچنین گاهی در عملکرد ریه اختلال کرده و به ذات الریه منجر خواهد شد.
برخی بیماریها که علائم مشابه تب طوطی دارند عبارتند از:
تب مالت یا بروسلوز که نوعی عفونت باکتریایی در دام است و میتواند به انسان نیز انتقال پیدا کند
تولارمی (تب خرگوش) که نوعی بیماری نادر است و معمولا در خرگوشها و جوندگان یافت میشود. این عفونت میتواند از طریق نیش کنه، مگس آلوده یا تماس با پستانداران آلوده به انسان منتقل شود
اندوکاردیت عفونی
آنفلوآنزا
سل
ذات الریه
تب کیو که نوع دیگری از عفونت باکتریایی است
از آن جا که تب طوطی یک وضعیت نادر است و علائم مشابه سایر بیماریها دارد، ممکن است پزشک در نگاه اول به آن مشکوک نشود، اما افرادی که اخیرا در معرض پرندگان بالقوه بیمار بوده یا در فروشگاه حیوانات خانگی، مطب دامپزشک، کارخانه فرآوری طیور و سایر اماکنی که آنها را در تماس با پرندگان قرار میدهد کار کنند لازم است حتما به پزشک خود اطلاع دهند.
پزشک برای تشخیص تب طوطی ممکن است چندین آزمایش انجام دهد، از جمله:
کشت خون و خلط: این آزمایشها نشان میدهند که فرد حامل باکتری عامل این عفونت میباشد یا خیر
اشعه ایکس قفسه سینه: این تکنیک برای تشخیص ذات الریه که ممکن است به دلیل ابتلا به تب طوطی رخ داده باشد به کار میرود
آزمایش تیتر آنتی بادی: این آزمایش برای تعیین این که آیا بدن آنتی بادی برای باکتری عامل تب طوطی تولید کرده یا خیر به کار میرود
لازم به ذکر است آنتی بادیها پروتئینهایی هستند که سیستم ایمنی بدن در صورت شناسایی یک ماده خارجی و مضر به نام آنتی ژن مانند باکتری یا انگل تولید میکند و تغییر در سطح آنها میتواند نشان دهنده این باشد که بدن فرد به باکتری عامل تب طوطی آلوده شده است.
تب طوطی با آنتی بیوتیکها قابل درمان است و دو داروی تتراسایکلین و داکسی سایکلین از آنتی بیوتیکهای موثر در درمان این بیماری محسوب میشوند. با این حال پزشک ممکن است از انواع دیگر آنتی بیوتیک نیز استفاده کند. به عنوان مثال کودکان بسیار خردسال با آزیترومایسین درمان میشوند.
روند درمان به این صورت است که بلافاصله بعد از تشخیص بیماری، درمان آنتی بیوتیکی شروع شده و به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از بهبود تب ادامه خواهد داشت.
اکثر افراد مبتلا به تب طوطی که تحت درمان قرار میگیرند به طور کامل بهبود مییابند، اما در افراد مسن، کودکان و کسانی که به بیماریهای دیگر مبتلا هستند ممکن است فرایند درمان طولانیتر باشد.
لازم به ذکر است به طور کلی تب طوطی به ندرت باعث مرگ و میر در افرادی که درمان مناسب دریافت کرده اند میشوند.
در صورتی که در خانه پرنده نگهداری میکنید باید برای پیشگیری از بروز این بیماری، اقداماتی انجام دهید که از جمله آنها میتوان به تمیز کردن صحیح قفس پرندگان و مراقبت از آنها برای جلوگیری از بیمار شدن اشاره کرد.
همچنین توصیه میشود به پرندگان خود غذای مناسب و فضای کافی بدهید تا بیش از حد در کنار هم نباشند. اگر بیش از یک قفس دارید حتما قفسها را از هم دور نگه دارید تا مدفوع و مواد دیگر بین آن منتقل نشود.
علاوه بر این اقدامات زیر برای پیشگیری از ابتلا به تب طوطی توصیه میشود:
پرندگان خانگی را از فروشگاههای معتبر خریداری کنید
بعد از دست زدن به پرندگان یا وسایل پرنده دستهای خود را به طور مرتب بشویید
از تماس منقار پرنده به دهان یا بینی خود جلوگیری کنید
پرندگانی را که بیمار به نظر میرسند نزد دامپزشک ببرید
پرندگان را در مکانی با تهویه مناسب نگهداری کنید
اگر پرنده جدید خریداری کردید حتما ابتدا آن را به دامپزشک ببرید و به مدت حداقل ۳۰ روز پرنده را قرنطینه کرده و اجازه ندهید با پرندگان دیگر تماس داشته باشد. همچنین در این مدت او را زیر نظر بگیرید.
اگر پرنده مریض یا مرده (چه وحشی و چه حیوان خانگی) دیدید آن را لمس نکنید. اگر پرنده خانگی است هنگام لمس یا حرکت دادن آن احتیاط به خرج دهید.
از دستکش و ماسک برای جلوگیری از تنفس هر گونه باکتری، گرد و غبار پر پرندگان یا سایر ضایعات آنها استفاده کنید. همچنین باید قفس و تمام تجهیزاتی که برای جلوگیری از عفونت یا عود عفونت در پرنده استفاده کرده اید ضد عفونی کنید.
منبع:سومیتا