صحبت کردن با لهجه محلی ربات‌ها چه نمودی دارد؟

به گزارش مجله خبری نگار،ربات‌های اجتماعی می‌توانند در بسیاری از موارد مانند آموزش، یادگیری و مراقبت به ما کمک کنند. از آنجا که این ربات‌ها برای تعامل داشتن با انسان‌ها طراحی شده‌اند، عملکرد آن‌ها به گونه‌ای است که کار ما را راحت کنند و این امر شامل نحوه صحبت کردن آن‌ها نیز می‌شود.

به نقل از ساینمگ، برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مردم دوست دارند ربات‌ها از لهجه یا گویش آشنا استفاده کنند. این در حالی است که نتایج پژوهش‌های دیگر، خلاف این موضوع هستند.

«کاترینا کونه» (Katharina Kühne) پژوهشگر «دانشگاه پوتسدام» (University of Potsdam) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: مردم به طور شگفت‌انگیزی، احساسات متفاوتی را در مورد ربات‌هایی دارند که با یک گویش خاص صحبت می‌کنند. برخی آن را دوست دارند، اما برخی دیگر زبان استاندارد را ترجیح می‌دهند. این امر ما را به فکر فرو برد که شاید موضوع فقط ربات نیست، بلکه مردم چنین ترجیحاتی را شکل می‌دهند.

عوامل زیادی بر سطح راحتی افراد با ربات‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارند. ربات‌ها زمانی بهترین عملکرد را دارند که قابل اعتمادتر و شایسته‌تر به نظر برسند و صدای گفتار مشابه انسان به تحقق یافتن این هدف کمک می‌کند. صدای گفتار با یک گویش یا یک زبان استاندارد می‌تواند بر قابل اعتماد بودن یا شایستگی آن تأثیر بگذارد. استفاده کردن از زبان استاندارد اغلب به عنوان یک روش هوشمندانه‌تر تلقی می‌شود، اما صحبت کردن به لهجه‌ای که دوستانه یا آشناست می‌تواند آرامش‌بخش باشد.

کونه ادامه داد: رباتی را تصور کنید که می‌تواند صحبت کردن خود را به یک گویش تغییر دهد. اکنون، آن ویژگی را که در تعامل شما با یک ربات حیاتی‌تر است در نظر بگیرید. این ویژگی، احساس کردن یک ارتباط مانند یک گفتگوی دوستانه در خانه سالمندان است یا درک کردن آن به عنوان یک ارتباط شایسته مانند یک سرویس که در آن زبان استاندارد اهمیت دارد.

پژوهشگران برای آزمایش تأثیر لهجه بر پذیرش ربات، ۱۲۰ نفر را که در برلین یا براندنبورگ زندگی می‌کردند، در یک نظرسنجی آنلاین مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها از شرکت‌کنندگان خواستند تا ویدیو‌هایی را تماشا کنند که در آن‌ها یک ربات با استفاده از صدای یک مرد به گویش استاندارد آلمانی یا برلینی صحبت می‌کرد. این گویش متعلق به طبقه کارگر در نظر گرفته می‌شود و گاهی اوقات رسانه‌ها آن را برای ایجاد یک حس غیررسمی و دوستانه به کار می‌گیرند.

کونه توضیح داد: گویش برلینی به طور کلی برای بیشتر آلمانی‌زبان‌ها قابل درک است؛ از جمله برای کسانی که بومی آلمان نیستند، اما به این زبان تسلط دارند.

دانشمندان از شرکت‌کنندگان خواستند که قابلیت اعتماد و شایستگی ربات را مورد ارزیابی قرار دهند و یک پرسش‌نامه جمعیت‌شناختی را شامل سن، جنسیت، مدت زمان سکونت در برلین، میزان صحبت کردن به گویش برلینی و تعداد دفعات استفاده کردن از آن پر کنند. این نظرسنجی به طور خودکار نوع دستگاهی را که شرکت‌کنندگان برای مشاهده ویدیو‌ها استفاده می‌کردند، ثبت می‌کرد. این دستگاه‌ها شامل تلفن، تبلت یا رایانه بودند.

ارتباط واضحی بین قابلیت اعتماد و شایستگی وجود داشت، شایستگی بیشتر با افزایش قابلیت اعتماد همراه بود. شرکت‌کنندگان به طور کلی رباتی را ترجیح می‌دادند که به زبان آلمانی استاندارد صحبت کند. با وجود این، شرکت‌کنندگانی که با لهجه برلینی راحت‌تر بودند نیز گویش ربات را ترجیح دادند.

کونه گفت: اگر در صحبت کردن با یک گویش خوب هستید، به احتمال زیاد به رباتی اعتماد خواهید کرد که به همان گویش صحبت می‌کند. به نظر می‌رسد مردم بیشتر به ربات اعتماد می‌کنند، زیرا شباهت‌هایی را در آن می‌بینند.

شرکت‌کنندگانی که به جای رایانه از تلفن یا تبلت برای دیدن ویدیو‌ها استفاده کردند، به ربات‌هایی که به زبان آلمانی استاندارد صحبت کرده بودند، امتیاز کمتری دادند. دانشمندان معتقدند دلیل این است که دستگاه‌های کوچک و قابل حمل به افزایش حواس‌پرتی شرکت‌کنندگان از ویدیو‌ها منجر می‌شوند.

کونه ادامه داد: این موضوع ما را بدون شواهد واضح مبنی بر موافقت یا مخالفت با این ایده رها می‌کند که افراد روبه‌روشده با چالش‌ها ممکن است با ربات‌های اجتماعی که به گویش آشنا صحبت می‌کنند، راحت‌تر باشند، اما اگر یک ربات از زبان استاندارد استفاده کند و برای مردم ضروری باشد که آن را به عنوان یک ربات شایسته درک کنند، تعامل ممکن است به معنای به حداقل رساندن بار شناختی مفید باشد. ما قصد داریم با آزمایش کردن بار شناختی در طول گفت‌وگوها، به عمق بیشتری برسیم.

دانشمندان خاطرنشان کردند که صحبت کردن یا درک کردن یک گویش می‌تواند بخشی از هویت درون‌گروهی باشد و به ربات‌ها امکان دهد تا از تعصب درون‌گروهی استفاده کنند، زیرا مردم تمایل دارند ربات‌هایی را ترجیح دهند که به نوعی شبیه به آن‌ها هستند. با وجود این، اعتبار یک گویش ممکن است بر نحوه دریافت آن توسط شنوندگان تأثیر بگذارد.

این پژوهش در مجله «Frontiers in Robotics and AI» به چاپ رسید.