معلمی یا اینفلوئنسری! درباره معضلی به نام «معلم بلاگرها»

به گزارش مجله خبری نگار/ایران-الناز موسوی یکتا: با گذشت دو ماه از سال تحصیلی هنوز تعدادی از مدارس درگیر اشتباهات موجود در کتب درسی پخش شده و بدتر از آن تعداد کم کتاب‌های توزیع شده در مدارس است که این موضوع اولیای مدارس و والدین را با مشکلات جدی مواجه کرده است.

در این میان با گسترش روزافزون فضای مجازی در سال‌های پس از کرونا و میل به دیده‌شدن و تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی چالش تازه‌ای درحال رشد است که زنگ خطر جدی را برای آموزش‌وپرورش به صدا درآورده است.

پدیده نوظهور معلم بلاگر‌ها یا معلم اینفلوئنسرها، قصه جدیدی است که خانواده‌ها در حال دست و پنجه نرم کردن با آن هستند.

مادری که فرزند کلاس سوم ابتدایی دارد، شکایت خودش را این‌طور بیان می‌کند: برای ثبت‌نام دخترم خیلی سختی کشیدم. کلاس اول و دوم مدرسه دولتی می‌رفت. به‌خاطر شلوغی کلاس‌ها و اینکه معلم نمی‌رسید به همه توجه کند با وجود هزینه زیاد، غیرانتفاعی ثبت‌نام کردم. زمان ثبت نام به ما گفتند که ما معلم‌های خیلی مطرحی داریم و مطمئن باشید بچه‌تون به بهترین شکل تعلیم می‌بینه. الان که دو ماه از سال گذشته بچه بیشتر درگیر اینه که خانم چه کلیپی از کلاسشون گذاشته توی صفحه‌اش و آیا خوب افتاده یا نه؟
اعتراض هم که کردم گفتن این سیستم آموزشی جدیده و بچه‌ها این‌جوری خلاق‌تر و شادتر می‌شن. البته که فقط من و چند مادر دیگه از این موضوع ناراحتیم و خانواده‌های دیگه همپای معلم دارن خودشون هم کلیپ میذارن توی فضای مجازی و اعتراضی ندارند.

معلم سه روز در هفته با یک فیلمبردار می‌ره سر کلاس و برای بچه‌ها قوانین عجیبی مثل‌اینکه کیف‌ها همه باید یک طرف باشه، خوراکی‌های خاص بیارن، هر کسی برای هر درسی کیک و کوکی سفارش بده و ... گذاشته.

بعد از شنیدن درددل این مادر با یک جست وجوی ساده متوجه شدم که آش از آنچه تصور می‌شود شورتر است. تعداد این معلم بلاگر‌ها کم نیست و تعداد مدارسی که در رقابت برای جذب این افراد هستند هم هر روز در حال گسترش است.

یکی از دلایلی که معلمان ممکن است دوست داشته باشند در اینستاگرام دیده شوند، این است که آن‌ها می‌توانند ارتباط بیشتری با دانش‌آموزان، خانواده‌ها و جامعه برقرار کنند و در این ارتباط می‌توانند فرصت‌های شغلی و مالی دیگری را برای خود فراهم کنند که این موضوع تا زمانی خارج از ایراد است که پای امنیت و صلاح کودکان به میان نیاید.

با گسترش هوش مصنوعی و زنگ خطر‌هایی که متخصصان از افزایش سوءاستفاده‌های احتمالی از این ابزار مجازی جدید به صدا درآورده‌اند، نگرانی‌ها برای آینده این کودکان بیشتر و بیشتر می‌شود.

یکی از دیگر دلایلی که این موضوع قابل‌پذیرش برای عموم نیست این است که بلاگر بودن و تولید محتوا برای فضای گسترده مجازی اضافه بر آنکه بسیاری از حریم‌های خصوصی افراد را شکسته، مستلزم زمان زیادی در طول روز است.

یک آموزگار در طول روز زمان زیادی را باید صرف ضبط و تولید محتوا کند. این زمان برای مدارس بسیار زیاد است و عملاً باعث می‌شود معلم‌ها از آموزش درست و رسیدگی به دانش‌آموزان باز بمانند.

از دیگر مطالبی که حائز اهمیت بوده و در این مطلب باید به آن اشاره کرد تقویت حس دیده‌شدن و سوق کودکان که درکی از این فضا و خطرات احتمالی حضور در آن ندارند به سمت بلاگر شدن است.

انتشار محتوا از دانش‌آموزان از چند جنبه روانی نیز مضر و قابل بررسی است.

اول اینکه آن‌ها را در مسیر نادرست طنازی برای جلب مخاطب قرار می‌دهد و دوم والدین را در یک قیاس نابرابر از هوش و استعداد فرزند انداخته و ممکن است با فشار‌های غیرعادی برای پیروی از یک الگو نامناسب آینده آن شخص را به خطر بیندازد.

همان‌طور که در هر شغل دیگری نیز می‌توان اشتباه کرد، بلاگری نیز به‌عنوان یک شغل و فعالیت می‌تواند مزایا و معایب خود را داشته باشد. به‌طور کلی، بلاگری برای معلمان می‌تواند به عنوان یک فرصت بسیار ارزشمند برای بهبود کیفیت آموزش‌وپرورش و به‌اشتراک‌گذاری دانش و تجربیات، استفاده شود. با این حال، برخی مسائل و مشکلات نیز ممکن است در این راه به وجود آید که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱- امکان انتشار اطلاعات شخصی: بعضی از معلمان ممکن است در حین نوشتن پست‌های صفحه شخصی خود، اطلاعات یا حتی خصوصیات دانش‌آموزان خود را در آن‌ها ذکر کنند. این اطلاعات ممکن است باعث نارضایتی برخی از افراد شود و حتی به نتیجه‌ای منجر شود که معلم از کار خود مستعفی شود.

۲- تأثیر منفی بر شغل معلمی: در صورتی که پست‌های یک معلم دارای محتوا منفی باشد، می‌توانند به شکلی منفی بر کار آن معلم تأثیر بگذارند و حتی ممکن است باعث شود که دانش‌آموزان و والدین آن‌ها از کار آن معلم ناراضی شوند.

۳- خطرات امنیتی: با توجه به اینکه بلاگر‌ها معمولاً در دسترس عموم هستند، این بدان معناست که معلمان باید از نظر امنیتی احتیاط کنند و نگران باشند که اطلاعات شخصی یا حتی کد‌های دسترسی به سیستم‌های مدرسه در پست‌ها ذکر نشده، تا برای برخی افراد قابل‌دسترسی باشند.

۴- تمرکز بر بلاگ نویسی به‌جای تدریس: به دلیل اینکه بلاگر شدن نیازمند زمان و انرژی زیادی است، این مسأله ممکن است باعث شود که معلم بیشتر تمرکز خود را روی بلاگ نویسی و ارتباط با بلاگر‌های دیگر بگذارد تا تمرکز روی تدریس و ارائه درس‌ها.

این معضل به دلیل اینکه بلاگ نویسی نیازمند زمان و توجه زیادی است، می‌تواند باعث شود که معلمان کمتر به تدریس خود تمرکز کنند. این مسأله ممکن است به شکلی منفی بر تحصیلات و پیشرفت دانش‌آموزان تأثیر بگذارد و حتی ممکن است باعث شود که والدین و ادارات آموزشی از عملکرد معلم ناراضی شوند؛ بنابراین، معلمان باید مطمئن باشند که ارائه مطالب در صفحه آن‌ها به‌عنوان یک ابزار برای بهبود و ارتقای تجربه درسی دانش‌آموزان استفاده می‌شود و تمرکز اصلی آن‌ها همچنان روی تدریس و ارائه درس‌های خود است.

سرهنگ رامین پاشایی، معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا در خصوص فعالیت معلم بلاگر‌ها می‌گوید: فعالیت معلم‌ها در حوزه بلاگری مشکلی نداشته، چراکه این یک شیوه مرسوم در کل دنیاست. اگر چهارچوب‌ها و قوانین و مقررات آن کشور نقض نشود، فعالیت در این حوزه هیچ مشکلی ندارد. در برخی از فیلم‌ها چهره دانش‌آموزان مشخص است که این کار مصداق رعایت‌نکردن حریم خصوصی کودکان است و خانواده دانش‌آموزان می‌توانند از این موضوع شکایت داشته باشند. در برخی دیگر از فیلم‌ها دانش‌آموزان رفتاری دارند که انتشار آن در فضای مجازی می‌تواند موجب تمسخر این کودک در این فضا و به سُخره گرفتن او شود که چنین رفتاری هم مصداق جرم در فضای مجازی است و در صورت شکایت خانواده دانش‌آموزان امکان پیگیری وجود دارد.

مدرسه خانه دوم کودکان بوده و از لحاظ آرامش و امنیت باید در سطح محل زندگی آن‌ها عمل کند، با افزایش معلم بلاگرها، نه تنها سطح آرامش دانش‌آموزان هر روز کمتر می‌شود؛ بلکه امنیت آن‌ها هم از بین می‌رود.
امام سجاد (ع) در ستایش مقام معلمی می‌فرمایند:

اگر معلم وظیفه معلمی را بداند و به آن عمل کند، خداوند نعمت دانش را بر او بیشتر خواهد کرد.