تلاش غرب برای موثر نشان دادن تحریم‌ها علیه روسیه در سایه افزایش تردید‌ها

به گزارش مجله خبری نگارروزنامه "پاسایر نویه پرسه" آلمان در مطلبی به بررسی تاثیرات تحریم‌های غرب بر روسیه در جریان جنگ اوکراین پرداخته و با طرح این پرسش که تحریم‌های ضد روسی واقعا چه دستاوردی داشته است نوشت: شکوفایی صنعت تسلیحات روسیه و قیمت بالای نفت، تردید‌های جدیدی را در مورد اثربخشی تحریم‌های غرب بر سر جنگ روسیه علیه اوکراین ایجاد کرده است.

در این شرایط صحرا واگن کنشت، سیاستمدار جناح چپ در آلمان و حزب افراطی جایگزینی برای آلمان ضمن ابراز تردید درباره اثر بخشی تحریم‌ها خواستار توقف این اقدامات تنبیهی شده اند.

در اینجا این پرسش مطرح است که آیا ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا باید این مسئله را به رسمیت بشناسند که نفوذ جهانی آن‌ها در قرن بیست و یکم بسیار محدودتر از حد انتظار است؟ البته جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، اخیرا ارزیابی‌های تیره و تار از اثربخشی اقدامات تنبیهی علیه روسیه را نادرست توصیف کرده است.

نویسنده در ادامه با طرح این پرسش که وضعیت اقتصاد روسیه پس از اقدامات تنبیهی بی‌سابقه غرب چگونه است؟ نوشت: از منظر اتحادیه اروپا، شرایط اقتصادی این کشور هر چیزی جز خوب است. بر اساس آمار بروکسل، تولید اقتصادی روسیه در سال گذشته ۲.۱ درصد کاهش یافت. بر اساس این ادعا‌ها بخش‌های فناوری پیشرفته که تا آغاز جنگ به طور پیوسته رشد کرده بودند، خسارات بسیار سنگینی را ثبت کردند. بر اساس گزارش اتحادیه اروپا، تولید وسایل نقلیه موتوری در سال ۲۰۲۲ در این کشور نسبت به سال قبل ۴۸ درصد و تولید رایانه، الکترونیک و اپتیک ۸ درصد کاهش یافته است.

اتحادیه اروپا اخیرا با توجه به سال جاری، به گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) اشاره کرده که بر اساس آن تولید اقتصادی روسیه احتمالاً دوباره تا ۲.۵ درصد کاهش خواهد یافت.

از طرفی این طور انتظار می‌رود که وضعیت بودجه دولتی روسیه بدتر شود. البته دولت روسیه هنوز از انعطاف بودجه برخوردار است. بر این اساس بودجه برای مدارس، بیمارستان‌ها و جاده‌ها در حال حاضر کاهش پیدا کرده در حالی که تقریبا یک سوم بودجه صرف دفاع و امنیت داخلی می‌شود.

اما علیرغم محدودیت‌های صادراتی گسترده، به نظر می‌رسد که توانایی جنگیدن در این کشور به ندرت از این مسئله رنج می‌برد. یکی از دلایل آن این است که صنعت دفاعی روسیه در بسیاری از زمینه‌ها به منابع غرب وابسته نیست. علاوه بر این، غرب نمی‌تواند به کشور‌های ثالث دیکته کند که چه محصولاتی را باید ویا نباید به روسیه تحویل دهند.

به عنوان مثال، روسیه اکنون به جای واردات از اتحادیه اروپا یا سایر کشور‌های همسایه، برخی از محصولات با فناوری پیشرفته را از چین یا از طریق چین وارد می‌کند. غرب به سختی اهرمی برای جلوگیری از معاملات تسلیحاتی احتمالی جدید از روسیه به کشور‌هایی مانند ایران یا کره شمالی دارد.

با این حال، سیاستمداران غربی شرط می‌بندند که تحریم‌ها به طور فزاینده‌ای تأثیری خارج از بخش نظامی خواهد داشت. آن‌ها بر این باورند که اکثر هواپیما‌های مدرن که توسط خطوط هوایی روسیه اداره می‌شوند، به قطعات یدکی و کمک‌های فنی اروپایی و آمریکایی که ممنوع شده است متکی هستند.

در این شرایط اخیرا صدا‌های فزاینده‌ای در این باره شنیده می‌شود که تحریم‌های غرب علیه روسیه اثر مطلوب را ندارد. البته جوزف بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا در پایان ماه اوت ادعا کرد که تحریم‌های نفتی موفقیت آمیز بوده است. وی خاطرنشان کرد: در آوریل ۲۰۲۳ آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) میانگین قیمت صادرات نفت خام روسیه را حدود ۶۰ دلار در هر بشکه گزارش کرد که معادل ۲۴ دلار در هر بشکه تخفیف در مقایسه با قیمت جهانی نفت است.

آژانس بین‌المللی انرژی تخمین می‌زند که درآمد‌های نفتی روسیه به طور کلی ۲۷ درصد کمتر از سال قبل است. در عین حال، این آژانس این مسئله را مثبت ارزیابی می‌کند که حجم کلی صادرات نفت روسیه در حد مورد نظر حفظ شده است. بر این اساس این امر به ثبات بازار‌های جهانی کمک کرد.

با این حال، دولت مسکو اخیراً به خود می‌بالد که قیمت نفت برند روسی Urals اکنون بالاتر از سقف قیمتی ۶۰ دلاری است که غرب تعیین کرده است. علاوه بر این، به ارقامی اشاره شده است که بر اساس آن روسیه در ماه اوت ۱۷.۱ میلیارد دلار از صادرات نفت به کشور‌هایی مانند هند و چین درآمد داشته است.

نویسنده در ادامه این مطلب نوشت: یکی از دلایل اثربخشی محدود تحریم‌ها علیه روسیه اصل اقدامات تنبیهی است. بر این اساس به منظور اعمال سقف قیمتی برای صادرات نفت روسیه به کشور‌های غیر اتحادیه اروپا، تصمیم گرفته شد که در آینده خدمات مهم برای صادرات نفت روسیه تنها در صورتی بدون مجازات ارائه شود که قیمت نفت صادراتی از سقف قیمتی تجاوز نکند. با این حال، اتحادیه اروپا تنها می‌تواند برای دور زدن تحریم‌ها علیه شرکت‌های داخلی اقدامات تنبیهی انجام دهد.

بورل اخیرا اعتراف کرده که باید با دور زدن تحریم‌های اتحادیه اروپا قاطعانه‌تر مبارزه شود. وی در این باره گفته است: به این منظور، ما همکاری خود را با کشور‌های ثالث کلیدی تشدید می‌کنیم و از آن‌ها می‌خواهیم تا از نزدیک بر تجارت کالا‌های تحریم‌شده اتحادیه اروپا، به‌ویژه کالا‌هایی که در میدان نبرد در اوکراین یافت می‌شوند، نظارت دقیق داشته باشند و اقداماتی انجام دهند. با این حال به گفته وی فضای مانور در کنترل شرکت‌های غربی وجود دارد.

در این شرایط صحرا واگن کنشت، نماینده حزب چپ پارلمان آلمان و برخی نمایندگان حزب افراطی جایگزینی برای آلمان خواستار لغو تحریم‌ها علیه روسیه شده‌اند.

واگنکنشت اخیراً در سخنانی در پارلمان آلمان گفت که جنگ در اوکراین البته جنایت است. وی تاکید کرد:، اما با جنگ اقتصادی بی سابقه علیه روسیه، دولت فقر خانواده‌ها در آلمان را تشدید و تامین انرژی ارزان برای صنایع آلمان را به خطر می‌اندازد. وی اعتراف کرد: آلمان به مواد خام روسیه و متأسفانه انرژی روسیه برای آینده قابل پیش‌بینی نیاز دارد.

اداره فدرال آمار آلمان هم اخیرا گزارش داده که با وجود تحریم‌های ضد روسی این کشور همچنان به صورت غیر مستقیم و از طریق هند نفت روسیه را وارد می‌کند.

کشور‌های غربی سقف قیمتی برای نفت روسیه در نظر گرفته‌اند که می‌خواهند با استفاده از قدرت بازار خود در بخش‌های کشتیرانی و بیمه آن را در سطح بین‌المللی اعمال کنند. طبق اطلاعات اشپیگل، این مکانیسم طبق برنامه عمل نمی‌کند.

کشور‌های جی هفت، اتحادیه اروپا و استرالیا سال گذشته توافق کردند که نباید بیش از ۶۰ دلار برای نفت روسیه پرداخت شود. بر اساس این توافق این امر باید در سطح بین المللی با کمک قدرت بازار کشور‌های صنعتی در زمینه شرکت‌های کشتیرانی و شرکت‌های بیمه اجرا شود.

به گزارش هفته نامه اشپیگل با این حال، بر اساس تحقیقات موسسه KSE دانشکده اقتصاد کیف، نفت روسیه در مهمترین بنادر صادراتی این کشور با قیمت‌های قابل توجهی بالاتر فروخته می‌شد که اخیراً بیش از ۷۰ دلار در هر بشکه بود.