رفتار آمریکا ضرورت اخذ تضامین عینی و ذاتی را بیشتر کرده است

به گزارش مجله خبری نگار سید مصطفی خوش‌چشم در باره روند مذاکرات بار لغو تحریم‌ها خاطرنشان کرد: قرار بود در این دوره از مذاکرات، آمریکایی‌ها پاسخ لازم به پیشنهادات ایران را ارائه کنند تا مشخص شود که آیا اساسا توافق حاصل خواهد شد یا خیر، اما آمریکا همچنان در پی بازی‌های نمایشی گذشته در راستای کسب امتیاز حداکثری از مذاکرات است.

وی، نمایشی یا واقعی بودن اختلافات در هیات حاکمه آمریکا در قبال مذاکره با ایران را در تصمیم‌گیری تیم ایرانی موثر ندانست و افزود: حتی اگر اختلاف نظر مقامات آمریکایی جدی هم باشد حاکی از قدرت نداشتن طرف آمریکایی برای نشان دادن انعطاف است و ضرورت اخذ تضامین توسط جمهوری اسلامی را دوچندان می‌کند.

این کارشناس حوزه سیاست خارجی گفت: این وضعیت باعث شده طرف آمریکایی به صورت یکپارچه در مذاکرات حاضر نشود و با احتیاط بسیار زیاد، همچنان از دادن جواب قطعی به پیشنهادات ایران خودداری کند و به دنبال فرار از مسئولیت‌های مندرج در برجام باشد.

خوش‌چشم افزود: قطعا، بر اساس متن صریح برجام، آمریکا باید تمام تحریم‌های برجامی و پسابرجامی را بردارد و راستی‌آزمایی و تضامین را بپذیرد. خصوصا در زمینه تضامین، آمریکا باید تضامین ذاتی و عینی در رابطه با حصول یک توافق پایدار و قابل اتکا را به ایران بدهد. در غیر این صورت، طرف آمریکایی همان راهی را خواهد رفت که در سال‌های گذشته دیدیم و به تعهداتش پایبند نخواهد ماند و از برجام عدول خواهد کرد.

وی، آمریکا را مقصر کندی پیشرفت مذاکرات عنوان کرد و گفت: همانطور که علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی اخیرا در توئیتی اعلام کرد ایران از خواسته‌های خود در زمینه برداشته شدن تحریم‌ها و اخذ تضامین عقب نشینی نخواهد کرد و طرف آمریکایی نمی‌تواند درخواست بیشتری داشته باشد و در ارائه پاسخ به پیشنهادات ایران تسریع کند.

طولانی شدن مذاکرات مواضع ایران را محکم‌تر می‌کند

این کارشناس مسائل هسته‌ای با بیان اینکه طرف ایرانی با دستور کار مشخص و به صورت تام‌الاختیار در وین است تا جواب طرف آمریکایی به پیشنهادات را دریافت کند، افزود: واشنگتن مقصر طولانی شدن مذاکرات و یا هرگونه نتیجه منفی در انتهای کار خواهد بود. اکنون افکار عمومی جهانی منتظر تصمیم واشنگتن درباره پیشنهادات ایران است.

خوش‌چشم گفت: به همان اندازه که امکان توافق وجود دارد امکان عدم توافق هم هست و همه چیز وابسته به تصمیم سیاسی آمریکاست. با توجه به ادامه غنی سازی ۶۰ درصدی در ایران، اقدامات انجام شده در حوزه کاهش تاثیرگذاری تحریم‌ها و قدرت موشکی و منطقه‌ای جمهوری اسلامی، طرف ایرانی اهرم‌های فشار زیادی دارد و زمان به نفع طرف ایرانی است.

وی افزود: آمریکا یا به دلیل اختلافات داخلی، عدم توانمندی خود در اتخاذ تصمیم را نشان می‌دهد و یا به دنبال این است که در این لحظات پایانی کار، با یک نمایش فشار همه‌جانبه، ایران را وادار به عقب نشینی کند. طرف ایرانی نمی‌تواند از خط قرمز‌ها عدول کند، زیرا یکبار تجربه یک توافق غیرپایدار و غیرقابل اتکا را داشته است و نمی‌خواهد این تجربه تلخ را تکرار کند.

این کارشناس مسائل راهبردی گفت: تصور بر این بود که این دور از مذاکرات، دور پایانی باشد، زیرا مذاکرات فنی به پایان رسیده و نیاز به اخذ تصمیم‌های سیاسی است. می‌توان گفت طرف غربی تاکنون هیچ ابتکار عملی به خرج نداده و در تمام این مدت، این ایران بوده که ابتکار عمل‌های جدید را ارائه کرده و طرف‌های غربی به آن واکنش نشان داده اند.

خوش‌چشم خاطرنشان کرد: اگر طرف غربی پیشنهادی داشته باشد شاید یکبار دیگر هم بازگشت مذاکره کنندگان به پایتخت‌ها را شاهد باشیم، اما قطعا در صورت بروز چنین وضعیتی، احتمال توافق کمتر می‌شود.

وی با بیان اینکه عدم انسجام و یکپارچگی در واشنگتن و یا نمایش اختلاف باعث شده که مذاکرات در وضعیت کنونی قرار گیرد، افزود: با ادامه این روند، طرف ایرانی به سمت احتیاط هرچه بیشتر و محکم‌تر کردن مواضع به پیش خواهد رفت، زیرا عدم انسجام در واشنگتن می‌تواند حاکی از لرزان بودن پایه‌های توافق باشد و باعث می‌شود ایران درباره اخذ تضامین ذاتی و عینی اصرار بیشتری بورزد.

رفتار آمریکا همچنان نمایشی و دنبال بازی حاصل‌جمع صفر است

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به تزلزل سیاسی در آمریکا و در پیش رو بودن انتخابات‌های متعدد در این کشور گفت: اخذ تضامین متنوع ذاتی و عینی به خاطر شرایط متزلزل دولت بایدن و دولت‌های بعدی آمریکاست. اخذ این تضامین برای این است که جمهوری اسلامی مطمئن شود که این توافق پایدار می‌ماند و در صورتی که دچار مشکل شد طرف ایرانی ضرر نمی‌کند.

خوش‌چشم افزود: دولت بایدن دنبال یک توافق خوب از نوع حاصل‌جمع صفر است تا برگ برنده‌ای در انتخابات آتی داشته باشد. نگاه آمریکا نگاهی نمایشی است و به هیچ عنوان آمادگی و انعطاف لازم را برای انجام یک توافق خوب برای هر دو طرف ندارد.

وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها اصولا قائل به بازی برد-برد نبوده و نیستند و همواره دنبال بازی حاصل جمع صفر هستند، گفت: بعد از تجربه برجام، هم مردم و هم نظام به این نتیجه رسیده اند که اخذ تضمین از ایالات متحده ضروری است تا از منافع ملی به شکل حداکثری محافظت شود.

این کارشناس سیاست خارجی گفت: گرفتن تضمین ها، راستی آزمایی رفع تحریم‌ها و درخواست برای برداشته شدن همه تحریم‌های برجامی و پسابرجامی به همین دلیل است وگرنه راه برای سوءاستفاده طرف آمریکایی باز می‌ماند و آمریکا هیچ ابایی از زیرتعهد زدن و عدم امتیازدهی ندارد و همواره به دنبال این است که وضعیت، یک سویه به نفع حزب حاکم آمریکا پیش برود.

خوش‌چشم افزود: طبیعی است در چنین وضعیتی، ایران بر خط قرمز‌های خود در زمینه منافع ملی تاکید خواهد کرد تا از حصول منافع ملی مطمئن شود. توافق نکردن بهتر از توافق بد است. ما فقط دنبال توافق خوب هستیم، توافقی که پایدار و قابل اتکا باشد. چنین توافقی باید شامل راستی‌آزمایی و اخذ تضامین حداکثری در حوزه‌های گوناگون از جمله هسته‌ای باشد.