آیا همکاری ایران و آژانس در شروع مذاکرات برجامی موثر است؟

به گزارش مجله خبری نگار،یوسف مولایی گفت: ایران با آژانس مناسباتی در چارچوب ان پی تی دارند به این معنی که بیشتر، آژانس راستی آزمایی می‌کند که ایران فعالیت هایش از مسیر صلح‌آمیز هسته‌ای خارج نشده است و این بحث‌های فنی و نصب دوربین و تسهیلات برای نمایندگان و بازرسان آژانس بحث سیاسی نیست بلکه بحث فنی در چارچوب تعهدات دو طرف است، ولی اگر این همکاری‌ها به خوبی انجام شود و به نتیجه برسند، بستر فنی مناسب، اثراتش به حوزه‌های دیگر سرریز می‌شود و به ارایه گزارش‌های مثبت و عدم تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام منجر می‌شود.

وی ادامه داد: بخشی از این مباحث مربوط به اعتماد سازی ایران نسبت به ماهیت فعالیت‌های خود است و از سویی اگر کشور‌های طرف برجام هم به تعهداتشان طبق برجام عمل کنند و تحریم‌ها علیه ایران لغو شود، اعتماد سازی متقابل خواهد بود و همکاری‌ها چه سیاسی و چه فنی گسترش می‌یابد.

مولایی تاکید کرد که مباحث فنی و سیاسی را نمی‌توان از هم تفکیک کرد و درباره همکاری با آژانس هر چند که ذات همکاری‌ها فنی است، اما آنقدر هم بحث صرف فنی نیست بلکه به مسایل و اراده سیاسی طرف‌ها مربوط می‌شود. مثلا درباره تعویض کارت‌های حافظه دوربین ها، یک جنبه اش فنی است، اما اراده انجام این کار سیاسی است.

این حقوقدان در پاسخ به این که مذاکرات فنی میان ایران و آژانس می‌تواند زمینه‌ساز از سر گیری مذاکرات برجامی در وین باشد؟ گفت: نشانه‌های مذاکره هنوز وجود ندارد، این نشانه‌ها زمانی ظاهر می‌شود که ایران و ۱+۴ به توافق‌های اولیه درباره برجام رسیده باشند و نحوه اجرای توافق‌ها و بحث‌های فنی و ضمانت‌های اجرا در سطح معاونان و وزیران خارجه بحث شود و تا وقتی توافق‌های اولیه انجام نشود، نمی‌توان پیش بینی شروع مذاکرات را داشت.

مولایی تصریح کرد: توافق برجام جایی متوقف شده است که ادامه و از سرگیری آن به اراده سیاسی همه طرف‌ها به ویژه ایران و آمریکا نیاز دارد.

این کارشناس مسایل بین الملل خاطرنشان کرد: باید دید ایران چقدر می‌تواند به آمریکا و طرف‌های برجامی اعتماد کند، آیا طرف‌های مقابل حاضر به لغو تحریم‌ها هستند یا خیر. به هر حال تا این اعتماد سازی اتفاق نیفتد مذاکرات جدی را شاهد نخواهیم بود.

وی درباره امکان لغو کلیه تحریم‌های اعمال شده در چارچوب برجام و خارج از آن تصریح کرد: نمی‌دانم امکان لغو تحریم‌ها به لحاظ فنی و بروکراتیک یک جا برای آمریکا وجود دارد یا نه. اما می‌دانم اگر هم تحریم‌ها را آمریکا بردارد ما مشکل اف‌ای تی اف را داریم که محدودیت زیادی برای جابه جایی پول و مبادلات تجاری و مالی ایجاد می‌کند و به طوری امکانات مالی و تجاری بین المللی ایران بسیار کند و قدیمی است. یا به لحاظ زمانی برداشتن تحریم‌ها چقدر زمان می‌برد تا ایران هم تعهداتش را انجام دهد و همین طور درباره فروش نفت، اینکه بتوانیم در حد ظرفیتی که در گذشته تولید می‌کردیم به فروش برسانیم و بازار ایران قابل برگشت هست یا نه! در هر حال اینکه آمریکا بپذیرد تحریم‌ها به طور کلی لغو کند و اینکه ایران چقدر می‌تواند از این فضا استفاده کند بحث جدی وجود دارد.

مولایی تاکید کرد: معتقدم مقدمه مهم بازگشت به برجام، اراده سیاسی دو طرف است که بپذیرند به شرایط و فضایی که برجام در آن امضا شد برگردند. اگر در این حد اعتماد سازی شود، خوب است. در هر حال آمریکا به برجام ضربه مهلکی زده است و بازگرداندن اعتماد به ایران کار راحتی نیست. طبیعی است که ایران به رفتار و گفتار آمریکا مشکوک است؛ اینکه دوباره توافق کند و آمریکا تعهداتش را زیرپا بگذارد.