سفر الکاظمی و تحکیم مناسبات راهبردی ایران و عراق در دولت سیزدهم

به گزارش مجله خبری نگار،«مصطفی الکاظمی» نخست‌وزیر عراق یکشنبه ۲۱ شهریور ماه در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی وارد تهران شد. هفت وزیر از دولت عراق در این سفر یک روزه الکاظمی را همراهی کردند. بررسی مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین توافق‌ها بین دو کشور از جمله مواردی است که دو طرف به گفتگو درباره آن پرداختند. نشست مشترک هیات‌های عالی رتبه ایران و عراق به ریاست آیت الله سید «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهوری و الکاظمی نخست وزیر عراق برگزار شد و شیوه‌های گسترش روزافزون روابط تجاری و بازرگانی بین دو کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نخست وزیر عراق در این سفر با مقامات ایران از جمله آیت الله سید ابراهیم رئیسی و دریابان «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی، «محمد باقر قالیباف» رئیس مجلس شورای اسلامی و ... دیدار و گفتگو کرد. این اولین سفر نخست وزیر عراق به ایران بعد از تصدی ریاست جمهوری آیت الله سید ابراهیم رئیسی در ایران است.

اولویت‌های نخست وزیر عراق در سفر به ایران

گزارش تحلیلگران عرب حاکی است: درباره اهداف سفر الکاظمی و هیات همراه وی به ایران می‌توان مسائل مختلفی را مورد توجه قرار داد. پیگیری اهداف نشست بغداد، مساله تبادل انرژی میان دو کشور، ادامه گفتگو‌ها میان ایران و عربستان در بغداد، موضوع امنیت و اهمیت همکاری‌های مشترک بین دو کشور در مبارزه با گروه‌های تروریستی از جمله مهم‌ترین این سفر اهداف بود.

«اکثم سیف الدین» تحلیلگر روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن در گزارشی پیرامون سفر الکاظمی نخست وزیر عراق به تهران نوشت: الکاظمی در رای یک هیات بزرگ دولتی و بنا به درخواست ابراهیم رئیسی به ایران سفر کرد. او هدف خود از سفر به ایران را تقویت روابط دوجانبه، گشایش افق‌های همکاری در زمینه‌های مختلف، تمرکز بر عمق روابط دو کشور اعلام کرده است. در دیدار وی با مقام‌های ارشد ایران پرونده‌های مورد اهتمام مشترک بررسی و برای گسترش توسعه پایدار که به سود مردم ایران و عراق است، هماهنگی‌های صورت گرفت. همچنین در این سفر درباره مسائل منطقه‌ای و بین المللی که از امنیت و ثبات منطقه حمایت می‌کند، هماهنگی‌هایی صورت گرفت.

به نوشته روزنامه العربی الجدید، «عامر الفائز» عضو کمیته روابط خارجی در مجلس عراق هم گفته است: با توجه به اینکه این سفر پس از آغاز به کار دولت جدید در ایران صورت می‌گیرد دارای اهمیت گسترده‌ای است. برپایه اظهارات وی بررسی مسائل مختلف از جمله وساطت عراق برای نزدیک سازی دیدگاه‌های ایران و عربستان را از جمله اولویت‌های الکاظمی در این سفر بود.

تارنمای «المیادین» لبنان هم نوشت: درباره روابط عراق و ایران و افق‌های همکاری نکته بسیاری مهمی هم وجود دارد و آن این است که بغداد می‌تواند نقش مثبت و کارامدی به عنوان یکی از کنشگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای داشته باشد. طی ماه‌های گذشته عراق در این مسیر حرکت کرده است و موفق شده است ایران و عربستان را به میز مذاکره آورد. عربستان و ایران هم از این رویکرد عراق استقبال کرده اند. تردیدی نیست که بهبود روابط میان ایران و عربستان پیامد‌های مثبتی برای اوضاع عراق و سراسر منطقه خواهد داشت.

دورنمای مثبت روابط ایران و عراق در دوره رئیس جمهوری جدید ایران

از نگاه تحلیلگران عرب، سفر الکاظمی نخست وزیر عراق به ایران در چارچوب روابط رو به رشد دو کشور و حفظ منافع تهران و بغداد قابل تجزیه و تحلیل است. اشتراکات بسیار و همپوشانی دو کشور در همه حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دینی اقتضا می‌کند تا تهران- بغداد در مسیری حرکت کنند که منافع ملی آن‌ها حفظ شود.

«عادل الجبوری» نویسنده و روزنامه نگار عراقی در تارنمای المیادین لبنان نوشت: تردیدی نیست که ایران و عراقی به دلیل بسیاری از مسائل و ملاحظات اهمیت بالایی برای یکدیگر قائل هستند. در پرونده روابط ایران و عراق سه سطح وجود دارد. در سطح نخست با وجود برخی سنگ اندازی‌ها از جانب دیگران دو کشور توافق و تفاهم و اشتراک دیدگاه و موضع دارند. این موضوع در همکاری و هماهنگی دو کشور در مبارزه با گروه‌های تروریستی القاعده و داعش خود را نشان داده است. زیرا نقش ایران در کمک به عراق در بسیاری از موارد سرنوشت ساز بود و بسیاری از سیاستمداران و مسوولان عراقی هم به این موضوع اعتراف کرده اند. در سطح دوم در کنار توافق‌ها و تفاهم ها، مسایل فنی درباره پرونده‌های اقتصادی، تجاری و سرمایه گذاری وجود دارد که البته بر روی اصول و مبادی دو کشور در داشتن روابط مستحکم تاثیر نخواهد داشت. حجم مبادلات تجاری سالانه میان دو کشور طی سال‌های گذشته به فراتر از ۱۰ میلیارد دلار رسیده است و گردشگری دینی و طبیعی شکوفا شده است و همکاری دو کشور در زمینه آبادانی، بهداشت، آموزش و... و. رشد یافته است و همه این مسائل بیانگر این است که تهران و بغداد اهمیت تمرکز بر نقاط مشترک و دوری از نقاط اختلاف را درک کرده اند.

تحلیلگر شبکه «الجزیره» قطر هم در گزارشی نوشت: عراق امیدوار است که روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود را با ایران در دوره رییس جمهوری جدید این کشور تقویت سازد و یک موازنه به دور از دخالت‌های بین المللی در کشور‌های منطقه که بحران‌های سیاسی به دنبال دارد، ایجاد کند.

«رشید العزوای» نماینده عراقی در این زمینه به شبکه خبری «الجزیره» گفت: سیاست کشور‌ها با تغییر رییس جمهوری به ویژه در روابط خارجی تغییر نمی‌کند، اگر عراق از فرصت استفاده کند انتخاب رییسی به سود عراق خواهد بود. این نماینده و دبیر کل حزب اسلامی عراق پیش بینی کرد که روابط ایران و عراق در آینده در همه عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی تقویت شود.

به نوشته الجزیره، «عباس الجبوری» مدیر مرکز مطالعات راهبردی «الرفد» عراق هم معتقد است: که افق‌های جدیدی در منطقه گشوده خواهد شد. به ویژه که رییسی شخصیت توانایی است و می‌تواند ایران را به شکل درست مدیریت کند. این موضوع بر روی روابط خوب ایران و عراق در همه عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی تاثیر خواهد گذاشت.