به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان دانشگاه بازل کشف کردهاند که باکتری سالمونلا میتواند با آلوده کردن اختصاصی سلولهای ایمنی غنی از آهن، از سد دفاعی بدن عبور کند. نسخهی پیشچاپ این مطالعه در پورتال bioRxiv منتشر شده است.
بدن انسان با محدود کردن دسترسی عوامل بیماریزا به مواد مغذی حیاتی مانند آهن، با آنها مبارزه میکند. بدون آهن، باکتریها نمیتوانند رشد و تولید مثل کنند و عفونت ایجاد نمیشود. یکی از این مکانیسمهای دفاعی، پروتئین NRAMP۱ است که آهن را از ماکروفاژهای آلوده - سلولهای سیستم ایمنی که عوامل بیماریزا را میبلعند - حذف میکند.
تیم پروفسور دیرک بومن کشف کرد که سالمونلا نه تنها از این دفاع فرار میکند، بلکه بهطور خاص ماکروفاژهایی با محتوای آهن بالا را هدف قرار میدهد، که اغلب در طحال قرار دارند. این سلولها مسئول تجزیه گلبولهای قرمز قدیمی و غنی از آهن هستند و در این مناطق است که باکتریها "جایگاه" مطلوبی برای تکثیر پیدا میکنند.
بومن خاطرنشان کرد: «ما از اینکه محدودیت کلی آهن عملاً هیچ تأثیری بر جمعیت سالمونلا نداشت، شگفتزده شدیم. مشخص شد که بخش قابل توجهی از باکتریها در ماکروفاژهایی با سطح آهن بالا پنهان شدهاند.»
این مطالعه نشان داد که دو گروه از سالمونلا در بدن وجود دارند: یکی ساکن در ماکروفاژهای فاقد آهن، که بقا در آنها دشوار است، و دیگری ساکن در وزیکولهای غنی از آهن حاوی بقایای گلبولهای قرمز خون. با وجود تلاشهای بدن برای "پمپاژ" آهن، مقدار باقیمانده هنوز برای رشد فعال باکتریها کافی است.
بومن توضیح داد: «حتی اگر ۹۹ درصد آهن حذف شود، آنچه باقی میماند برای بقا و تولید مثل کافی است.»
دانشمندان تأکید کردند که باکتریها حتی در استراتژیهای پیچیده ایمنی بدن نیز قادر به سوءاستفاده از نقاط ضعف هستند. این یافتهها به ویژه برای توسعه استراتژیهای ضدمیکروبی جدید که نه تنها باکتریها را از بین میبرند، بلکه آنها را از منابعی که برای زنده ماندن نیاز دارند، محروم میکنند، بسیار مهم هستند.
بومن در پایان گفت: «با درک چگونگی بقای عوامل بیماریزا در بدن، میتوانیم راههای مؤثرتری برای از بین بردن آنها پیدا کنیم.»