مدیریت فضای مجازی در قانون اساسی به وزارت ارشاد واگذار شده است

"مهدی کوهیان" با بیان اینکه نص صریح قانون اساسی مدیریت فضای مجازی را به وزارت ارشاد واگذار کرده است،گفت: بر اساس آخرین قوانین مصوب بر اسناد بالادستی، مدیریت محصولات سمعی، بصری و ویدیویی که فضای مجازی نیز یک زیر مجموعه از این بخش را شامل می شود، برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.

به گزارش مجله خبری نگار،«مدیریت فضای مجازی چه ربطی به صدا و سیما دارد. من در جریان بحث نمایندگان نیستم.» این بخشی از سخنان "محمود واعظی" رییس دفتر رییس جمهوری است که در روزهای گذشته در واکنش به تصویب مصوبه ای در مجلس و تفویض اختیار مدیریت فضای مجازی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صداو سیما خبر داده بود. نخستین بار، "حسینعلی حاجی دلیگانی" نماینده شاهین‌شهر در مجلس با اشاره به نشست کمیسیون تلفیق بودجه سال ۱۴۰۰ که چند روز پیش برگزار شده بود، گفت: «اعضای کمیسیون در مصوبه خود مدیریت و نظارت بر محتوای فضای مجازی را به سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سپردند.» این در حالیست که اکثریت کارشناسان و صاحب‌نظران عرصه رسانه بر این باورند که سال‌هاست فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی گوی سبقت را از صداوسیما ربوده‌اند و در این راه توانسته‌اند خود را به‌عنوان منابع و مراجع به‌روز و دست‌ اول به جامعه بقبولانند.

 پیش از این نیز مجوز صدور محصولات نمایش خانگی و "وی او دی ها"  (Video On Demand)که ترجمه فارسی آن «ویدئوی درخواستی» می‌شود؛ از ارشاد به صداو سیما واگذار شده بود. البته این پایان ماجرا نبود و پس از خبر تفویض اختیار مدیریت فضای مجازی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صداو سیما، اخبار مربوط به تخصیص بودجه ۲ هزار میلیاردی در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی به صداو سیما و سازمان تبیلغات اسلامی نیز در رسانه های منتشر شد: «در ادامه اعضای کمیسیون طی مصوبه‌ای ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای تولید محتوا در فضای مجازی تخصیص دادند که براساس جدول تعیین‌شده در اختیار سازمان صداوسیما، سازمان فرهنگ و ارتباطات سازمان تبلیغات اسلامی و... قرار گیرد.»

به گزارش مجله خبری نگار، به منظور واکاوی بیشتر قوانین تصویب شده در مجلس یازدهم در خصوص تفویض اختیار مدیریت فضای مجازی از ارشاد به صدا و سیما و همچنین تخصیص بودجه ۲ هزار میلیاردی ذکر شده به صدا و سیما، با مهدی کوهیان تهیه کننده بخش خصوصی و حقوقدان رسانه گفت و گو کرده است.در ادامه مشروح این مصاحبه را می خوانید:

بی ارتباط بودن تفویض مدیریت فضای مجازی به صدا و سیما در جریان تصویب بودجه ۱۴۰۰

مهدی کوهیان درباره تفویض اختیار مدیریت فضای مجازی از ارشاد به صدا و سیما گفت: بر اساس آخرین قوانین مصوب بر اسناد بالادستی، قوانین مجلس  و مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی مدیریت محصولات سمعی و بصری و ویدیویی که فضای مجازی نیز زیر مجموعه ای از این بخش را شامل می شود، برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و تا الان نیز  هیچ مقررات و تقوین جدیدی در این ارتباط اتفاق نیفتاده است که بتوان به آن استناد کرد و تفویض مدیریت فضای مجازی را به آن مربوط دانست. بنابراین می‌توان طبق قانون  وزارت فرهنگ و ارشاد را ذی‌ صلاح مدیریت فضای مجازی دانست و در این حوزه مرجع صدور اختیار تغییری نکرده است و از سوی دیگر صدا و سیما نیز، مسوولیت کانالها و برنامه های رادیو تلویزیونی خود را برعهده دارد و اعمال صلاحیت نظارت در همان حیطه بر اساس قانون امکان پذیر است.

همچنین در اخبار آمده بود که در کمیسیون تلفیق ۱۴۰۰ مصوبه مبنی بر تخصیص ۲ هزار میلیارد بودجه به تولید در فضای مجازی به سازمان صدا و سیما و سازمان تبلیغات اسلامی تخصیص داده شود. این خبری بود که توسط نمایندگان مجلس در رسانه ها اطلاع رسانی شد اما پس از آن خبر عجیب دیگری مبنی بر تفویض مدیریت فضای مجازی به سازمان صدا و سیما منتشر شد به طوری که  اولا در  تصویب قانون بودجه ۱۴۰۰ می بایست موارد مربوط به بودجه مد نظر قرار گیرد و ثانیاً این که، صلاحیت صدور مجوز از نهادی به نهاد دیگر و تشخیص صلاحیت صدور در قوانین خاصمربوط به آن نهاد قابل پیگرد و تصمیم گیری است و تجمیع این دو تصمیم در حالت کلی  مرتبط و  منطقی به نظر نمی‌رسد.

بیهوده بودن اصرار نمایندگان درباره تفویض اختیار از وزارت فرهنگ و ارشاد به سازمان صدا و سیما 

 به گزارش مجله خبری نگار،در ادامه حقوقدان حوزه رسانه و تهیه کننده سینما، درباره فلسفه شکل‌گیری "وی او دی ها" و "فضای مجازی"؛  گفت: بر طبق قانون ششم توسعه ماده ۹۲، تکالیف دولت، سازمان صدا و سیما و سازمان تبلیغات اسلامی در واسپاری تولیدات فرهنگی هنری به طور کامل مشخص  و تبیین شده است؛ بنده نیز در جلسه ای که در کمیسیون فرهنگی مجلس داشتم این مورد را به طور کامل تاکید کردم؛ در حالیکه  متن قانون درباره تصدی گری و اعطای مجوز فضای مجازی به مردم، بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد تاکید داشته، چگونه نمایندگان درباره تفویض اختیار از وزارت فرهنگ و ارشاد به سازمان صدا و سیما  اصرار می ورزند و از این رو و با توجه به روشن بودن وضعیت و وظایف هر سازمان و نهاد در قانون اساسی دعوایی که در ماه های اخیر میان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد شکل گرفته، نزاعی عبس محسوب می شود.

تخصیص بودجه ۲۰۰ میلیاردی دولت به بخش خصوصی به جای صداو سیما

کوهیان درباره تخصیص ۲ هزار میلیارد تومان بودجه به صدا و سیما و سازمان تبلیغات برای مدیریت فضای مجازی، گفت: در وضعیت فعلی کشور و مشکلات متعدد اقتصادی تخصیص این بودجه حوزه نمایش به نظر خیلی منطقی و مفید فایده نباشد چراکه شبکه نمایش خانگی تا به حال حتی بدون دخالت دولت و با اتکا به بخش خصوصی و سرمایه های مردم، محصولات جدیدی را تهیه کرده  که بدون هیچ گونه بهره گیری از بیت المال و بودجه عمومی کشور توانسته با  برقراری ارتباط دو سویه با مخاطب چرخه تولید خود را  سرپا نگه دارد؛ حال چه لزومی دارد با این خودکفایی و استقلالی که شبکه نمایش خانگی با حمایت های مردمی و بخش خصوصی در آن توفیق یافته، تغییر مسیر دهد و با دخالت دولت و نهادهای حکومتی و تخصیص بودجه در شرایط کنونی کشور مناسبات آن تغییر یابد. از سوی دیگر، عملکرد تلویزیون از نظر ارتباط با مخاطب و  بی‌توجهی به بازگشت سرمایه کاملاً مشخص و قابل رویت است و تداوم آن مسیر و انحراف ریل گذاری شبکه نمایش خانگی از بخش خصوصی و مردم نهاد به صدا و سیما و مدیریت دولتی، به طور قطع اثرات مطلوبی نخواهد داشت. نمایندگان مجلس نیز که از نظر من بانیت خیر و مثبتی به سراغ تصویب این طرح آمده اند، می توانند این بودجه قابل توجه را از راه های دیگر و با سیاست های حمایتی از بخش خصوصی هدایت نمایند؛ برای نمونه می توان با تخصیص این بودجه در قالب وام های حمایتی به بخش خصوصی، پیش خرید محصولات نمایش خانگی، رایگان کردن و یا نیم بها کردن اینترنت شبکه های اینترنتی و همچنین تخفیف یا اشتراک پلتفرم های پخش نمایش خانگی، علاوه بر حمایت از بخش خصوصی فعال در این حوزه، فرهنگ استفاده و مصرف بیشتر محصولات این بخش مردمی و مستقل را تقویت و ارتقا دهند.

کوهیان در پایان خاطرنشان کرد:  با اعطای بودجه به سازمان صدا و سیما، کلیه موارد مربوط به تولید، نظارت و دیگر مناسبات مالی و ممیزی ها به صدا و سیما واگذار خواهد شد. انتقاد بنده در این حوزه اینست که بخش خصوصی در قبال تولیدات خود که مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را اخذ کرده، نباید پاسخگوی  صدا و سیما باشد؛ در حالیکه در ماه‌های اخیر شاهد دخالت خیلی جدی صدا و سیما در تولیدات این بخش نمایش خانگی بوده‌ایم، اما به لحاظ حقوقی اعمال نظارت صدا و سیما در مورد نمایش خانگی که یکی از مظاهرش مدیریت فضای مجازی هست، فاقد منطقه قانونی است. از سوی دیگر قانون نحوه اداره سازمان صدا و سیما که پس از تغییر قانون اساسی و در حدود ۳۰ سال است که تغییر نکرده، از دیگر موارد حقوقی مرتبط با عملکرد صدا و سیما محسوب می‌شود که نیازمند تجدیدنظر جدی و کلی در حوزه قانونگذاری سازمان صدا و سیما، به نظر می رسد.

منبع: ایرنا