اختلال در سیکل ماهیانه میتواند نشانه سرطان باشد؟

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، دکتر ملیحه حسن زاده، پیرامون سرطان‌های شایع زنان گفت: سرطان دهانه رحم، سومین سرطان شایع در بین جمعیت زنان است و متأسفانه ۸۰ درصد این نوع از سرطان، در کشور‌های در حال توسعه که امکانات پیشگیری‌های اولیه و ثانویه در دسترس عموم جامعه قرار ندارد، به چشم می‌خورد.

وی شایع‌ترین علت بروز سرطان دهانه رحم را آلوده شدن با ویروس HPV ذکر کرد و گفت: این ویروس عفونتی است، که در اکثر موارد از طریق مقاربت ایجاد می‌شود و عامل اصلی ایجاد سرطان دهانه رحم در زنان ذکر شده است، از دیگر علائم بروز این سرطان، وجود عفونت‌های مکرر است که علیرغم درمان آن، همچنان ترشحات و عفونت‌ها باقی می‌ماند. در موارد پیشرفته‌تر علائم فشار به ارگان‌های مجاور مثل اِدِم پا، علائم ادراری و گوارشی در بیمار دیده می‌شود.

استاد گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، همچنین گفت: برخی از انواع عفونت‌ها که در بدن زنان ایجاد شود، ممکن است ویروسی باشند که از جمله آنها می‌توان به عفونت ویروسی تبخال یا هِرپِس و HPV که با علائمی از جمله، سوزش و خارش واژینال، ضایعات زگیل مانند و در صورت بروز تبخال با ضایعات آفت همراه است و به درمان‌های معمولی پاسخ نمی‌دهد اشاره کرد.

دکتر حسن زاده تاکید کرد: در صورتی که فردی با ترشحات واژینال مکرر روبرو است و علی رغم درمان‌های طبی بهبودی حاصل نمی‌شود، باید به وجود عفونت HPV شک کند، البته با توجه به نوع عفونت، علائم در افراد متفاوت است و به عنوان مثال، علائم عفونت‌های باکتریال به صورت ترشحات با بوی نامطبوع، عفونت‌های تریکومانایی، ترشحات کف آلود سبز رنگ و عفونت قارچی به صورت خارش و سوزش زیاد و خروج ترشحات پنیری بروز می‌کنند.

وی همچنین متذکر شد؛ با انجام واکسیناسیون می‌توان، در سنین پایین به ویژه در سنین کمتر از ۲۶ سال و عمدتا زیر ۱۵ سال، از بروز سرطان دهانه رحم پیشگیری کرد و خوشبختانه با یک دوره تزریق این واکسن می‌توان، به صورت طولانی مدت، فرد را از ابتلا به سرطان دهانه رحم محافظت کنیم.

دکتر حسن زاده در خصوص سن مناسب افراد واجد شرایط واکسیناسیون هم گفت:، بهترین سن انجام واکسیناسیون در پسران و دختران، ۱۱ تا ۱۲ سالگی است و تنها تجویز یک یا دو دوز واکسن HPV قبل ۱۵ سال می‌تواند از برزو سرطان دهانه رحم جلوگیری کند.

وی یادآور شد؛ طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت (WHO) تزریق واکسن تا سن ۲۶ سالگی، باید در کلیه مراکز پیشگیری از بیماری‌های بین المللی انجام شود و طبق نظر WHO در سن کمتر از ۲۰ سال، حتی تک دوز این واکسن نیز می‌تواند، برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم بسیار اثربخش باشد. این نکته هم قابل ذکر است که واکسن‌های دوگانه تولید داخل بر علیه ویروس HPV۱۶ ,۱۸، واکسن‌های چهارگانه بر علیه HPV۶,۱۱,۱۶,۱۸ و همچنین واکسن‌های ۹ ظرفیتی که ۹ سویه‌ی ویروس HPV را پوشش می‌دهد و خوشبختانه در داروخانه‌های سراسرکشور همه انواع این واکسن‌ها موجود است.

دکتر حسن زاده یادآور شد؛ غربالگری سرطان دهانه رحم، یک دوره ۱۰ تا ۱۵ ساله دارد و به بیان دیگر، عفونت HPV بین ۱۰ تا ۱۵ سال باید در بدن فرد باقی بماند و به مرور زمان ضایعات پیش سرطانی درجه دو و سه و در نهایت سرطان دهانه رحم را ایجاد می‌کند؛ بنابراین یک مرحله ۱۰ تا ۱۵ ساله فرصت وجود دارد که با انجام برنامه‌های غربالگری مناسب بیماری را تشخیص دهیم و از مهم‌ترین و بهترین تست‌های غربالگری برای سرطان دهانه رحم، تست‌های HPV و پاپ اسمیر است.

وی درباره بهترین سن انجام تست غربالگری پاپ اسمیر بیان داشت: این تست از سن ۲۱ تا ۳۰ سالگی و هر سه سال یک بار باید انجام شود. از سن ۳۰ سال تا ۶۵ سال در صورتی که تست‌های HPV و پاپ اسمیر همزمان انجام شوند، هر پنج سال یک بار بیماریابی میشود و در صورتی که تنها آزمایش پاپ اسمیر انجام شود، نیاز است که هر سه سال یک بار آن را تکرار کنیم؛ بنابراین با انجام تست‌های مکرر می‌توانیم، حساسیت تست‌ها را افزایش داده و بیماری را در مرحله پیش سرطانی تشخیص و درمان کنیم.

این استاد دانشگاه با اشاره به تأکید سازمان بهداشت جهانی بر تشخیص زودهنگام بیماری سرطان رحم گفت: ۹۰ درصد افرادی که مستعد بیماری سرطان دهانه رحم هستند، بهتر است که در مرحله پیش سرطانی تشخیص داده شوند، تا موجب پیشگیری از ابتلا به به این نوع از سرطان می‌شود، بر همین اساس باید برنامه‌های واکسیناسیون، غربالگری و تشخیصی را در نظر داشته باشیم، چون در موارد پیش سرطانی، تشخیص و درمان به موقع، باعث جلوگیری از ایجاد سرطان دهانه رحم می‌شود.

دکتر حسن زاده، از سرطان تخمدان به عنوان یکی از سرطان‌های شایع در بین جمعیت زنان نام برد و افزود: متأسفانه بر خلاف سرطان دهانه رحم، برنامه غربالگری و برنامه پیشگیری برای سرطان تخمدان وجود ندارد و متأسفانه ۷۰ درصد بیماران در مراحل پیشرفته بیماری مراجعه می‌کنند.

وی تصریح کرد: برای ابتلا به بیماری سرطان تخمدان تعدادی ریسک فاکتور همچون عدم باروری تا سن بالا، نازایی، عدم باروری، رژیم غذایی نامناسب وجود دارد که ما با کنترل این عوامل خطر، می‌توانیم از برزو سرطان تخمدان در زنان جلوگیری کنیم.

دکتر حسن زاده همچنین با بیان این نکته که سرطان تخمدان، دارای علائم غیراختصاصی است گفت: بیمار ممکن است با علائم غیر اختصاصی از جمله سیری زودرس، درد شکم، سوء هاضمه و مشکلات گوارشی و علائم ادراری مراجعه کند. اغلب این بیماران چندین ماه به متخصصین متعدد از جمله داخلی مراجعه می‌کنند و بعد از انجام سونوگرافی، تشخیص تومور سرطانی در تخمدان برای بیمار گذاشته می‌شود، بنابراین چنانچه بیماری باوجود دریافت درمان‌های دارویی مشکلات گوارشی او همچنان باقی مانده است، حتما باید بررسی و معایناتی در راستای سرطان تخمدان برای وی انجام شود.

وی با بیان اشاره به اینکه برخی سرطان‌های تخمدان پایه ژنتیک دارند افزود: افرادی که بستگان درجه یک و دو آنها مبتلا به سرطان‌های تخمدان یا پستان هستند، در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند بنابراین، باید تست‌های ژنتیک و مشاوره برای آنها به درستی انجام شوند و در صورتی که فردی دارای ژن ابتلا به سرطان تخمدان است، می‌توانیم با برداشتن تخمدان این افراد قبل بروز سرطان تخمدان، پیشگیری از ابتلابه این نوع سرطان را برای آنها انجام داد.

دکتر حسن زاده خاطر نشان کرد: برای این نوع از سرطان متأسفانه، تا کنون هیچ گونه واکسن و غربالگری وجود نداشته، که بتوانیم این بیماری رابه موقع تشخیص داده و درمان کنیم.

فلوشیپ زنان و زایمان دانشگاه، در ادامه سرطان‌های شایع زنان به سرطان رحم یا آندومتر اشاره کرد، که متأسفانه برای این نوع از سرطان، نیز هیچ گونه غربالگری وجود ندارد.

شایع‌ترین علامت سرطان رحم، همان خونریزی غیر طبیعی یا بروز ترشح مداوم در سنین یائسگی، خونریری‌های نامنظم یا لکه بینی در سنین یائسگی و تغییر و افزایش حجم یا مقدار خونریزی‌ها نسبت به قبل است. بروز ترشح آبکی از واژن و خونریزی بعد از یائسگی بسیار اهمیت دارد و باید حتما به پزشک متخصص مراجعه کرد.

وی علائم سرطان پیشرفته رحم را، فشار بر ارگان‌های مجاور بیمار ذکر کرد که با علائمی از جمله، علائم ادراری، تکرر ادرار گوارشی، یبوست یا درد همراه است.

استاد گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ضمن تأکید بر این نکته که حتی در سنین پایین‌تر سرطان رحم نیز دیده شده گفت: مهم‌ترین ریسک فاکتور‌های ابتلا به بیماری سرطان رحم، افزایش وزن، چاقی و سیکل‌های نامنظم ماهانه است، بنابراین در افراد چاق با تغییر سبک زندگی، کاهش وزن، می‌توان از بروز سرطان رحم پیشگیری کرد.

دکتر حسن زاده افزود: باید به این نکته مهم توجه کرد که، خونریزی و لکه بینی در یک خانم یائسه علامت بسیار مهمی و قابل توجهی است، باید بیمارسریعا به پزشک متخصص مراجعه کند. بعد از منفی شدن آزمایش‌ها و بررسی‌های سرطان رحم در این زنان، می‌توانیم خشکی واژن یا کاهش هورمون را به عنوان علت مورد نظر قرار داد.

در خانم‌ها خونریزی واژینال که از ۴۵ سالگی به بعد شروع می‌شود و خانم‌هایی که در این سنین دچار اختلال در عادت ماهانه می‌شوند، حتما باید به پزشک مراجعه کنند و رحم مورد بررسی قرار گیرد. حتی در مواردی اگر نیاز باشد، بیوپسی یا نمونه برداری از رحم باید انجام شود و با تشخیص ضایعات پیش سرطانی و نیز سرطان، می‌توان با درمان به موقع از بروز سرطان جلوگیری کرد.

استاد گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ضمن بیان این نکته مهم که، سرطان رحم نسبت به سایر انواع سرطان‌ها دارای علامت است ابراز داشت، بروز علائم سرطان رحم توجه فرد را به خود جلب می‌کند. خوشبختانه در بیشتر از ۹۰ درصد موارد، بیماران در مراحل اولیه مراجعه می‌کنند که این برخلاف بیماران سرطان تخمدان است که فرد در مراحل پیشرفته بیماری به پزشک مراجعه می‌کنند. حتی در سرطان رحم اغلب بیماران در مراحل اولیه مراجعه می‌کنند و مهم این است که به علائم این بیماری توجه کنیم و در صورت بروزخونریزی به خصوص در سنین ۴۵ سال به بالا نباید دلایل آن را یائسگی و یا تغییرات هورمونی بدانیم و حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کرد، تا اقدامات درمانی و تشخیصی لازم و به موقع برای آنها انجام شود.