به گزارش مجله خبری نگار، در دویست و سی و پنجمین روز از تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه کشتار و ویرانگری اشغالگران علیه فلسطین و فلسطینیان ادامه دارد.
در خصوص فعالیتهای شهرداری شهر غزه برای رسیدگی به اوضاع معیشتی ۴۰۰ هزار فلسطینی که همچنان در شهر غزه زندگی میکنند با شهردار غزه گفتگو کردیم.
یحیی رشدی السراج در گفتوگوی تفصیلی ضمن برشمردن ﺧﺪﻣﺎت ﺷﻬﺮداری غزه در ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﺷﻬﺮی در دوره قبل از جنگ، راهکارهای اقتصادی برای آینده این شهر را برشمرد.
او در بخش دیگری ضمن تشریح خسارات وارده بر شهر غزه در نتیجه حملات هوایی و زمینی اشغالگران خدمات دهی به شهروندان در سایه جنگ را برشمرد.
السراج کمبود سوخت را مشکل عمده شهرداری غزه خواند و گفت تامین آب برای شهروندان و جمعآوری زبالهها منوط به ورود سوخت و رفع محاصره است که اسرائیل طی سه هفته اخیر با مسدود کردن کامل گذرگاهها اوضاع را بحرانیتر کرده است.
یحیی رشدی السراج متولد سال ۱۹۶۲ میلادی، در شهر غزه و دارای هفت فرزند است. السراج تا مطع کارشناسی را را در فلسطین سپری کرده و سپس برای ادامه تحصیل به انگلیس رفته و مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود در رشته مهندسی راه و ترابری را از دانشگاههای لیدز و برادفورد اخذ کرده است.
السراج از سال ۲۰۱۹ با رای نهادهای مختلف اجتماعی و شخصیتهای برجسته فلسطینی در غزه به عنوان شهردار این شهر برگزیده شده است. او همچنین چندین سمت عالی در دانشگاههای شهر غزه داشته است، رئیس بخش مهندسی عمران و معاون رئیس دانشگاه اسلامی غزه، ریاست دانشکده علوم کاربردی در غزه که یک دانشکده فنی برجسته فلسطینی است از جمله فعالیتهای دانشگاهی اوست. السراج همچنین دارای سابقه طولانی در کار مشاوره در زمینه مدیریت پروژه، ارزیابی سازمانی و مهندسی ترافیک و مطالعات زیست محیطی بوده است.
شهردار غزه همچنین با نهادهای داخلی فلسطین و همچنین نهادهای بین المللی از جمله بانک جهانی، بانک توسعه اسلامی، بنیاد همکاری آلمان، بنیاد توسعه فرانسه، بنیاد نجات کودکان و بسیاری از موسسات بین المللی و محلی در زمینه اجرای پروژههای اقتصادی همکاری و مشاوره داشته است. السراج عضو کمیتههای متعدد عمومی از جمله عضو کمیته مقابله با محاصره غزه و اتحادیه مهندسان غزه است.
خدمات شهرداری غزه چگونه است؟ منابع مالی آن چیست؟
السراج: شهرداری غزه یک نهاد محلی است که بر حسب قانون از نظر اداری و مالی مستقل از دولت غزه فعالیت میکند. شهرداری غزه با قدمت ۱۴۱ ساله (اولین شهرداری غزه در سال ۱۹۸۳ در دوره عثمانی تاسیس شد) تا قبل از جنگ بالغ بر ۳۰ خدمت اساسی به شهروندان این شهر که ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد ارائه کرده است این تعداد ۱۳ درصد از جمعیت کل فلسطین را تشکیل میدهد که در مساحت ۵۶ کیلومتر مربعی شهر غزه زندگی میکردند به گونهای که این شهر به پرچمعیتترین شهرهای جهان به نسبت مساحت تبدیل شده بود.
شهرداری غزه برای هزینههای خود متکی به درآمدهای داخلی در ازای ارائه خدمات به شهروندان است.
شهرداری غزه در طول سالهای گذشته توجه زیادی به بخش بهداشت داشته تا مساحت تحت پوشش شبکههای زهکشی را افزایش دهد و پدیده چاههای جذبی را که باعث نشت فاضلاب به مخازن زیرزمینی و آسیب به زمینهای کشاورزی و خاک میشود، کاهش داده بود.
تامین آب قابل استفاده ساکنان شهر غزه از تمامی منابع موجود، ساماندهی توزیع آن، تعیین قیمت و حق اشتراک، اطمینان از ایمنی و کیفیت آن و جلوگیری از آلودگی منابع آن، فاضلاب، بهداشت، سازماندهی ساختمان سازیها، بازارها، پارکهای عمومی و خدمات مدیریت راه از جمله خدمات شهرداری غزه بوده است.
به دلیل محاصره ۱۷ ساله رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه و ناتوانی شهروندان در پرداخت کامل عوارض خدمات، شهرداری غزه با کسری مستمر در بودجه سالانه مواجه بود. به دلیل این کسری بودجه، شهرداری غزه تا قبل از جنگ نیز قادر به پرداخت کلیه تعهدات خود که مهمترین آن حقوق کارگران است، نبود و تنها ۶۰ درصد حقوق ماهانه را پرداخت میکرد.
شهرداری غزه سالانه از بانک جهانی، اتحادیه اروپا، برخی مؤسسات خیریه و برخی کشورهای دوست حمایتهای مالی دریافت میکند که برای پروژههای عمرانی تخصیص داده میشود.
آیا امکان سرمایه گذاری داخلی و خارجی برای بازسازی نوار غزه وجود دارد؟
السراج: ما از هر گونه سرمایه گذاری خارجی یا عربی در نوار غزه استقبال میکنیم و همچنین بخش خصوصی فلسطین را برای مشارکت فعالانه در پروژههای بازسازی به ویژه برای بازارهای عمومی و تاسیسات تجاری و عمومی تشویق میکنیم.
ملت فلسطین خواهان رفع کامل محاصره نوار غزه هستند تا صادرات و واردات به این منطقه بدون هیچ قید و بندی انجام شود. متخصصان و کارشناسان میگویند ملت فلسطین اگر آزادی و استقلال خود را بازیابد و به آن اجازه استفاده از منابع طبیعی، کشاورزی و گاز داده شود میتواند مسئولیتهای خود را خودش به دوش بکشد و به پیشرفت تمدنی و اقتصاد جهانی کمک موثری کند.
مسکن سازی، ایجاد شغل، استفاده از مالیات محلی، توسعه مراکز کارآفرینی شهری و توسعه حمل و نقل از جمله برنامههای شهرداری غزه برای مرحله پساجنگ است که ان شا الله با به نتیجه رسیدن مذاکرات حماس با رژیم صهیونیستی برای رفع محاصره غزه کلید خواهد خورد.
حجم ویرانیهای غزه را در جنگ چگونه ارزیابی میکنید؟
السراج: تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه شهر غزه و سایر مناطق آن را به ویرانهای عظیم و مناطقی فاجعه زده تبدیل کرده در حالی که مردم هم از خدمات اولیه بشردوستانه و معیشت مناسب محرومند.
رژیم اشغالگر عمدا دهها هزار خانه مسکونی، بیمارستان، مدرسه، دانشگاه، مؤسسات مختلف و تمام بخشهای حیات اقتصادی غزه را ویران کرد، مزارع را با بولدوزر نابود و دهها هزار درخت میوه را ریشه کن کرد.
ارتش رژیم صهیونیستی همچنین دهها بنای باستان شناسی و تاریخی را در تلاش برای پاک کردن تاریخ فلسطین ویران کرد، از جمله این بناها میتوان به مسجد جامع بزرگ و تاریخی العمری، کلیسای پورفیریوس که سومین کلیسای قدیمی جهان و همچنین کاخ پاشاست اشاره کرد. حمام تاریخی السمرا، ساختمان قدیمی شهرداری غزه، ساختمان تاریخی شهرداری و بسیاری دیگر از بناهای باستان شناسی، بازارها و تأسیسات گردشگری متعلق به شهرداری و بخش خصوصی و پروژههای ساخت و ساز در ساحل غزه تخریب شد.
بر اساس برآوردهای اولیه اتحادیه شهرداریهای غزه، رژیم اشغالگر در شهرها و مناطق مختلف نوار غزه از اماکن وابسته به شهرداریها حدود ۲.۵ میلیون متر مربع از راهها و خیابانها، ۱۲۰ هزار متر طولی از شبکههای آب، ۱۲۰ چاه آب، ۳۰ ایستگاه پمپاژ و انتقال فاضلاب، ۱۳۰ هزار متر طولی از شبکههای فاضلاب و شبکههای زهکشی آب باران را نابود کرده و حدود ۲۰۰ هزار درخت را ریشه کن کرده و از بین برده و ۲۰ مخزن آب و ۳۰۰ خودروی مختلف شهرداری در ابعاد مختلف و ۷۰ مرکز وابسته به شهرداریهای نوار غزه را تخریب کرده در حالی که خسارات وارده به شهرداری غزه به تنهایی یک سوم همه این ارقام محسوب میشود.
آیا سوخت مورد نیاز شهردازی غزه تامین میشود؟
السراج: شهرداری غزه از اواخر اکتبر سال گذشته (اواخر مهر ماه) به دلیل تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی هیچ سوختی دریافت نکرده و مقادیر بسیار اندکی را در اوایل مارس گذشته دریافت کرد که آنها هم فقط مختص راه اندازی تعداد محدودی از چاههای آب و بخش اندک آن برای پمپاژ فاضلاب است از همین رو دیگر خدمات شهرداری اعم از جمع آوری و امحای زبالهها به دلیل نبود سوخت امکان پذیر نیست لازم به ذکر است که شهرداری غزه روزانه دستکم به هفت هزار لیتر سوخت نیاز دارد.
شهرداری غزه خدمات خود را در محدوده شهر غزه که از نظر جمعیتی یک سوم جمعیت نوار غزه را تشکیل میدهد، ارائه میدهد. در نتیجه تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و ممانعت رژیم اشغالگر از رسیدن نیروهای شهرداری به محل اصلی ویژه انباشت زبالهها در شرق شهر غزه و تخریب ماشین آلات شهری ویژه جمع آوری زباله و کاهش سوخت حدود ۱۰۰ هزار تن زباله در مناطق مختلف شهر غزه انباشته شده و این میزان میتواند به قریب به ۳۰۰ هزار تن در سطح نوار غزه رسیده باشد با این حال شهرداری غزه با همکاری نهادهای مختلف و کمیتههای محلی برنامههایی را برای جمع آوری زبالهها به اجرا گذاشته و توانسته قریب به ۱۵ هزار تن از مجموع ۱۰۰ هزار تن زباله انباشته شده در خیابانها را جمع آوری کند؛ بنابراین باید گفت کار جمع آوری زبالهها زمانی انجام میشود که تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و کشتار جمعی مردم متوقف و گذرگاهها باز شود به نحوی که با برقراری ثبات در نوار غزه امکانات و نیازهای شهرداریهای مختلف نوار غزه به سوخت و ادوات فراهم شود و آن زمان با کلید زدن برنامههای بازسازی حیات دوباره در مناطق مختلف نوار غزه ظرف تنها چند ماه از سر گرفته میشود، اما عملیات جمع آوری و برچیدن کاملا آوارها و بازسازی غزه به چند سال زمان نیاز دارد و همه چیز در گرو تامین نیازها و حمایتهای اعانه دهندگان از بازسازی غزه است.
اسرائیل ۱۳ ساختمان شهرداری شهر غزه را عمدا ویران کرد
خسارات زیرساختی و آسیبهای لجستیک شهرداری از جنگ غزه چه بوده است؟
السراج: ۱۳ ساختمان از ساختمانهای اداری وابسته به شهرداری غزه در حملات رژیم صهیونیستی بمباران شد که تعدادی از آنها ساختمانهای تاریخی و باستانی بودهاند که مقر رئیس شورای شهر و ریاست شهرداری از جمله آنهاست.
شهرداری غزه در طول جنگ به فعالیت خود ادامه داده و به دلیل تخریب مقر اصلی شهرداری بخش اداری آن به طور موقت به ساختمانی در همان شهر غزه منتقل شده است.
در جریان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی، چندین بار گاراژ شهرداری غزه و کارگاه تعمیر و نگهداری و همچنین ماشین آلات سنگین و متوسط مورد هدف قرار گرفت که در نتیجه این حمله به حدود ۱۲۵ خودرو شهردازی غزه در ابعاد مختلف آسیب وارد شد و کارگاه اصلی تعمیر و نگهداری ماشین آلات شهرداری نیز به شدت آسیب دیده اند، از جمله ادوات جمع آوری زباله، تصفیه فاضلاب، حمل و نقل آب و پمپاژ و همچنین خودروهای ویژه برای کارهای اداری که حدود ۸۰ درصد از تعداد خودروها را تشکیل میدهند، این امر باعث کمبود تقریباً کامل خودرو شد و از همین رو شهرداری به همکاری با بخش خصوصی برای تامین برخی ماشین آلات مورد نیاز خود متوسل شد که این تعداد هم به دلیل بسته شدن گذرگاهها و تداوم بمبارانهای اسرائیل در تعداد کافی موجود نیست.
بحران کمبود آب غزه در چه سطحی است؟
السراج: تجاوز نظامی اسرائیل منجر به ایجاد بحران بزرگ آب و تشنگی گسترده در سطح نوار غزه و به خصوص مناطق شمال غزه شده است، زیرا رژیم اشغالگر منابع آب و برق غزه را کاملا ویران کرده است. در همین شهر غزه قریب به ۴۲ هزار متر طولی از شبکههای آب و هشت مخزن آب و دستگاهها و تجهیزات بزرگ پمپاژ آب و ۴۰ حلقه چاه آب در بمبارانهای اسرائیل نابود شد همچنین نظامیان رژیم اشغالگر شبکه آب رسانی از خطوط آب مواصلاتی از شرکت آب میکروت اسرائیل به نوار غزه را هم قطع کردند که حدود ۲۵ درصد از نیاز شهروندان فلسطینی را تامین میکرد اسرائیل همچنین با ممانعت از رسیدن سوخت و قطع کردن تاسیسات برق در نوار غزه کار کشیدن آب از چاهها را هم برای مردم غیرممکن کرده است.
با وجود همه چالشها و دشواریها و به منظور کمک به شهروندان و تقویت ثبات و پایداری آنها شهرداری غزه چندین حلقه محدود از چاههای آب را با مقادیر اندکی سوخت که توانسته تامین کند راه اندازی کرده است. همچنین شرکت صهیونیستی میکروت نیز تحت فشار بین المللی آب رسانی به شهر غزه را از سر گرفته که در نتیجه آن آب به خانههای شهروندان و مراکز اسکان آوارگان خود شهر غزه رسیده، اما میزان آن بسیار محدود است و هنوز شهر و شهروندان به مقادیر بیشتری سوخت و برق و تعمیر چاههای تخریب شده نیاز دارند تا نیاز شهروندان به آب تامین شود به خصوص که هوای گرم را پیش رو داریم و دما هوا شروع به بالا رفتن کرده است.
آیا راه اندازی اسکله شناور آمریکایی مشکل کمکرسانی را حل کرده است؟
السراج: واقعیت این است که ما اطلاعات کافی از بندر و اسکله شناور آمریکایی در ساحل غزه نداریم، زیرا در منطقهای تحت اشغال ارتش رژیم اشغالگر واقع شده است، اما اطلاعاتی که به ما رسیده این است که مقادیر کمکهای بشردوستانهای که از آنجا رسیده بسیار اندک و محدود شده و هرگز این اسکله نمیتواند جایگزین گذرگاههای زمینی شود از همین رو از جامعه بین المللی میخواهیم برای بازگشایی همه گذرگاهها و تامین به اشکال مختلف همکاری کند همان طور که رفع محاصره ظالمانه تحمیلی علیه نوار غزه از ۱۷ سال پیش تاکنون ضرورت دارد و برخی ناظران نگران اهداف پنهان ساخت اسکله موقت هستند و اینکه ممکن است از آن برای اهداف نظامی و آواره ساختن فلسطینیان استفاده شود.
وضعیت معیشت در اردوگاههای آوارگان چگونه است؟
با وجود تلاش نهادها و کمیتههای مختلفی که با نهادهای بشردوستانه بین المللی برای خدمات دهی به آوارگان فلسطین همکاری میکنند، اما اوضاع انسانی آوارگان در هر نقطه از نوار غزه از اردوگاه جبالیا در شمال تا رفح در جنوب فاجعه بار است.
اماکن اسکان شلوغ و ناکافی است و از حداقل امکانات لازم برای آوارگان برخوردار نیست در آنجا شبکههای آب و فاضلاب کار نمیکند وسایل بهداشتی ویژه بانوان و کودکان نایاب شده مقادیر زیادی زباله در اطراف مراکز اسکان آوارگان انباشه شده افزون بر اینکه خبری از هیچ مرکز درمانی و پزشکی هم در پیرامون یا نزدیکی این اردوگاهها نیست.
در حال حاضر اکثر مواد غذایی در بازارها یافت نمیشود گرسنگی بار دیگر به نوار غزه بازگشته در حالی که سازمان ملل هم نظاره گر اوضاع است و اصلا رژیم اشغالگر را برای گشایش گذرگاه یا توقف تجاوز نظامی تحت فشار قرار نداده است.
خبری از کسب و کار در شمال غزه و از جمله شهر غزه است؟
السراج: رژیم اشغالگر با تخریب گسترده و نظاممند دهها هزار منزل مسکونی، بازار، کارگاه کارخانه و انبارها بخشهای تجاری و اقتصادی نوار غزه را نابود کرد در حال حاضر در مناطق مختلف نوار غزه فقط دستفروشها فعالیت میکنند اکثر فعالیتهای تجاری متوقف شده است آنها هم برای فروش اندک اجناسی ساده بساط کرده اند قبل از بسته شدن کاملا گذرگاه در سه هفته پیش نیز نظامیان اشغالگر اجازه ورود بسیار محدود کالاهای تجاری را دادند. کاسبان و مغازه داران دوست دارند فعالیت تجاری خود را از سر گیرند، اما با نبود امنیت و تداوم حملات کور اسرائیل هر تلاش آنها در این خصوص ناکام مانده است، اما چیزی که روشن است پایداری مردم غزه برای ماندن در سرزمین خود با وجود همه چالشها و دشواریهای مستمر است.
بازسازی غزه چقدر زمان میبرد؟
بازسازی غزه نیازمند تلاش بزرگ هم فلسطینیان و هم جامعه بین المللی است پس از توقف تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی باید همه گذرگاههای غزه باز شود و محاصره ظالمانه هم کاملا برداشته شود و اجازه داده شود همه کالاها وارد نوار غزه شده و پروژههای بازسازی فراهم شود از همین رو اگر امکانات کافی برای بازسازی فاهم شود ظرف چند ماه حیات به این منطقه بازمیگردد، اما مسلما بازسازی نیاز به چندین سال زمان دارد که همه اینها مرتبط به میزان مداخله بین المللی است.
در آخر چه پیامی به کشورهای اسلامی دارید؟
السراج: ما از غزه پیام عشق و وفاداری به همه کسانی که در کنار مردم فلسطین و آرمان عادلانه ما هستند میفرستیم و از همه برادران عرب و مسلمان، همه آزادگان و کشورهای مختلف جهان میخواهیم در کنار ما بایستند. به ما کمک کنید تا بر این فاجعه ناشی از تجاوزات غلبه کنیم. غزه برای بازسازی زیرساختها، مدارس، دانشگاهها، بیمارستانها، بازارها، خانهها و امکانات خدماتی و توانمندسازی او برای بازگشت به زندگی به حمایت همه مسلمانان و آزادگان جهان نیاز دارد.
مساله فلسطین مساله همه ملتهای عربی و اسلامی و همه ملتهای آزاده است مردم فلسطین مشتاقانه منتظر حمایت و کمک بیشتر مردمان آزاده و کشورهای برادر و دوست هستند. لازم است اینجا بگوییم که مساله فلسطین در اکتبر ۲۰۲۳ شروع نشده بلکه ۷۶ سال قبل شروع شده است که فلسطینیان را از خانه و سرزمین خود آواره کردند. اکنون زمان آن رسیده که ملت فلسطین از همه حقوق ملی و مشروع خود برخوردار شود و از زیر یوغ اشغالگری که طولانیترین اشغالگری در عصر جدید است خلاصی یابد ملت فلسطین باید به حق خود در استقلال و تعیین سرنوشت برخوردار شوند.
مردم فلسطین به روابط برادرانه با همه کشورها و ملتهای عربی و اسلامی اهمیت زیادی میدهند و مسئله فلسطین را مسئله همه ملتهای اسلامی و نیز ملتهای آزاده و معتقد به حقوق بشر و تحقق عدالت میدانند. ملت فلسطین به همه کشورهایی که کمکهای سیاسی و امدادی به فلسطین میکنند و از تلاشهای انجام شده برای دستیابی به آزادی، تعیین سرنوشت و پایان دادن به اشغالگری و شهرک سازی ناعادلانه رژیمی اشغالگر حمایت میکنند. آنها از مردم ایران میخواهند که تا رسیدن به آرمان مردم فلسطین به حمایتهای خود ادامه دهند.