«دست ناپیدا»؛ راوی قهرمانی زنان پشت جبهه

به گزارش مجله خبری نگار، تنها کارگردان زن حاضر در چهل‌ودومین جشنواره فجر، انسیه شاه‌حسینی است که با فیلم «دست ناپیدا» به این رقابت آمده. این فیلم ساز اثر جدید خود را نیز مانند سه ساخته قبلی‌اش در ژانر دفاع مقدس تولید کرده و در این فیلم قصه زنانی را به تصویر کشیده که لباس خونین رزمندگان را می‌شستند و پشت جبهه حضور داشتند. «دست ناپیدا» امروز ساعت ۱۳ در خانه جشنواره اکران می‌شود. با انسیه شاه‌حسینی درباره ساخت این فیلم گفتگو کردیم.

چه شد که سراغ تولید «دست ناپیدا» رفتید؟

این فیلم هم مانند «شب بخیر فرمانده» بخشی از خاطرات من است، دنبال فرصتی می‌گشتم تا فیلم را بسازم، مخصوصا این که مقام معظم رهبری روی موضوع زن‌هایی که زمان جنگ در اهواز، رزمنده‌ها را پشتیبانی می‌کردند، تاکید داشتند. در سینمای ما هم جای این جنس فیلم‌ها خالی ا‌ست، بنابراین احساس کردم که دیگر وقت ساخت آن رسیده است.

گفتید قصه فیلم بخشی از خاطرات شماست، پس یعنی این زنان را از نزدیک دیده‌اید؟

بله، من با آنان همکاری می‌کردم.

برای تولید «دست ناپیدا» با چه سختی‌هایی مواجه بودید؟

من عاشقانه کار می‌کنم و می‌دانم درباره چه افرادی حرف می‌زنم، چه آن رزمنده‌هایی که پشت خاکریز‌ها می‌جنگیدند، چه همین زن‌هایی که پشت جبهه با تلاش ایثارگرانه و حرکت جهادی‌شان رزمندگان را پشتیبانی می‌کردند، بنابراین وقتی خودم را جای آن‌ها می‌گذارم می‌بینم که شرایط ما خیلی بهتر است و هیچ گلایه‌ای از سختی نیست. بالاخره هوای خوزستان گرم است، در لوکیشنی که کار می‌کردیم مار، عقرب و هزار خطر ما را تهدید می‌کرد، اما همه این‌ها برای من شیرین بود، چون این محرومیت‌ها و ظاهرا سختی‌ها ما را به قهرمانان اصلی نزدیک‌تر می‌کرد.

گفته بودید قصه فیلم به اندازه‌ای جذاب است که نیازی به بازیگران مشهور ندارد، اما به هرحال حضور آن‌ها در کنار چهره‌های جدید باعث بهتر دیده شدن فیلم می‌شود، این طور نیست؟

همین صحبت‌ها ما را بیچاره کرد، یعنی این که بگوییم چه چهره مشهوری باشد و بار فیلم را به دوش بکشد، به نظر من همین اشتباه، ما را به ترکستان برد. این قدر که فیلم سازان، تهیه کنندگان، مسئولان فرهنگی و شورای پخش به این مسائل توجه دارند، اگر به محتوای قصه‌ها توجه می‌کردند تا حضور یک سلبریتی که فیلم را درخشان کند، وضع سینمای ما الان خیلی بهتر بود. همین تفکر که باعث شد دنبال چهره‌ها بگردیم و چهره‌ها در یک زمانی این قدر خودشان را باور داشته باشند که فکر کنند همه بار سینما روی دوش آن‌هاست و اگر این بار را زمین بگذارند، دیگر سینما تعطیل می‌شود! البته که استفاده از حضور چهره‌ها خوب است، اما برای فیلم‌هایی که هیچ حرفی برای گفتن ندارند. به نظر من چنین فیلم‌هایی در ذهن تماشاگر تاریخ مصرف دارد، اما فیلم‌هایی که متکی هستند به فیلم نامه و حرفی که می‌زنند و هدفمند حرکت می‌کنند، به هیچ کس احتیاج ندارند.

در فیلم «شب بخیر فرمانده» هم روی موضوع حضور زنان در جبهه تمرکز داشتید، قصد دارید فیلم متفاوتی با محوریت زنان بسازید یا موضوع حضورشان در جنگ تحمیلی برایتان جذاب است؟

خیلی جنسیتی نگاه نمی‌کنم. من به عنوان رزمنده در جبهه حضور نداشتم و فیلم بردار و خبرنگار بودم، اگرچه در شرایطی قرار می‌گرفتم که گاهی مجبور بودم امدادگر باشم، اما آن‌چه مسلم است برای من فرقی نمی‌کند درباره دفاع مقدس زنانه کار کنم یا مردانه، در این فیلم تمرکزم بیشتر روی زنان بوده، ولی اگر مثلا قرار باشد درباره یک عملیات خاص فیلم دفاع مقدسی بسازم، اگر حتی یک زن هم آن‌جا نبینم، برایم فرقی نمی‌کند و آن را می‌سازم.

به هرحال همچنان دفاع مقدس برایتان مسئله است.

غیر از مسئله دفاع مقدس، کار کردن درباره محور مقاومت به ویژه در منطقه هم برای من خیلی مهم است. به همین دلیل یک فیلم نامه نوشته‌ام به نام «به کودکان شلیک نکنید» که درباره جنایت آمریکا در عراق است و محور مقاومت که جلوی این‌ها می‌ایستد.

چرا پیش از «دست ناپیدا»، حدود ۱۰ سال در سینما غیبت داشتید؟

قصه‌هایی که ما داشتیم به سلیقه دولت وقت نمی‌خورد، یعنی دولت قبلی اصلا آن‌ها را قبول نداشت، می‌گفت اولویت ما چنین حرف‌هایی نیست و بیشتر به سرگرم کردن مردم مشغول بود. در چنین فضایی طبیعتا آدم‌هایی مثل من نمی‌توانستند کار کنند. من بهترین فیلم نامه را درباره محور مقاومت نوشتم که حتی حاج قاسم هم تاکید داشت که این فیلم ساخته شود، اما مسئولان فرهنگی می‌گفتند در اولویت ما نیست! بنابراین طبیعی ا‌ست که ساخته نشود. علت بیکاری من، خانه‌نشینی اجباری بود وگرنه همین الان فیلم نامه‌های آماده‌ای دارم که هرلحظه می‌توانم کلید بزنم.

منبع: خراسان