نقشه ایرانی برای‌ کاهش‌ کربن

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: زمانی که کشور‌ها برای مقابله با گرمایش جهانی توافق کردند که از میزان گاز‌های گلخانه‌ای خود به‌خصوص دی‌اکسید‌کربن کم کنند، بازار‌هایی مالی در کنار این تصمیم شکل گرفت که در آن اسکناس رایج، گواهینامه‌های «کاهش انتشار کربن» است.

در این بازار جهانی، کشور‌هایی که کمتر از سقف تعهدات، کربن تولید کنند نظیر سوئیس، می‌توانند باقیمانده آن را به کشور‌ها و شرکت‌هایی که برای توسعه بیشتر، کربن بیشتری تولید می‌کنند، بفروشند. از سوی دیگر برخی کشور‌ها که سهم انتشارشان بیشتر از حد مجاز در قلمروی سرزمینی‌شان است مانند چین، اقدام به اجرای پروژه‌های کاهش کربن در کشور‌های کمتر توسعه‌یافته می‌کنند تا از طریق گواهینامه‌های آن، تعهداتشان در مقابل مجامع بین‌المللی را عملی کرده باشند. بازیگران تبادل کربن علاوه بر دولت‌ها، بخش خصوصی نیز هستند.

علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست دیروز اعلام کرد که تجارت کربن در دستور کار این سازمان است و بدین‌منظور با سازمان بورس وارد مذاکره شده‌ایم. این موضوع سال‌هاست در بازار بورس کشور مطرح است، ولی بازیگران بخش‌های خصوصی به‌دلیل مشکلات مالی، تحریم‌ها، عدم‌شفافیت در مکانیسم‌ها و... چندان رغبتی به اجرای آن نداشته‌اند.

گام‌های تجارت کربن در ایران

الهه پهلوان، کارشناس ارشد برنامه‌ریزی محیط‌زیست: تبادل کربن در بازار بورس در شرایط فشار تحریم‌ها، به صنایع فشار وارد می‌کند؛ مگر اینکه با ارائه تسهیلات مالی از صندوق‌های ملی این فشار کمتر شود. یکی از مهم‌ترین مسائل صندوق‌ها مثلا صندوق ملی محیط‌زیست، بازپرداخت وام‌هایی است که برای کاهش انتشار از سوی صنایع دریافت شد، ولی صنایع از بازپرداخت آن باز ماندند. بیش از ۳هزار واحد صنعتی و تولیدی آلاینده در سطح کشور وجود دارد که صندوق محیط‌زیست قادر به پاسخگویی نیاز واحد‌های آلاینده نیست؛ بنابراین بهتر است بودجه‌ها به مراکز علمی و دانشگاهی با اولویت داده شود تا برای کاهش کربن و تبادل آن مدلی متناسب با شرایط ایران تدوین شود.

ارتقای وضعیت محیط‌زیستی واحد‌های تولیدی و صنعتی کشور نیازمند برخی اقدامات مانند کاهش آلایندگی دودکش‌ها از طریق نصب‌تجهیزات و بهبود فیلتراسیون، تولید به شیوه‌های نوین، جایگزینی و نوسازی‌خطوط فرسوده با خطوط منطبق با فناوری روز است. می‌توان برای بهتر کردن وضعیت انتشار کربن، بازار تبادل مجوز‌های زیست‌محیطی ایجاد کرد و هرصنعت آلوده‌کننده‌ای که به مقدار آلودگی کمتر از استاندارد‌ها دست یافت و امتیاز و اعتبارخود را بتواند به صنایع دیگر بفروشد.