به گزارش مجله خبری نگار،تمرکز داروهایی که ما برای برطرف کردن دردهای مزمن (Chronic pain) مصرف میکنیم بیشتر روی از بین بردن نشانههای آن است، نه برطرف کردن عاملان درد. با مطالعه نحوه عملکرد درد در مگسهای سرکه، دانشمندان موفق به پرده برداری از شواهدی شده اند که نشان میدهد اثرات دردهای مزمن ممکن است طولانی مدت باشند. نتایج این تحقیق میتوانند منجر به پیدا شدن راههای درمانی تاثیر گذار برای برطرف کردن دردهای مزمن انسانها شود.
پروفسور همکار «گرگ نیلی» از دانشگاه سیدنی که تحقیق را رهبری کرده در این باره میگوید: «مردم فکر میکنند حشرات هیچ دردی حس نمیکنند. اما تا الان اثبات شده بسیاری از بی مهرگان قادر به تشخیص و دوری کردن از محرکهای درد آور هستند.
اسم این حس در موجودات غیر انسان Nocieption است، حسی که محرکهای با پتانسیل آسیب رساندن مانند گرما، سرما و یا آسیبهای فیزیکی را تشخیص میدهد.»
با توجه به ژنوم بسیار ساده مگسها و امکان دستکاری آسانتر، دانشمندان از آنها به عنوان نمونه در چنین آزمایشاتی استفاده میکنند تا دلیل رفتارها و حالات مختلف در انسانها را متوجه شوند. در گذشته نیز از پروتئین برخی از این حشرات برای ممکن کردن زندگی طولانیتر و سالمتر برای انسان استفاده شده بود.
دانشمندان برای اولین بار سال ۲۰۰۳ متوجه شدند مگسها حسی مانند درد را تجربه میکنند، اما در آن زمان شواهد تنها حاکی از یک ناراحتی زودگذر بود. این بار، اما آنها از مگسها برای پرده برداشتن از رموز دردهای انسانی استفاده کرده اند و موفق شده اند اولین شواهد ژنتیکی مربوط به دردهای مزمن را کشف کنند که تا مدتها پس از درمان درد اولیه باقی میمانند.
نیلی میگوید: «تا قبل از این میدانستیم حشرات درد را احساس میکنند، اما نمیدانستیم یک آسیب ممکن است منجر به حساسیت بیش از حد آنها به محرکهایی شود که در حالت عادی دردآور نیستند، شرایطی مشابه آن چه انسانها تجربه اش میکنند.»
برای رسیدن به این نتیجه گیری، نیلی و تیمش به یکی از اعصاب پای یک مگس آسیب زدند و منتظر شدند تا درمان شود. با اینکه درد حاد اولیه برطرف شده بود، محققان دریافته بودند که پاهای دیگر این مگس هم فوق العاده حساس شده اند.
تحقیقات بیشتر نشان داد دلیل پشت این ماجرا از بین رفتن قسمتهایی است که دانشمندان نامش را ترمزهای درد گذاشته اند و در اعصاب شکمی این حشره (که مانند ستون فقرات برای حشرات عمل میکند) جا دارند؛ این اعصاب جابجا کردن سیگنالهای درد در بدن مگس را بر عهده دارند. این ترمزها هستند که تصمیم میگیرند حشره درد را حس کند یا نکند.
«پس از آسیب دیدگی، عصب آسیب دیده تمام بارش را در رشته اعصاب خالی میکند و تمام ترمزها را برای همیشه از بین میبرد. در نتیجه آستانه درد برای همیشه تغییر میکند و اعصاب برای همیشه فوق حساس خواهند بود.»
حیوانات نیاز به از دست دادن این ترمزها برای زنده ماندن در شرایط خطرناک هستند، اما زمانی که انسانها از دستشان میدهند زندگی برایشان بسیار سخت میشود. «ما برای داشتن یک زندگی راحت و بدون درد نیاز به بازسازی این ترمزها داریم.»
به نظر نیلی نکته مهم این تحقیق این است که حالا میدانیم علت اصلی وقوع دردهای مزمن از بین رفتن ترمزهای درد در اعصاب مرکزی است، در نتیجه با استفاده از درمانهای مبتنی بر سلولهای بنیادی، قادر به درمان ریشهای این دردها و متوقف کردنشان برای همیشه خواهیم بود.
نتایج این تحقیق در مجله Scientific Advances منتشر شده است.
منبع: دیجیاتو