به گزارش مجله خبری نگار، این عارضه از موارد اورژانسی محسوب میشود که در صورت مشاهده علائم آن لازم است به سرعت با اورژانس تماس گرفته شود.
در ادامه قصد داریم درباره بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار و علل، علائم و روشهای درمان آن صحبت کنیم.
بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار نوعی عارضه ناشی از تغییر فشار است که به دلیل ایجاد حبابهای گاز در خون و بافتها ایجاد میشود.
این عارضه اغلب در غواصان اعماق دریا که با سرعت زیاد به سطح آب میروند رخ میدهد. همچنین کوهنوردانی که از ارتفاعات بالا به پایین میآیند، فضانوردانی که به زمین بر میگردند یا کارگران تونل که در محیط با هوای فشرده کار میکنند ممکن است علائم آن را تجربه کنند.
افرادی که احساس میکنند دچار علائم این عارضه شده اند لازم است فورا به پزشک مراجعه کنند، زیرا در صورت عدم درمان میتواند کشنده باشد.
اگرچه بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار میتواند روی افرادی که از ارتفاعات بالا به پایین حرکت میکنند مانند کوهنوردان و افرادی که در پروازهای هوا فضا و هوانوردی فعالیت میکنند تاثیر بگذارد، اما در غواصان شایعتر است.
در موارد زیر خطر ابتلا به این عارضه افزایش مییابد:
*نقص قلبی
*کم آبی بدن
*پرواز بعد از غواصی
*انجام فعالیتهای بیش از حد شدید
*خستگی
*چاقی
*سن بالا
*غواصی کردن در آب سرد
به طور کلی هر چه عمق دریا بیشتر باشد خطر بروز بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار بیشتر است، اگرچه ممکن است با غواصی کردن در هر عمقی ایجاد شود، به همین دلیل مهم است که فرد به آرامی و به تدریج به سطح آب برگردد.
به غواصان مبتدی توصیه میشود زیر نظر یک استاد با تجربه غواصی کنند تا خطر بروز این عارضه کاهش یابد.
علائم شایع بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار عبارتند از:
*خستگی
*ضعف
*درد عضلات و مفاصل
*سردرد
*سبکی سر یا سرگیجه
*گیجی
*مشکلات بینایی مانند دو بینی
*معده درد
*درد قفسه سینه یا سرفه
*وارد شدن شوک
علائم غیر شایع این عارضه عبارتند از:
*التهاب عضلات
*خارش
*کهیر
*ورم غدد لنفاوی
*خستگی مفرط
متخصصان این عارضه را با توجه به علائم به دو نوع تقسیم کرده اند. در نوع ۱ علائم روی پوست، سیستم اسکلتی عضلانی و لنفاوی ایجاد میشود و در نوع ۲ فرد علائمی را تجربه میکند که روی سیستم عصبی اثر میگذارد.
علائم بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار ممکن است به سرعت ظاهر شود. در مورد غواصان احتمالا نشانههای بیماری یک ساعت بعد از غواصی مشاهده میشود و فرد ممکن است نا خوش به نظر برسد. در این شرایط لازم است به علائمی همچون موارد زیر دقت شود:
*سرگیجه
*تغییر در راه رفتن
*ضعف
*غش کردن در موارد حادتر
این علائم نشان دهنده یک وضعیت اورژانسی است و در صورت مشاهده هر یک از آنها لازم است فورا به اورژانس مراجعه شود.
در موارد خفیفتر ممکن است فرد تا چند ساعت یا حتی چند روز بعد از غواصی متوجه علائم نشود، اگرچه در این موارد نیز لازم است به اورژانس مراجعه شود.
زمانی که فرد از ناحیه با فشار زیاد به ناحیه با فشار کم حرکت میکند، حبابهای گاز نیتروژن در خون یا بافتها ایجاد میشود. در این شرایط اگر فشار خارج از بدن به سرعت کاهش یابد حبابهای گاز در داخل بدن آزاد شده و میتواند به انسداد جریان خون و سایر اثرات فشار منجر شود.
به محض بروز علائم بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار لازم است با اورژانس تماس گرفته شود. برخی روشهای درمانی عبارتند از:
در موارد خفیفتر ممکن است فرد تا چند ساعت و حتی چند روز بعد از غواصی متوجه علائم نشود، اما در هر حال باید به دنبال مراقبتهای پزشکی باشد. در این موارد، درمان احتمالا شامل تنفس با ماسک حاوی اکسیژن صد در صد خالص میباشد.
در موارد جدیتر از تکنیک فشار گذاری مجدد استفاده میشود که به آن اکسیژن درمانی هیپر باریک نیز گفته میشود. در این تکنیک فرد را در یک محفظه مخصوص با فشار هوای سه برابر بیشتر از حد طبیعی قرار میدهند. پزشک ممکن است ام آر آی یا سی تی اسکن نیز تجویز کند.
ناگفته نماند اگر بلافاصله بعد از تشخیص بیماری از این تکنیک استفاده شود ممکن است فرد متوجه اثرات نا مطلوب این عارضه نشود. با این حال گاهی اثرات فیزیکی طولانی مدت مانند درد در اطراف مفصل وجود خواهد داشت.
در موارد شدید احتمالا اثرات عصبی طولانی مدت نیز تجربه میشود که در این صورت ممکن است نیاز به فیزیوتراپی باشد. بهتر است در این شرایط با پزشک درباره روشهای مختلف و عوارض جانبی بیماری صحبت شود تا یک برنامه مناسب انتخاب شود.
برای جلوگیری از بروز علائم این بیماری توصیه میشود قبل از غواصی به موارد زیر دقت شود:
بسیاری از غواصان میدانند برای جلوگیری از بروز این بیماری لازم است قبل از رسیدن به سطح آب چند دقیقه توقف ایمنی داشته باشند که معمولا در عمق حدود ۴.۵ متر میباشد.
افرادی که در بخشهای عمیق آب غواصی میکنند ممکن است حین بالا آمدن لازم باشد چند بار توقف کرده تا مطمئن شوند که بدن آنها به تدریج خودش را با تغییر فشار سازگار میکند.
افرادی که در زمینه غواصی مهارت کافی ندارند لازم است زیر نظر مربی کار کنند و از راهنماییهای او در این مورد پیروی کنند. مثلا باید قبل از شروع غواصی درباره این که با چه سرعتی به سطح آب بیایند با مربی صحبت کنند.
توصیه میشود طی ۲۴ ساعت بعد از غواصی کردن از سوار شدن به هواپیما یا بالا رفتن از ارتفاعات اجتناب شود تا بدن، زمان کافی برای سازگار شدن با این تغییر ارتفاع را داشته باشد.
*۲۴ ساعت قبل و بعد از غواصی از مصرف الکل اجتناب شود
*افراد چاق، خانمهای باردار یا کسانی که بیماری خاص دارند از غواصی اجتناب کنند
*از غواصی کردن پیوسته در یک دوره ۱۲ ساعتی اجتناب شود
*در صورت بروز علائم بیماری، به مدت ۲ هفته تا یک ماه از غواصی اجتناب شود و تنها بعد از انجام معاینات پزشکی فعالیت از سر گرفته شود
منبع:سومیتا