آیا برای بارداری و درمان ناباروری اندازه فولیکول مهم است؟

به گزارش مجله خبری نگاراندازه فولیکول برای بارداری در مواردی که زنان تحت درمان‌های ناباروری قرار می‌گیرند، اهمیت پیدا کرده و به پزشک معالج، نزدیک بودن تخمک گذاری را نشان میدهد. در این مطلب شما را با اهمیت اندازه فولیکول برای بارداری آشنا می‌کنیم.

اندازه فولیکول برای بارداری معمولا در مواردی که زنان تحت درمان ناباروری و تحریک تخمدان قرار می‌گیرند اهمیت پیدا میکند، چرا که اندازه فولکیول بالغ شده نشان میدهد که در فاصله‌ای نزدیک قرار است تخمک گذاری صورت بگیرد و بدن زن برای انجام عمل لقاح یا جمع آوری تخمک‌های بالغ آمادگی لازم را دارد.

برای بارداری نیاز است که فولیکول‌های موجود در تخمدان‌ها رشد کنند و به اندازه مطلوب برسند و از تخمدان آزاد شوند. در این مقاله میخواهیم در باره اندازه فولیکول برای بارداری صحبت کنید تا بدانید که اندازه فولیکول مناسب برای بارداری چند است و چرا به عنوان فولیکول غالب شناخته می‌شود. 

فولیکول غالب یعنی چه؟ 

فولیکول با تخمک متفاوت است و نباید این دو را با هم اشتباه بگیرید.

سلول جنسی ماده به نام تخمک شناخته میشود و سلول جنسی نر به نام اسپرم شناخته می‌شود. این دو سلول بعد از لقاح موفق میتوانند تبدیل به جنین شوند.

فولیکول یک ساختار عملکردی آناتومیک است که بخشی از تخمدان را تشکیل می‌دهد و تخمک سلولی است که در دیواره داخلی فولیکول در یک چرخه خود به خودی یا تحریک تخمدان به بلوغ می‌رسد.

در واقع میتوان گفت فولیکول مانند یک ساک، سلول تخمک در تخمدان را احاطه کرده و تخمک درون فولیکول بالغ می‌شود.

فولیکول علاوه بر تخمک حاوی سلول‌های دیگری است که برای رشد تطبیعی تخمک، استروژن مورد نیاز را تولید می‌کند.

زمانی که فولیکول با تحریک هورمون‌ها بزرگ می‌شود، از مایعی پر خواهد شد و تخمک که به دیواره فولیکول وصل است شروع به رشد میکند. زمانی که فولکیول کاملا بالغ شود، فرایند تخمک گذاری شروع خواهد شد و فولیکول تخمک را رها میکند، و تخمک رها شده به سمت لوله رحمی حرکت میکند.

سیستم تخمدان‌ها از اولین چرخه قاعدگی یک تخمک که کیفیت بالاتری داشته باشد را انتخاب میکند و بعد از تکمیل رشد به خارج از تخمدان می‌فرستد، بنابراین به تدریج در هر قاعدگی کیفیت تخمک‌ها پایین‌تر می‌آید. به همین دلیل است که زنان در سنین بالاتر مشکلات بیشتری برای بارداری دارند و احتمال سقط جنین در آن‌ها بیشتر است. 

تخمین ذخیره تخمدان 

برای بررسی میزان باروری زنان، دانستن ذخیره تخمدان ضروری است، ذخیره تخمدان را میتوان با ارزیابی هورمون‌های LH، FSH، AMH، استرادیول و ...، سونوگرافی واژینال و شمارش تعداد فولیکول‌های تخمدان تخمین زد.

در حال حاضر شمارش تعداد فولیکول‌های تخمدان به عنوان بهترین و مطمئن‌ترین روش برای تخمین و تشخیص ذخیره تخمدان رایج است.

تعداد فولیکول‌های هر تخمدان را در روز‌های ۲ – ۵ چرخه قاعدگی با انجام سونوگرافی واژینال می‌شمارند. این فولیکول‌ها به نام آنترال شناخته می‌شوند. بررسی تعداد و اندازه فولکیول‌های آنترال antral follicle اولین قدرم برای ارزیابی باروری زنان است.

بسته به تعداد فولیکول‌های آنترال، در صورت وجود ۶ – ۱۰ فولیکول در تخمدان‌ها، یعنی فرد ذخیره تخمدان کافی یا طبیعی دارد.

در صورتی که شمارش کمتر از ۶ باشد یعی ذخیره تخمدن کم است و اگر بالاتر از ۱۲ باشد یعنی ذخیره تخمدان بالا است.

اندازه فولیکول‌ها در این مرحله از چرخه ۲ – ۱۰ میلیمتر است.

برای درمان ناباروری باید تعداد فولیکول‌ها در حد نرمال باشد، در محدوده کمتر زنان پاسخ مناسبی به درمان نمی‌دهند و در محدوده بالاتر پاسخ اغراق آمیزی به درمان داده خواهد شد. 

اندازه فولیکول برای بارداری 

در چرخه قاعدگی یکی از فولیکول‌های آنترال به عنوان فولیکول برتر یا غالب انتخاب می‌شود، این فولیکول اندازه و سرعت رشد بیشتری نسبت به دیگر فولیکول‌ها دارد و تبدیل به فولیکول بالغ یا گراف می‌شود که آماده تخمک گذاری است.

سایر فولیکول‌ها به عنوان بخشی از فرایند بیولوژیکی برنمه ریزی شده از بین می‌روند.

قبل از تخمک گذری اندازه متوسط فولیکول غالب بین ۲۲ – ۲۴ میلی متر است (البته دامنه ۱۸ – ۳۶ میلی متر هم مشاهده شده است).

اندازه مناسب فولیکول غالب تنها نشانه‌ای است که میتواند به راحتی تخمک گذاری را پیش بینی کند؛ بنابراین اندازه فولیکول برای بارداری نقش تعیین کننده‌ای برای ایجاد لقاح و شروع باردرای ایفا میکند. 

کاربرد اندازه فولیکول برای بارداری 

در چرخه تحریک هورمونی تخمدان، تقریبا تمام فولیکول‌های آنترال شروع به رشد میکنند، ولی نرخ رشدشان متفاوت خواهد بود. زمانی که تعدادی از آن‌ها به اندازه ۱۸ میلی متر برسند، هورمون hCG باعث تحریک تخمک گذاری می‌شود.

۳۶ ساعت بعد از تجویز هورمون، تخمک‌ها جمع آوری می‌شوند. هدف از درمان جمع آوری بالغ‌ترین تخمک‌ها است که میتوانند با اسپرم بارور شوند.

البته رشد یک فولیکول همیشه به معنی تشکیل تخمک بالغ نیست و همه تخمک‌ها تولید شده کیفیت یکسانی ندارند، به همین دلیل است که درمان هورمونی روی زنانی که ذخیره تخمدان کافی نداشته باشند، انجام نمی‌شود.

درصد کمی از فولیکول‌ها میتوانند با وجود رشد کردن، ولی خالی و بدون تخمک باشند. 

منبع:اینفو